Kariyer Oluflumunda Üniversite: Beklentiler ve Gerçekler

Bu araflt›rman›n amac›, bir devlet üniversitesi ö¤rencilerinin görüfllerine daya- l› olarak üniversite e¤itiminin ö¤rencilerin kariyer süreçlerine nas›l etki etti¤i- nin belirlenmesidir. Bu amaçla ö¤rencilerin üniversitede bölüm/program ter- cihlerini nas›l yapt›klar›, tercih ettikleri programa iliflkin ö¤rencilerin beklen- tilerinin karfl›lama durumu ve üniversite e¤itiminin gelecek kariyerlerini nas›l etkileyece¤ine iliflkin görüflleri al›nm›flt›r. Araflt›rmaya Ankara ilindeki bir dev- let üniversitesinin dört ayr› fakültesinde ö¤renim görmekte olan 79 ö¤renci kat›lm›flt›r. Çal›flma, ö¤renci görüfllerinin yar› yap›land›r›lm›fl yaz›l› bir görüfl- me formu arac›l›¤›yla al›nd›¤› fenomenolojik bir nitel araflt›rmad›r. Elde edi- len veriler yönlendirilmifl içerik analizi yöntemi ile analiz edilmifltir. Araflt›rma bulgular›, ö¤rencilerin ö¤renim görmekte olduklar› bölümü büyük ölçüde üniversite s›nav›ndan önceki son birkaç ayl›k bir sürece s›k›flt›r›lm›fl bir karar verme süreci sonucunda tercih ettiklerini, bundan dolay› tercihlerin tam ola- rak bilinçli olmayan ve hatta tesadüfili¤i içinde bar›nd›ran bir süreç oldu¤unu ortaya koymaktad›r. Ö¤renciler ald›klar› üniversite e¤itiminin, teori a¤›rl›kl› olmas›, uygulama ve staj imkânlar›n›n s›n›rl› olmas› ve sosyal faaliyetler ile ka- riyer olanaklar›n›n yetersiz olmas› gibi nedenlerle beklentilerini yeterince kar- fl›lanmad›¤› görüflündedirler. Üniversite sonras›na iliflkin olarak ö¤rencilerin bir k›sm›n›n olumlu bir k›sm›n›n ise olumsuz kariyer beklentileri oluflturduk- lar› belirlenmifltir. Araflt›rma sonuçlar›na dayal› olarak üniversitelerin istihdam edilebilir mezunlar yetifltirebilmeleri için piyasa talepleri ve ö¤renci beklenti- leri ile üniversitelerin ö¤rencilerine sunabildikleri aras›ndaki bofllu¤u kapat- maya yönelik ad›mlar atmas› gerekti¤i yönünde öneriler yap›lm›flt›r.

University for Career Construction: Expectations and Realities

The aim of this study is to reveal how higher education affects university students’ career building processes based on the opinions of students at a state university. In line with this aim, students’ opinions regarding how they chose their departments/programs, to what extent their expectations from their departments were satisfied and how they thought university education would affect their future careers were asked. 79 students study- ing in four faculties of a state university in Ankara participated in the study. The study was designed as a phenomenological qualitative study in which the data were obtained through a written interview form. The data were then analyzed through directed content analysis technique. The findings indicated that most of the participants made their department choices after a short decision-making period (within a few months) before taking the university entrance exam. Therefore, department choice was found to be predominantly a haphazard and even accidental process. The participants reported that their expectations were not met due to the fact that their university courses were largely theory-based, their practice and internship opportunities were too limited, and the social activities and career opportunities offered by their university were insufficient. Some participants expected positive outcomes while some had negative ones. Based on these findings, higher education institutions are suggested to develop policies to ensure graduate employability by decreasing the mis- matches between student expectations, labor market demands, and what they can offer their students.

