Neonatal ishali buzağılarda hamatolojik, biyokimyasal ve elektrokardiyografik bulgular

Bu çalışmada neonatal ishalli buzağılarda klinik, hematolojik, biyokimyasal ve elektrokardiyografik bulguların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma farklı ırk ve cinsiyette 2-60 günlük yaslarda 33 ishalli buzağı üzerinde yapıldı. Buzağılar hafif, orta ve şiddetli dehidrasyonlu olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Tedavi öncesi ve sonrası EKG’leri alınan hayvanlardan kan örnekleri de alınarak laboratuar muayeneleri yapıldı. Hematolojik parametrelerden Hct ve Hb değerleri orta ve şiddetli dehidrasyonlu grupta TÖ önemli derecede artarken, TS azaldı. Her üç grupta TÖ biyokimyasal parametrelerden Tp, albumin, üre ve kreatinin konsantrasyonlarının arttıgı, glikoz, Na ve Cl konsantrasyonlarının azaldıgı, serum K konsantrasyonlarının ise hafif dehidrasyonlu grupta istatistiksel olarak azaldıgı, orta dehidrasyonlu grupta degismedigi, siddetli dehidrasyonlu grupta ise arttıgı saptandı. Bu parametrelerin TS normal düzeylere yaklastıgı görüldü. Hafif ve orta dehidrasyonlu gruplarda EKG bulgularında önemli bir degisim gözlenmezken, sadece serum K konsantrasyonlarının yüksek oldugu orta dehidrasyonlu bazı buzagılarda P dalgasının hafif yassılastıgı, T dalgasının ise süre ve amplitüdlerinin uzadıgı tespit edildi. Siddetli dehidrasyonlu grupta ise QRS ve T dalgalarının süre ve amplitüdlerinin uzadıgı, P dalgasının genisledigi ve/veya yassılastıgı, bazen de tamamen kayboldugu, QRS kompleksinin genisledigi, T dalgasının asırı sivrildigi, sinusal bradikardi, ventriküler ekstrasistol ve I. derece kalp blogu gibi kalp ritim bozukluklarının meydana geldiği belirlendi. Bu buzağılara yapılan sıvı-elektrolit tedavisinden sonra bu dalga degisikliklerinin düzeldiği gözlendi. Sonuç olarak; ishalli buzağılarda teshis, tedavi ve prognoza yardımcı olması nedeniyle klinik, hematolojik ve biyokimyasal bulguların, özellikle serum potasyum konsantrasyonları yüksek olan buzağılarda K+ düzeyleri ile elektrokardiyografik bulguların es zamanlı değerlendirilmesi gerektiği ve bu sonuçlara göre tedavinin yönlendirilmesinin yararlı olacağı kanısına varıldı.

Haematological, biochemical and electrocardiographical findings in neonatal diarrhoeic calves

In the present study, haematological, biochemical and electrocardiographical findings in neonatal diarrhoeic calves were aimed to determine. This study was performed on 33 diarrhoeic calves aged between 2-60 days. The animals were divided into 3 groups as mild, moderate and severe dehydrated calves. Electrocardiograms (ECG) of all animals before and after treatment were taken. At the same time, blood samples for haematological and biochemical analysis were also obtained. Pocket Cell Volume (PCV) and Haemoglobine (Hb) values before treatment were higher statistically in calves with moderate and severe dehidration. But these values became normal after treatment. In all 3 groups, total protein, albumin, urea and creatinin concentrations were high, and glycose, Na and Cl values were low before treatment. On the other hand, K concentration was low statistically in calves with mild dehydration, did not change statistically in moderate dehydrated calves and increased in severe dehydrated calves. All these biochemical parameters became about normal after treatment. While ECG findings in mild and moderate dehydrated calves normal, P waves became moderately flattened and T waves period and amplitudes prolonged in moderate dehydrated some calves having high K concentrations. In severe dehydrated group, QRS and T waves period and amplitudes were elongated, P waves enlarged and/or flattened. Sometimes P waves totally disappeared, QRS complexes enlarged, T waves excessively sharpened, sinus bradicardia, ventricular extrasistol and ritm disorders such as first degree heart blockage were occured. In such animals, ECG waves became normal after fluid-electrolite treatment. As a result; in calves with diarrhoea, to help diagnosis, treatment and prognosis clinical, haematological and biochemical findings especially calves having high K concentrations and ECG findings should be determined together and treatment believed to be oriented after this result.

