TarÕm Kred൴ Kooperat൴Àer൴n൴n Faal൴yet ve KârlÕlÕk OranlarÕ AçÕsÕndan Anal൴z൴: Amasya øl൴ Örne÷൴ (2014-2018 D|nem൴)

TarÕm kred൴ kooperat൴Àer൴, üret൴c൴ler൴n ekonom൴kçÕkarlarÕnÕ korumak ve özell൴kle meslek vegeç൴mler൴yle ൴lg൴l൴ gereks൴n൴mler൴n൴ karúÕlamakamacÕyla karúÕlÕklÕ yardÕm prens൴b൴ne dayanÕlarakkurulan örgütlerd൴r. Bu örgütlenmeler, tarÕmsektöründe faal൴yet gösteren b൴rey ve ൴úletmelerekaynak sa÷lama aç ÕsÕndan öneml൴ roller stlenmekted൴rler. Kâr amacÕ gütmeyen tarÕm kred൴kooperat൴Àer൴n൴n ¿nansal açÕdan ൴ncelenmes൴,¿nansal baúarÕlarÕnÕn tesp൴t൴ ve elde ed൴len bulgularÕúÕ÷Õnda öner൴ler sunulmasÕ çalÕúmanÕn öneml൴yanlarÕnÕ oluúturmaktadÕr. Bu araútÕrmanÕn amacÕ;tarÕm kred൴ kooperat൴Àer൴n൴n seç൴lm൴ú faal൴yet vekârlÕlÕk oranlarÕ açÕsÕndan ¿nansal anal൴zler൴n൴gerçekleút൴rmekt൴r. AyrÕca etk൴nl൴k s res൴ ൴le nak൴td|n ú m s res൴ de ele alÕnarak der൴nl൴k sa÷lanmÕútÕr.Anal൴zde, Samsun B|lge B൴rl൴÷൴ b nyes൴nde yer alanAmasya ൴l൴ne a൴t 16 tarÕm kred൴ kooperat൴¿n൴n 2014-2018 dönem൴ne a൴t b൴lanço-gel൴r tablolarÕndanfaydalanÕlmÕútÕr. Anal൴z sonucunda, t൴car൴ alacaklarÕnortalama dev൴r hÕzÕnÕn 1,13 ve tahs൴l s res൴n൴n ൴se 322gün oldu÷u ve alacaklarÕn tahs൴l൴nde zorlanÕldÕ÷Õ;stoklarÕn yÕlda 9,92 ve 37 günde b൴r eldençÕkartÕlab൴ld൴÷൴, bu açÕdan alacaklarÕn tahs൴l൴ndendaha ൴y൴ b൴r performans g|ster൴ld൴÷൴ tesp൴t ed൴lm൴út൴r.D൴÷er taraftan etk൴nl൴k s res൴n൴n yÕllar ൴t൴bar൴yle azalÕúg|sterd൴÷൴ ve bu durumun olumlu oldu÷u; fakat nak൴td|n ú m s res൴n൴n kÕsm൴ olarak artÕú yönlü b൴r sey൴rtak൴p ett൴÷൴ bu durumun ൴se olumsuz oldu÷usaptanmÕútÕr. KârlÕlÕk oranlarÕ açÕsÕndan 13kooperat൴¿n net satÕúlarÕnÕn ortalama %6'sÕ kadar netkâr elde ett൴kler൴ ve özsermaye kârlÕlÕklarÕnÕnortalama %9 oldu÷u; d൴÷er 3 kooperat൴¿n ൴se zararett൴kler൴ g|r lm út r.

Analys৻s of Agr৻cultural Cred৻t Cooperat৻ves ৻n Terms of Act৻v৻ty and Profitab৻l৻ty Rat৻os: The Case of Amasya Prov৻nce (2014-2018 Per৻od)

Agricultural credit cooperatives are organizations established based on the principle of mutual assistance to protect the economic interests of producers and meet their needs, especially about their professions and livelihoods. These organizations play essential roles in providing resources to individuals and businesses operating in the agricultural sector. Financial review of non-profit agricultural credit cooperatives, determining their financial success and presenting suggestions in the light of the findings obtained are essential aspects of the study. This research aims to perform the financial analysis of agricultural credit cooperatives regarding selected operating and profitability rates. Also, activity time and cash conversion time were discussed, and depth was provided to the analysis. In the analysis, the balance sheet and income statements of 16 agricultural credit cooperatives belonging to Amasya province within Samsun region Association were used for 2014-2018. As a result of the analysis, it was determined that the average turnover rate of trade receivables is 1.13 and the collection period is 322 days and that the collection of receivables is difficult; inventories can be disposed of every 9.92 and 37 days per year, and in this respect, they perform better than the collection of receivables. On the other hand, it was determined that the activity time decreased over the years and that this situation was favorable; however, the cash conversion period followed a partial upward course, and this situation was negative. In terms of profitability ratios, 13 cooperatives had net profits of 6% on average, and their equity profitability was 9% on average, while the other three cooperatives suffered losses.