PDF

___

Alkan, N. (2014). Üniversite adaylar›n›n bölüm tercihleri: Bir kariyer araflt›rma yöntemi olarak bölüm tan›t›mlar›. Türk Psikolojik Dan›flma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 61–74.
Altafl, D. (2006). Üniversite ö¤rencilerinin memnuniyet araflt›rmas›. Marmara Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi Dergisi 21(1); 439–458.
Apayd›n, Ç. (2019). Transition from school to work: A national perspective. In T. Fidan (Ed.), Vocational identity and career construction in education (pp. 100–121). Hersheys, PA: IGI Global.
Arastaman, G., Öztürk Fidan, ‹., & Fidan, T. (2018). Nitel araflt›rmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. Yüzüncü Y›l Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37–75.
Arum, R., & Roksa, J. (2011). Academically adrift: Limited learning on college campuses. Chicago, IL: University of Chicago Press.
Baruch, Y., Bell, M. P., & Gray, D. (2005). Generalist and specialist grad- uate business degrees: Tangible and intangible value. Journal of Vocational Behavior, 67(1), 51–68.
Becker, G. S. (1993). Human capital: A theoretical and empirical analysis with special reference to education. Chicago, IL: The University of Chicago Press.
Bok, D. (2007). Piyasa ortam›nda üniversiteler: Yüksekö¤retimin ticarileflmesi. ‹stanbul: ‹stanbul Bilgi Üniversitesi Yay›nlar›.
Butterwick, S., & Benjamin, A. (2006). The road to employability through personal development: A critical analysis of the silences and ambiguities of the British Columbia (Canada) Life Skills Curriculum. International Journal of Lifelong Education, 25(1), 75–86.
Caroleo, F. E., & Pastore, F. (2015). Overeducation: A disease of the school-to-work transition system. In G. Coppola, & N. O’Higgins (Eds.), Youth and the crisis (pp. 50–70). New York, NY: Routledge.
Creswell, J. W. (2015). Nitel araflt›rma yöntemleri (M. Bütün, & S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çitil, M., ‹spir, E., Sö¤üt, Ö., & Büyükkasap, E. (2006). Fen edebiyat fakül- tesi ö¤rencilerinin profilleri ve baflar›lar›n› etkiledi¤ine inand›klar› fak- törler: K.S.Ü. örne¤i. Erzincan E¤itim Fakültesi Dergisi, 8(2), 69–81.
Deresieviwicz, W. (2015). Excellent sheep. New York, NY: Free Press. Donald, W. E., Baruch, Y., & Ashleigh, M. (2017). The undergraduate self-perception of employability: Human capital, careers advice, and career ownership. Studies in Higher Education, 23(5), 1–16.
Donald, W. E., Ashleigh, M. J., & Baruch, Y. (2018). Students’ perceptions of education and employability: Facilitating career transition from high- er education into the labor market. Career Development International, 23(5), 513–540.
Durnal›, M., & Ayy›ld›z, P. (2019). The relationship between faculty mem- bers’ job satisfaction and perceptions of organizational politics. Participatory Educational Research, 6(2), 169–188.
Dursun, S., & Aytaç, S. (2009). Üniversite ö¤rencileri aras›nda iflsizlik kayg›s›. Uluda¤ Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 71–84.
Dwyer, C. A., Millett, C. M., & Payne, D. G. (2006). A culture of evidence: Postsecondary assessment and learning outcomes. Princeton, NJ: Educational Testing Service.
Ekinci, C. E. (2011). Baz› sosyoekonomik etmenlerin Türkiye’de yük- sekö¤retime kat›l›m üzerindeki etkileri. E¤itim ve Bilim, 36(160), 281–297.
Ekinci, C. E., & Burgaz, B. (2007). Hacettepe Üniversitesi ö¤rencilerinin baz› akademik hizmetlere iliflkin beklenti ve memnuniyet düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 33, 120–134.
Erener, E. (2019). E¤itim ve eflitsizlik: E¤itimde eflitsizli¤in yeniden üretimi. Yay›nlanmam›fl yüksek lisans tezi, Ankara Y›ld›r›m Beyaz›t Üniversite- si, Ankara.
Fidan, T., Öztürk Fidan, ‹., & Öztürk, H. (2018). Meslek yüksekokulu ö¤renci ve mezunlar›n›n kariyer seçimlerine etki eden faktörler ile kariyer beklentileri: Öz yeterli¤in arac› rolü. Yüksekö¤retim Dergisi, 8(3), 249–263.
Gasset, O. Y. (1998). Üniversitenin misyonu (N. G. Ifl›k, Çev.). ‹stanbul: Yap› Kredi Yay›nlar›
Gizir, C. A., (2005). Orta Do¤u Teknik Üniversitesi son s›n›f ö¤renci- lerinin problemleri üzerine bir çal›flma. Mersin Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, (1)2, 196–213.
Grbich, C. (2007). Qualitative data analysis: An introduction. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Gündo¤ar, D., Gül, S. S., Uskun, E., Demirci, S., & Keçeçi, D. (2007). Üniversite ö¤rencilerinde yaflam doyumunu yordayan etkenlerin ince- lenmesi. Klinik Psikiyatri, 10, 14–27.
Hacker, A., & Dreifus, C. (2010). Higher education? How colleges are wast- ing our money and failing our kids and what we can do about it. New York, NY: Times Books.
Hsieh, H. F., & Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277–1288.
Kalfa, S., & Taksa, L. (2015). Cultural capital in business higher education: Reconsidering the graduate attributes movement and the focus on employability. Studies in Higher Education, 40(4), 580–595.
