Mehriban İLİM SERHAT, Sadiye EYDURAN, Rafet ASLANTAŞ

Iğdır Yöresinde Yetiştirilen Yerel Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu çalışma Iğdır yöresinde yetiştiriciliği yapılan Askeri, Beyaz kişmişi, Erkek miskali, El-hakkı, Haçabaş, İnek emceği, Kerim gandı, Kırmızı kişmişi, Kuzu kuyruğu, Miskali ve Yezandayi yerel üzüm çeşitlerinin uluslararası normlar çerçevesinde ampelografik özelliklerini belirlemek amacıyla 2013- 2014 yıllarında yürütülmüştür. Araştırma, benzer bakım şartlarına sahip 25-35 yaşlardaki üretici bağlarında yetiştirilen üzüm çeşitleri üzerinde yürütülmüştür. Iğdır yöresinde yetiştirilen 11 üzüm çeşidinin Vitis vinifera L. türüne ait oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ampelografi, Yerel üzüm çeşitleri, IBPGR

Determination of Ampelographic Characters of Native Grape Accessions Grown in Iğdır Province

This study was conducted within the frame of international norms to determine ampelograpic characters of Askeri, Beyaz kişmişi, Erkek miskali, El-hakkı, Haçabaş, İnek emceği, Kerim gandı, Kırmızı kişmişi, Kuzu kuyruğu, Miskali and Yezandayi native grape cultivars grown in Igdir province between the years 2013 and 2014. This research was performed with 25-35 years old vines grown under similar cultural conditions in the vineyards of local producers. It was concluded that the evaluated 11 grape cultivars grown in Iğdır province belongs to Vitis vinifera L.

Keywords:

Ampelography IBPGR, Iğdır, Native grape varieties,

PDF

___

Ağaoğlu, Y. S., Çelik, H., Çelik, M., Fidan, Y., Gülşen, Y., Günay, A., Halloran, N., Köksal, İ., Yanmaz, R., 1995. Genel Bahçe Bitkileri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Yayın No: 4, Ankara. 387.
Aktepe, N. 1994. Kalecik İlçesi Bağcılığı ve Yörede Yetişen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar (Yüksek Lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Anonim, 1983. Descriptor for Grape. IBPGR Secretariat, Roma.
Anonim, 1989. Minimal descriptor list for grapevine varieties. 5th International Symposiumon Grape Breeding. Geilwerlerhof.
Anonim, 2001. 2.Edition of the OIV Descriptor List for Grape Varieties and Vitis Species . Organisation Internationale de la Vigne et du Vin, Paris.
Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasallı, B., Söylemezoğlu, G., 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi: 1, Ankara. 253.
Çelik, H., Çelik, S., Kunter, B. M., Söylemezoğlu, G., Boz, Y., Özer, C., Atak, A., 2005. Bağcılıkta gelişme ve üretim hedefleri. VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. 3–7 Ocak 2005, Ankara.
Ecevit, F. M., Kelen, M. 1999. Isparta (Atabey)’da Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 23: 511-518.
Eser, D., Geçit, H.H. 2010. Ekoloji. Ankara Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. Yayın no 584 Ders kitabı no: 536. Düzeltilmiş 2. Baskı. 180 s. Ankara.
Gazioğlu Şensoy, R.Ş.,Balta, F.,Cangi, R. 2009. Bazı Sofralık Üzüm çeşitlerinin Van Ekolojik Koşullarındaki Etkili Sıcaklık Toplamı Değerlerinin Belirlenmesi. JAgric.Fac.HR.U., 13(3): 49 –59.
Kara, Z. 1990. Tokat Yöresinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılıç, M. F. 2009. Gevaş (Van) Yöresinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma (yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van. Moog, H. 1930. Beitrage zur Ampelographie. Buchdruchkerei Arthur Jander. Geisenheim.
Mullins, M.G ., Bouquent, A., Williams, L.E. 1992. Biology of the Grapevine. Cambridge University Press, p. 239.
Odabaş, F., 1984. Iğdır ovası bağcılığı ve burada yetiştirilen üzüm çeşitlerinin ampelografik özellikleri üzerinde araştırmalar. Doğa Bilim Dergisi,8(1): 57–65. Oraman, M.N.1963. Ampelografi, Ankara Üniversitesi Yayınları:154, 128, Ankara.
Söylemezoğlu, G., Ağaoğlu, Y. S., Marasalı, B., Ergül, A., Çalışkan, M., Türkben, C., 1998. Üzüm çeşitlerinin yaprak kökenli Kateşol oksidaz (Co), Peroksidaz (Per) ve Esteraz (Est) izoenzimlerinden yararlanarak tanımlanmaları. 4. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri. 20–23 Ekim 1998, Yalova. 138–144.
Uyak, C., Doğan, A., Kazankaya , A. 2011. Siirt (Merkez)’de Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitü Dergisi 1(3): 15-26.
Uzun, H.İ., 1986. Bazı Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özellikleri, Kateşol Oksidaz İzoenzim Bantlarından Teşhisleri ve Sıcaklık Toplamları Üzerinde Araştırmalar (doktora tezi). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Uzun, İ.,İlter, E. 1993. Bazı üzüm çeşitlerinin yapraklarındaki peroksidaz ve kateşol oksidaz izoenzimlerinden teşhisi üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi 30(3):105. 111, İzmir.
Ünal, M.S. 2000. Malatya ve Elazığ İlleri Bağcılığı ile Malatya İlinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar (doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.