Yükseköğretim Yönetişimini Keşfetmek: Analitik Modeller ve Keşifsel Çerçeveler

Geçtiğimiz birkaç on yıllık zaman dilimi içerisinde yükseköğretim yönetişiminin gerek kurumsal düzeyinde, gerekse de sistemik düzeyinde önemli değişimler yaşandı. Bu değişimler, her biri dünya-tarihsel süreçler olan yükseköğretimde kitleselleşme, büyüme, küreselleşme, piyasalaşma ile genel kamu sektörü reformları ve bilgi toplumu/ekonomisinin ortaya çıkışıyla yakından ilgilidir. Söz konusu gelişmeler, yükseköğretim alanındaki idari düzenlemeler ve karar alma süreçlerini geçmişte olduğundan daha fazla karmaşık ve çok boyutlu hale getirmiş ve yükseköğretim üzerine çalışan bilim insanlarını yükseköğretim yönetişiminin çetrefilliğini ve çeşitliliğini kavramamızı sağlayacak yeni analitik ve keşifsel araçlar ile stratejiler geliştirmeye zorlamıştır. Bu makale, önde gelen yükseköğretim araştırmacılarının söz konusu alandaki yönetişimsel ilişkileri nasıl ve hangi araçlarla analiz ettikleri üzerine sistematik bir tartışma yürütmekte ve bunu bizatihi araştırmacıların geliştirdikleri analitik ve keşifsel modelleri incelemek suretiyle yapmaktadır. Dahası, makalede yükseköğretim yönetişiminin sosyal bilimsel analizinin radikal kavramsal ve teorik kopuşlardan ziyade, nasıl belirli revizyonlar ve sentezler yoluyla kümülatif bir şekilde ilerlediği gösterilmektedir. Bu minvalde, Burton R. Clark’ın ufuk açıcı eserinde geliştirilen fikirler ile, sonraki dönemde geliştirilen modeller arasındaki kavramsal ve ampirik bağlantı noktaları üzerinde durulmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Yükseköğretim yönetişimi, Yükseköğretimde yönetişimsel değişim, Analitik model, Keşifsel çerçeve

Exploring Higher Education Governance: Analytical Models and Heuristic Frameworks

Governance in higher education, both at institutional and systemic levels, has experienced substantial changes within recent decades because of a range of world-historical processes such as massification, growth, globalization, marketization, public sector reforms, and the emergence of knowledge economy and society. These developments have made governance arrangements and decision-making processes in higher education more complex and multidimensional more than ever and forced scholars to build new analytical and heuristic tools and strategies to grasp the intricacy and diversity of higher education governance dynamics. This article provides a systematic discussion of how and through which tools prominent scholars of higher education have analyzed governance in this sector by examining certain heuristic frameworks and analytical models. Additionally, the article shows how social scientific analysis of governance in higher education has proceeded in a cumulative way with certain revisions and syntheses rather than radical conceptual and theoretical ruptures from Burton R. Clark’s seminal work to the present, revealing conceptual and empirical junctures between them

Keywords:

Higher education governance, Governance shift in higher education, Analytical model, Heuristic framework,

PDF

___

Amaral, A., Jones, G. A., & Karseth, B. (2002). Governing higher education: National perspectives on institutional governance. Dordrecht: Springer.
Andresani, G., & Ferlie, E. (2006). Studying governance within the British public sector and without: theoretical and methodological issues. Public Management Review, 8(3), 415- 431.
Becher, T., & Kogan, M. (1992). Process and structure in higher education. London: Routledge.
Niklasson, L. (1996). Quasi-markets in higher education: a comparative analysis. Journal of Higher Education Policy and Management, 18(1), 7-22.
Olsen, J. P. (2007). The institutional dynamics of the European university. In Maassen P. & Olsen J. P. (Eds.) University dynamics and European integration (pp. 25-54). Dordrecht: Springer.
Paradeise, C., Reale, E., Bleiklie, I., & Ferlie, E. (Eds.). (2009). University governance: western European comparative perspectives. Dordrecht: Springer.
Rhodes, R. A. W. (1996). The new governance: governing without government. Political Studies, 44(4), 652-667.
Schimank, U. (2005). ‘New public management’ and the academic profession: Reflections on the German situation. Minerva, 43(4), 361-376.
van Vught, F. A. (1993). Patterns of governance in higher education: concepts and trends. Paris: UNESCO.
van Vught, F. A. (1995). Policy models and policy instruments in higher education: the effects of governmental policy-making on the innovative behavior of higher education institutions. Wien: Institut für Höhere Studien.

ISSN: 2146-5959
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)