K›z¤ut, S., & Ergöl, fi. (2011). Sa¤l›k yüksekokulu ö¤rencilerinin hemflireli¤i alg›lay›fl› hemflirelik rollerine ve hemflireli¤in gelece¤ine bak›fl›. Anadolu Hemflirelik ve Sa¤l›k Bilimleri Dergisi, 14(2), 10–15.
Knight, P. T., & Yorke, M. (2003). Employability and good learning in higher education. Teaching in Higher Education, 8(1), 3–16.
Korkut-Owen, F., Kepir, D. D., Özdemir, S., Ulafl, Ö., & Y›lmaz, O. (2012). Üniversite ö¤rencilerinin bölüm seçme nedenleri. Mersin Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 8(3), 135–151.
Koruko¤lu, A. (2003). Üniversite ö¤rencilerinin e¤itimden beklentileri: Ege Üniversitesi ‹‹BF örne¤i. Süleyman Demirel Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 79–89.
Kurnaz, I. (2007). ‹stihdam edilebilirli¤in önemi aç›s›ndan e¤itim-ö¤retim iliflkisi ve Ankara bölgesi imalat sanayi uygulamas›. Yay›nlanmam›fl yük- sek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kurt, T. (2018). Yüksekö¤retimdeki dönüflümün lisans e¤itimi üzerindeki etkileri: E¤itim fakülteleri örne¤i. 3. Uluslararas› Yüksekö¤retim Konferans›, 11–13 Ekim 2019, Kayseri.
Marshall, M. N. (1996). Sampling for qualitative research. Family Practice, 13(6), 522–526.
Marvasti, A. B. (2004). Qualitative research in sociology: An introduction. London: Sage Publications.
Merriam, S. B. (2015). Nitel araflt›rma (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
Millican, J. E. (2014). Engagement and employability: Student expectations of higher education. AISHE-J: The All Ireland Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 6(1), 1621–1625.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Özbilgin, M., Küskü, F., & Erdo¤mufl, N. (2005). Explaining influences on career ‘choice’: The case of MBA students in comparative perspective. The International Journal of Human Resource Management, 16(11), 2000–2028.
Özsoy, G., Özsoy, S., Özkara, Y., & Memifl, A.D. (2010). Ö¤retmen aday- lar›n›n ö¤retmenlik mesle¤ini tercih etmelerinde etkili olan faktörler. ‹lkö¤retim Online, 9(3), 910–921.
Psacharopoulos, G. (2006). The value of investment in education: Theory, evidence, and policy. Journal of Education Finance, 32(2), 113–136.
Robinson, O. C. (2014). Sampling in interview-based qualitative research: A theoretical and practical guide. Qualitative Research in Psychology, 11(1), 25–41.
Salas-Velasco, M. (2007). The transition from higher education to employ- ment in Europe: The analysis of the time to obtain the first job. Higher Education, 54(3), 333–360.
Sar›kaya, R., & Khorshid, L. (2009). Üniversite ö¤rencilerinin meslek seçi- mini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite ö¤rencilerinin meslek seçimi. Türk E¤itim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393–423
Schultz, T. W. (1968). Education and economic growth: Return to educa- tion. In M. J. Bowman, & V. E. Komarov (Eds.), Readings in the eco- nomics of education (pp. 277–292). Paris: UNESCO.
Selingo, J. J. (2015). College (un)bound: The future of higher education and what it means for students. Seattle, WA: Amazon Publishing. Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63–75.
fiahin, ‹. (2011). Ö¤retmen adaylar›n›n ö¤retmen istihdam› ve mesleki gele- ceklerine iliflkin görüflleri. Kuram ve Uygulamada E¤itim Bilimleri, 11(3), 1167–1184.
fiahin, ‹., & Beycio¤lu, K. (2015). E¤itim fakültesi ö¤retim elemanlar›n›n ö¤retmen yetifltirmeye iliflkin görüflleri. ‹nönü Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 16(2), 33–50.
fiahin, ‹., Zoralo¤lu, Y. R., & fiahin F›rat, N. (2011). Üniversite ö¤renci- lerinin yaflam amaçlar›, e¤itsel hedefleri, üniversite ö¤reniminden bek- lentileri ve memnuniyet durumlar›. Kuram ve Uygulamada E¤itim Yönetimi, 17(3), 429–452.
Tataro¤lu, B., Özgen, K., & Alkan, H. (2011). Matematik ö¤retmen aday- lar›n›n ö¤retmenli¤i tercih nedenleri ve beklentileri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (s. 211), April 27–29, 2011, Antalya.
Taylor, M. C. (2010). Crisis on campus. New York, NY: Alfred A. Knopf
Tomer, J. F. (2016). Integrating human capital with human development: The path to a more productive and humane economy. New York, NY: Palgrave Macmillan.
Tunç, G. Ç., Akansel, N., & Özdemir, A. (2010). Hemflirelik ve sa¤l›k memurlu¤u ö¤rencilerinin meslek seçimlerini etkileyen faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemflirelik Bilim ve Sanat› Dergisi, 3(1), 24–31.
Useem, M., & Karabel, J. (1986). Pathways to top corporate management. American Sociological Review, 51(2), 184–200.
Verger, J. (2005). Üniversitenin tarihi (‹. Yerguz, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi
Y›ld›r›m, A., & fiimflek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araflt›rma yöntem- leri. Ankara: Seçkin Yay›nevi.