___

1.Alpha SY, Gregory IH, Philip DB (1990): Hyperkalemia associated with diarrhea. Ann. Intern. Med., 112, 6: 470.

2.Aytuğ CN, Alaçam E, Görgül S, Gökçen H, Tuncer SD, Yılmaz K (1991): Sığır Hastalıkları, Tümvet Ltd Sti, Teknoğrafik Matbaası. 2. Baskı, İstanbul.

3.Başoğlu A (1989): İshalli ve Sağlıklı Buzağılarda Klinik, Laboratuar ve Elektrokardiyografik Araştırmalar. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.

4.Başoğlu A, Maden M, Turgut K (1992): Neonatal ishalli bes buzağıda gözlenen aritmilerin elektrokardiyoğrafik değerlendirmesi. Hay. Araş. Derg., 2, 2: 8-10.

5.Başoğlu A, Sevinç M, Maden M (1996): Idioventricular rhythm in a calf suffering from diarrhea. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 20: 375-377.

6.Başoğlu A, Turgut K (1989): A case of ventricular flutter and fibrillation in a calf suffering from diarrhea. S. Ü. Vet. Fak. Derg., 5, 1: 259-263.

7.Bergman EN, Sellers AF (1953): Studies on intravenous administration of calcium, potassium and magnesium to dairy calves, I. Some biocemical and general toxic effects. Am. J. Vet. Res., 14: 520-529.

8.Bergman EN, Sellers AF (1954): Studies on intravenous administration of calcium, potassium and magnesium to dairy calves, II. Some cardiac and respiratory effects. Am. J. Vet. Res., 15: 25-35.

9.Booth AJ, Naylor JM (1987): Correction of metabolic acidosis in diarrheal calves by oral administration of electrolyte solutions with or without bicarbonate. JAVMA, 191, 1: 62-68.

10.Boyd JW, Baker JR, Leyland A (1974): Neonatal diarrhoea in calves. Vet. Rec., 95: 310-313.

11.Brobst D (1986): Review of the pathophysiology of alterations in potassium homeostasis. JAVMA, 188, 9: 1019-1025.

12.Carslon GP (1989): Fluid, Electrolyte, and Acid-Base Balance, chapter 19, in “Clinical Biochemistry of Domestic Animals” Editor, JJ Kaneko, 4th Ed., Academic Press Inc., New York.

13.Cleek JL, Phillips RW (1981): Evaluation of a commercial preparation for oral therapy of diarrhea in neonatal calves: Administration by suckling versus intubation. JAVMA, 178, 9: 977-981.

14.Corke MJ (1988): Economical preparation of fluids for intravenous use in cattle practice. Vet. Rec., 122: 305-307.

15.Deshpande AP, Anantwar LG, Digraskar SU, Deshpande AR (1993): Clinico-pathological and biochemical alterations in calf scour. Indian Vet. J., 70: 679-680.

16.Epstein V (1984): Relationship between potassium administration, hyperkalaemia and the electrocardiogram: An experimental study. Equine Vet. J., 16, 5: 453-456.

17.Groutides CP, Michell AR (1990): Changes in plasma composition in calves surviving or dying from diarrhoea. Br. Vet. J., 146: 205-210.

18.Hall GA, Jones PW, Morgan JH (1992): Calf diarhoea, chapter 12, in “Bovine Medicine Diseases and Husbandry of Cattle” Editors, AH Andrews, RW Blowey, H Boyd, RG Eddy, 1st Ed., Blackwell Science Ltd.,Oxford.

