İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Sağlık Sektöründe Güvenlik Kültürü Üzerindeki Etkilerinin Analizi

İş sağlığı ve güvenliği, işin yapılması sırasında işyerindeki fiziki çevre şartları sebebiyle çalışanların maruz kaldıkları kazalar ile mesleki risklerin azaltılmasını amaçlayan inceleme ve uygulamalar bütünü olarak tanımlanabilmektedir. İş sağlığı ve güvenliği sistemi ile birlikte güvenlik kültürünün oluşturulabilmenin en önemli yöntemi iş sağlığı ve güvenliği eğitimleridir. Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri yoluyla elde ettikleri bilgi ve becerileri sonucu çalışmalarında sağlıklı ve güvenli davranışlar sergilerler. Ayrıca sağlık sektöründeki eğitimler aracılığıyla oluşturulacak güvenlik kültürü ile fiziksel, kimyasal, biyolojik ve psiko-sosyal risklerin de azaltılması amaçlanmaktadır. Çalışmanın amacı, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin güvenlik kültürü üzerindeki etkilerinin ölçülmesidir. Yapılan analizler sonucu, soru anketinde kullanılan 22 soru maddesine ait Coronbach’s Alpha (α) değerinin 0.927 olarak bulunması anket sorularının kendi içinde tutarlı ve yapılan çalışmayı çok iyi ölçtüğünü göstermektedir. Ayrıca keşfedici (açıklayıcı) faktör analizi ile elde edilen; “Güvenlik Kuralları”, “Güvenlik İletişimi” ve “Güvenlik Eğitimi” olarak isimlendirilen üç faktöre ait α değerlerinin, faktörlerdeki soru maddelerinin ait oldukları faktörleri çok iyi temsil ettiğini ve kendi içerisinde de tutarlı olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Sağlık sektörü, iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, güvenlik kültürü, açıklayıcı (keşfedici) faktör analizi. JEL Sınıflandırması:H15, K32, J28, C38.

Analysis of the Effects of Occupational Health and Safety Trainings on Safety Culture in the Health Sector

Occupational health and safety can be defined as a collection of studies and practices aiming at reducing occupational risks and occupational risks due to physical environment in the workplace. Occupational health and safety is the most important method of creating a safety culture together with the occupational health and safety system. Employees demonstrate healthy and safe behaviors by applying knowledge and skills the yacquire through occupational health and safety training to their work. As in other sectors, health care workers are frequently faced with biological, chemical, physical and psychosocial risk factors specific to their sectors. It is aimed to reduce all risks with the security culture to be created through trainings in the health sector. The aim of the study is to measure the effects of occupational health and safety trainings on safety culture. As a result of the analysis, the Coronbach's Alpha (α) value of the 22 question items used in the questionnaire is 0.927, which shows that the survey questions are consistent in itself and measure the work done very well. Also obtained by exploratory (explanatory) factor analysis; It shows that the α values of the three factors named as "Safety Rules", "Safety Communication" and "Safety Training" represent the factors of the question items in the factors very well and are consistent within themselves. Key Words:Health sector,occupational health and safety trainings, safety culture, explanatory factor analysis JEL Classification: H15, K32, J28, C38.

Keywords:

Health sector, occupational health and safety trainings safety culture, explanatory factor analysis,

PDF

___

Arpat, B. (2015). İşgüvenliği Kültürünün İş kazalarına Etkileri: Metal Sektörü-Denizli İli Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Başbuğ, A. (2013). İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği. Ankara: Şeker-İş Sendikası.
Bilir, N. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği, İstanbul: Güneş Tıp Kitapevleri
Bulut, A. (2016). 112 Acil Durum Ambulanslarında İSG Risklerinin Tespiti ve İSG Rehberi, Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/1356/alpaybulut.pdf (01.02.2019)
Burke, M.J., Caitlin E.S.S. (2016). Safety Trainig, The Wiley Blackwell Handbook of the Psychology of Occupational Safety and Workplace Health, Ed. by Sharon Clarke, Tahira M. Probst, Frank Guldenmund, Jonathan Passmore, England: West Sussex, John Wiley&Sons, Ltd
Ceylan, H. (2012). Türkiye’deki İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Sorunlar ve Çözüm Önerileri,
Electronic Journal of Vocational Colleges, V.2 (2), https://dergipark.org.tr/download/article-file/62602 (01.02.2019)
Demirbilek, T. (2005). İş Güvenliği Kültürü, İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
Demirbilek, T. (2015). İş Güvenliği, İzmir: İlkem Ofset
Devebakan, N., (2007). Özel Sağlık İşletmelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
European Agency for Safety and Health at Work (EASH) (2011), Occupational Safety and Health Culture Assessment, https://osha.europa.eu/en/tools-and- publications/publications/reports/culture_assessment_soar_TEWE11005ENN(01.02.2019)
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hair J.F., Black W.C, Babin B.J., & Anderson R.E. (1998). Multivariate Data Analysis, Prentice Hall, 365.
Kabakçı, M. (2013). 6331 Sayılı Kanun’un İş Sağlığı ve Güvenliği Anlayışı ve Risklerden Korunma İlkeleri (m.5) İşlevi, Sicil İş Hukuku Dergisi, İstanbul: MESS Yayını, Sayı:29
Kılkış, İ. (2018). İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku, Bursa: Dora Yayıncılık
Özkan, Ö., Emiroğlu, O.N., (2006). Hastane Sağlık Çalışanlarına Yönelik İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Hizmetleri, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşireli Yüksekokulu Dergisi, 10 (3): 43-51.
Özkan, Y. ve Arpat, B. (2015). Mavi Yakalılarda Güvenlik Kültürü Algısı: Denizli İli Kablo İmalat Endüstrisi Örneği, http://www.siyasetekonomiyonetim.org/index.php/seyad/article/view /312 (01.02.2019)
Öztürk, H. ve Babacan, E. (2012). Hastanede Çalışan Sağlık Personelinin İş Güvenliği, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gumussagbil /article/view/5000003594/5000004108 (01.02.2019)
Saraç, Ç. (2016). İş Sağlığı ve Güvenlik Kültürü Algısının İş Tatmini ile İlişkisinin İncelenmesi. Nişantaşı Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Serin, G. ve Çuhadar, M. T. (2015). İş Güvenliği ve Sağlığı Yönetim Sistemi, SDÜ Teknik Bilimler Dergisi, 5 (2): 44-59
Seyhan, G. (2015). İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, İzmir: İlya Yayıncılık.
Şahin, L. A. (2017). Sağlık Çalışanın İş Sağlığı Güvenliği ve İş Stresi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
Taşdemir, R., Oğuzöncül, A.F., Bengü Durmuş, B., (2015). Hastaneleri Fiziki Yapısının Yatan Hastaların Memnuniyet Düzeyleri Üzerine Etkisi, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, (10): 1-12
Tüzüner, V.L., Özaslan, B.Ö., (2011). Hastanelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 40 (2): 138-154.
Yegin, A. (2015), İş Güvenliği Kültürünün İş Kazalarına Etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Gedik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yorgun S. ve Atasoy A. (2013). Hemşirelerin Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Kültürü Algılarının Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Kültürü Ölçeği Kullanılarak İncelenmesi, https://dosyahastane.saglik.gov.tr/Eklenti/9857,13-hemsirelerin-calisan-sagligi-ve-guvenligi-kulturu-algilarinin-calisan-sagligi-ve-guvenligi-kulturu-olcegi-kullanilarak-incelenmesipdf.pdf?0 (01.02.2019)