Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması

Ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin incelendiği bu araştırma, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi araştırma ve uygulama alanında 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı tohumluk kuruluşlarından temin edilmiş, Güneydoğu Anadolu Bölgesi iklim koşullarına uyumlu, farklı vejetasyon süresine sahip olan 15 adet tane mısır çeşidi araştırmada materyal olarak kullanılmıştır. Tane verimi ile ele alınan tüm özellikler arasındaki ilişkiler önce korelasyon analizi sonra da önemlilik arz eden karakterler Biplot analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada, ana ürün tane veriminin 1580,2 kg/da (PR31D24)  ile 1278,7 kg/da (Ada 95.16) arasında değiştiği, ortalama 1388,8 kg/da olduğu saptanmıştır. İkinci ürün tane veriminin ise 1502,3 kg/da (Katone)  ile 1082,2 kg/da (Breaker) arasında değiştiği, ortalamanın 1266,0 kg/da olduğu belirlenmiştir. Biplot analizine göre; PR31D24, SyRadioso ve P.31G98 çeşitleri arasında olumlu ilişkinin olduğu ve tane verimi, klorofil miktarı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı yönünden aynı bölgede yer aldıkları saptanmıştır. Bunun yanında Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 ve Breaker çeşitlerinin ise bitki boyu, tepe püskülü çıkarma süresi, hasatta tane nemi, ham protein oranı ve nişasta oranı bakımından ayrı bir bölgede bulunduğu ve aralarındaki ilişkinin ise olumlu olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ham yağ oranı ve ham protein oranı özelliklerinin diğer özellikler ile aralarında olumlu bir ilişki tespit edilememiştir. Merkezde yer alan AS 71 ve Katone çeşitleri incelenen özelliklerin tamamında denemenin ortalamasına yakın değerler gösterdiği saptanmıştır.

Comparison of Some Agricultural and Technological Properties of Grain Maize as Main and Second Crop in Diyarbakir Ecological Conditions with Biplot Analysis Method

This study, examined the agricultural and technological characteristics of maize varieties grown as main crop and second crop, was carried out in the field of research and application of GAP International Agricultural Research and Educational Center in Diyarbakır in 2014 and 2015 seasons, according to randomized complete block experimantal design, with three replications. 15 grain maize varieties provided from different seed organizations, compatible with the Southeastern Anatolia Region climatic conditions, having different vegetation period were used as material. The correlations between grain yield and all the characteristics studied were first analyzed by correlation and then the characters of significance were subjected to Biplot analysis. It was determined that the grain yields changed from 127.87 (Ada 95.16) to 158.02 kg ha-1 (PR31D24), average 138.88 kg ha-1 in main crop. Grain yields in the second crop was determined from 108.22 (Breaker) to 150.23 kg ha-1 (Katone), and the average 126.60 kg ha-1. According to biplot analysis, it was found that PR31D24, SyRadioso and P.31G98 varieties were located in the same region in terms of grain yield, chlorophyll content, hectoliter weight and 1000 grain weight, and it was determined a positive relationship among them. Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 and Breaker varieties were found in a different plot in terms of plant height, tasseling periods, grain moisture ratio at harvest, crude protein ratio and starch ratio, and it was determined that there was a positive relationship among them. There was no positive correlation between crude oil ratio and crude protein ratio and other properties. It was determined that the AS 71 and Katone varieties located in the center showed values close to the mean of the experiment in all properties. 

___

  • Akarken, N., Taş, T. 2014. Bazı Mısır Hatlarının Yaprak Klorofil Yoğunluklarının Belirlenmesi. International Mesopotamia Agriculture Congress, 22-25 September, Diyarbakır. S,953.
  • Alp, A. ve Emeklier, H.Y. 1999. Mısır bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine ethephonun etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Bildiriler: 440-443. 15-18 Kasım 1999, Adana.
  • Anonim, 2013. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü, Sıcak İklim Tahılları Çeşit Tescil Raporları Kitapçığı, s: 31-59, Ankara.
  • Anonim, 2014. Şeker Kurumu Faaliyet Raporu, http://www.sekerkurumu.gov.tr
  • Anonim, 2015a. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Durum ve Tahmin Mısır 2014/2015.
  • Anonim, 2015b. Erisim: [http://www.polenseed.com/Teknik-Destek/1/Misir-Tarimi]. Erişim tarihi : 01.09.2015.
  • Anonim, 2015c. Erisim: [ http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/TTSM/Belgeler/2015]. Erişim tarihi : 23.10.2015.
  • FAO, 2013. Food and Agriculture Organization, www.faostat.org. Erisim Tarihi: 12.08.2014.
  • TMO, 2014. Hububat Raporu 2013.
  • TÜİK, 2014. Bitkisel Üretim Verileri. http://www.tuik.gov.tr.
  • Tunalı, M. M., Çarpıcı, E. B., ve Çelik, N. 2013. Farklı Azot Dozlarının Mısırda (Zea Mays L.) Bazı Fizyolojik Özellikler Ve Verim Üzerine Etkileri. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya. 1. kitap. S, 767-772.
  • Uçak, A., Gençoğlan, C., Değirmenci, H. 2013. Doğrudan ve Geleneksel Ekim Yöntemlerinin ve Farklı Su Düzeylerinin Mısırın Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Etkisi. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya, 1. kitap. S, 325-331.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-7576
  • Başlangıç: 1991
  • Yayıncı: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Türkiye Adresli “Kompost” Yayınlarının Science Citation Index (SCI) Veri Tabanındaki Etkinliğinin Analizi

Kemal AKTAŞ, Ayça ERDEM

Mikrodalgada Kızartmanın Tavuk Göğüs Eti Miyofibriler ve Sarkoplazmik Proteinleri Üzerine Etkileri

İşıl BARUTÇU MAZI, Bekir MAZI

Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Farklı Seviyelerdeki Tuz Stresine Gösterdikleri Tepkilerin İncelenmesi

Enes FİDAN, Aytekin EKİNCİALP

Beagle Genotip Atama Yönteminin Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama

Sinem İZDEŞ BARANSEL, Gazel SER

Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması

Aydın ALP, Şerif KAHRAMAN

Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu

Ahmet KAZANKAYA, Adnan DOĞAN, Kenan ÇELİK

In Vitro Şartlarında Küf Etmenlerine Karşı Tavuk Gübresinden Elde Edilmiş Odun Sirkesinin Antifungal Etkisi

İbrahim KOÇ, Erdal YARDIM, Şenol YILDIZ

Valsli Kurutucu Parametrelerinin Elma Püresi Tozunun Çeşitli Fizikokimyasal ve Duyusal Özellikleri Üzerine Etkisi

Fatma COŞKUN, Fikret PAZIR

Mangan ve Kükürtlü Gübrelemenin Brokolinin (Brassica Oleracea var. italica) Mineral Element İçeriğine Etkisi

Ayşen AKAY, Fırat UZUN

Bitki Yüzey Artığı Kaplama Yüzdesinin Belirlenmesinde Kullanılan Farklı Yöntemlerin Karşılaştırılması

İlknur DURSUN, Ergin DURSUN, Abdullah BEYAZ