19.Jones R, Phillips RW, Cleek JL (1984): Hyperosmotic oral replacement fluid for diarrheic calves. JAVMA, 184, 12: 1501-1505.

20.Kasari TR, Naylor JM (1985): Clinical evaluation of sodium bicarbonate, sodium L-lactate, and sodium acetate for the treatment of acidosis in diarrheic calves. JAVMA, 187: 392-397.

21.Kirti D, Sobti VK, Gupta MP, Randhawa SS (1990): Electrocardiographic studies on neonatal buffalo calves (Bos bubalis). Indian Vet. J., 67: 752-755.

22.Kocabatmaz M, Aslan V, Sezen Y, Nizamlıoğlu M (1987): İshalli neonatal buzağıların prognozu ve tedavisi. Türk Veteriner Hekimliği 1. Bilim Kongresi. 23-25 Eylül, Ankara.

23.Koiwa M, Hatsugaya A, Abe T, Minami S (1990): Therapeutic effects of electrolyte solution with oil emilsion on serious diarrhea in holstein calves. Jpn. J. Vet. Sci., 52, 3: 639-641.

24.Konuk T (1966): Elektrokardiyoğrafi ve Yerli Kara Sığırların Normal Elektrokardiyoğramları Üzerinde Araştırmalar. Doçentlik Tezi, A. Ü. Vet. Fak., Ankara.

25.Kurtdede A (1987): Neonatal buzagı enteritlerinin per os kullanılan glukoz elektrolit solusyonu (GES) ve glukozglisin- elektrolit solusyonu (GGES) ile sagaltım üzerinde çalısmalar. A. Ü. Vet. Fak. Derg., 34, 2: 177-186.

26.Kurtdede A, Emre B (1987): İshalli buzağılarda hematokrit değer kan üre nitrojeni ve plazma spesifik graviditesi üzerinde bir araştırma. A. Ü. Vet. Fak. Derg., 34, 1: 1-7.

27.Kurtdede A, Ünsüren H (1987): Neonatal buzağı ishallerinde hiperozmotik sıvıların oral kullanımı üzerinde bir çalışma. Vet. Hek. Der. Derg., 57, 2-3-4: 22-26.

28.Naylor JM (1989): A retrospective study of the relationship between clinical signs and severity of acidosis in diarrheic calves. Can. Vet. J., 30: 577-580.

29.Philips RW (1985): Fluid therapy: The best approach for diarrhea. Agrı-Prac. Med., 6, 3: 22-27.

30.Radostits OM (1965): Clinical management of neonatal diarrhea in calves, with special reference to pathogenesis and diagnosis, Symposium on diarrhea of calves. JAVMA, 147, 12: 1367-1376.

31.SPSS for Windows 7.5 Standart Version 1998 USA.

32.Sahal M, Kurtdede A, Börkü MK, Ünsüren H, İmren HY, Özlem MB, Kalınbacak A (1994): Yeni dogan ishalli buzağıların klinik bulguları ve asit-baz dengesi dikkate alınarak sodyum bikarbonat ve elektrolitik sıvılarla sagaltımı. A. Ü. Vet. Fak. Derg., 41, 3-4: 509-525.

33.Turgut K, Basoglu A, Ok M, Maden M (1992): Evans blue dye method for determining plasma volume and its clinical importance in neonatal calves with acute enteric infections. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 16: 465-472.

34.Ulutas B (1998): İshalli Buzağılarda Böbrek Fonksiyon Bozukluklarının İncelenmesi ve Sıvı Sağaltım Uygulamalarının Etkinliği. Doktora Tezi, A. Ü. Sag. Bil. Enst., Ankara.

35.Watt JG (1965): The use of fluid replacement in the treatment of neonatal diseases in calves. Vet. Rec., 77, 49: 1474-1482.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1017-8422
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1990
  • Yayıncı: Yüzüncü Yıl Üniv. Veteriner Fak.