PDF

___

Akdoğan, N. ve Tenker, N. (2001). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
Akgüç, Ö. (2013). Mali Tablolar Analizi. İstanbul: Arayış Basım ve Yayıncılık.
Akgün, M. (2002). İşletmelerde Etkinlik ve Nakit Çevirme Süresi Analizi (Çimento Sektöründe 1995-2001 Dönemi). Mali Çözüm Dergisi, 12 (60), 143-152.
Aydın, R. ve Yaşa Atılgan, A. (2019). Türkiye’de Tarım Kredi Kooperatiflerinin Mali Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 352-368
Aytekin, Y. H. (2008). Bankacılık ve Finansal Terimler Sözlüğü. Ankara: Palme Yayıncılık.
Bakır, H., & Şahin, C. (2009). Finansal Tablolar Analizi. Ankara: Detay.
Baysal, K. (1984). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Bücük, İ. H. (2004). Tarım Kredi Kooperatifleri Konya Bölge Birliği'ne Bağlı Kooperatiflerin Ekonomik Analizi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Cengiz, İ. (2007). Sermaye Yapısı Belirleyicilerinin Uygulanabilirliğinin Test Edilmesi; Türkiye Tarım Kredi Kooperatiflerinde Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çankaya, F., Dinç, E. ve Kara, M. (2012). İç Denetimin Başarısını Etkileyen Denetim Türleri: Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Üzerinde Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (39), 47-67.
Çetin, B. (2008). Tarımsal Finansman. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Çetiner, E. (2010). İşletmelerde Mali Analiz. Ankara: Gazi Kitabevi.
Demir, E. (2003). Tarım Kredi Kooperatifleri'nin Kooperatif İşletmeciliği Yönünden Analizi. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demir, M., Şenel, S. A., ve Alpan, N. (2016). Finansal Tabloların Hazırlanması ve Analizi. Sivas: Yayınlanmamış Ders Notları.
Ege, İ., Topaloğlu, E.E. ve Karakozak, Ö. (2016). Nakit Dönüşüm Süresi Analizi: BIST–50 Endeksinde Yer Alan Şirketler Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 179-193.
Fasal, A. (2019). Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri İçin Kurumsal Performans Karnesi Önerisi. (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Gaytancıoğlu, O. (2009). Türkiye ve Dünya'da Tarımsal Destekleme Politikaları. İstanbul: Sektörel Yayınlar.
ICA. (1995). The International Co-operative Alliance Statement on Co-operative. Review of International Co-operation, 88 (3), 3- 4.
İnan, İ. H. (2008). Türkiye'de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli. İstanbul: Sektörel Yayınlar.
Karacan, A. R. (1991). Tarım İşletmelerinin Finansmanı ve Tarımsal Kredi. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
Karadeniz, E. (2012). Turizm Sektörünün Nakit Dönüşüm Süresinin Analizi: İMKB Turizm Şirketleri Ve TCMB Sektör
Bilançoları Üzerinde Bir Araştırma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 122-145.
Karadeniz, E. ve Beyazgül, M. (2016). Halka Açık Turizm Şirketlerinin Nakit Dönüşüm Sürelerinin Analizi: Türkiye ve Bazı Avrupa Ülkeleri Karşılaştırması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(2), 243-257.
Koç, H. (2001). Kooperatifçilik Bilgileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Koç, S., Zengin, N., ve Yıldız, Z. (2016). BİST'te İşlem Gören Tarım ve Hayvancılık Şirketlerinin Performan Analizleri: (2010- 2015). Yönetim ve Ekonomik Araştırmaları Dergisi, 14 (3), 17-31.
Lazol, İ. (2010). Mali Analiz Uygulamaları. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Sakarya, Ş. (2008). Nakit Yönetiminde Nakit Dönüş Süresi Analizinin Kullanılması: İMKB’deki KOBİ’ler Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 227-248.
Seyfioğlu, M. (2010). Tarım Kredi Kooperatiflerinin Mali Yapısının Tespiti ve Sorunlarının Çözümüne Yönelik Öneriler. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Şahin, A. (1996). Türkiye'de Tarım Kredi Kooperatifleri Sistemi Finans Yapısı ve Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tarım Kredi Kooperatifi Anasözleşmesi. (2016). 10.29.2019 tarihinde http://www.tarimkredi.org.tr/files/mevzuat/tarim-kredi-koopanasozlesmesi. PDF adresinden alındı.
Yücel, T. ve Kurt, G. (2002). Nakit Dönüş Süresi, Nakit Yönetimi Ve Karlılık: İMKB Şirketleri Üzerinde Ampirik Bir Çalışma, İMKB Dergisi, 6(22), 1-15