Türki̇ye’de Gi̇ri̇şi̇mci̇li̇ği̇n Geli̇şi̇mi̇ni̇ Etki̇leyen Yapısal Etmenler Üzeri̇ne Bi̇r Değerlendi̇rme

Günümüzde, girişimcilik oldukça önemli bir alan haline gelmiştir. Bu durumun en temel nedeni, 1980 sonrası yaşanılan neo liberal dönüşümdür. Türkiye’de de girişimcilik desteklenen bir alandır. Ancak desteklere rağmen dünya ortalamasının altında kalmaktadır. Bu durumun yapısal olarak analiz edilmesi, geliştirilecek politikalar açısından önemlidir. Çalışmanın amacı Türkiye’de girişimciliği etkileyen yapısal etmenleri analiz etmektir. Etmenler, demografik, kültürel ve çevresel olarak gruplandırılmıştır. Türkiye’de girişimciliğin gelişimini etkileyecek tarihsel miras da sorgulanmıştır. Günümüzdeki girişimciliğin gelişimi ile ilgili yaşanılan sınırlılıkların birçoğunun arkasında ekonomik, kültürel ve demografik etmenlerin bir arada olduğu girift bir yapı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Girişimcilik, Türkiye, Demografik, Kültürel, Çevresel, Etmen

An Evaluation on the Structural Factors Affecting the Development of Entrepreneurship in Turkey

Today, entrepreneurship has become a very important area. This is the main reason for this situation is the neo-liberal transformation. The area is also supported entrepreneurship in Turkey. However, despite the supports, it remains below the world average. Structural analysis of this situation is important for the policies to be developed. The aim of this study is to analyze the structural factors that affect entrepreneurship in Turkey. Historical heritage will affect the development of entrepreneurship in Turkey has also been questioned. It has been observed that there is an intricate structure behind many of the limitations experienced in the development of today's entrepreneurship, where economic, cultural and demographic factors coexist. Key Words: Entrepreneurship, Turkey, environmental, cultural, demographic, factors JEL Classification: J0, J1

PDF

___

Açma, B. (2007). Girişimcilik Kavramı ve Ortaya Çıkışı. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Alparslan, A.M. Taş, M.A. ve Yastıoğlu, S. (2017). Girişimcilik Niyeti Eğitimle Mi Artar Yoksa Kültürel Değerlerle Mi Açıklanır? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(21): 148-161.
Akhter, R., & Sumi, F. (2014). Socio-Cultural Factors Influences Entrepreneurial Activities: A Study on Bangladesh. Journal of Business and Management, 1-10.
Alparslan, A.M. Taş, M.A. ve Yastıoğlu, S. (2017). Girişimcilik Niyeti Eğitimle Mi Artar Yoksa Kültürel Değerlerle Mi Açıklanır? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(21): 148-161.
Aracıoğlu, B. Demirhan, D. Tatarlar, C. D. ve Zalluhoğlu, A. E. (2016). Tüm Boyutlarıyla Girişimcilik. İstanbul: Hümanist Kitap Yayıncılık.
Arslan, K. (2002). Üniversiteli Gençlerde Mesleki Tercihler Ve Girişimcilik Eğilimleri. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 6: 1-11.
Aşkın, A. Nehir, S. ve Vural, S.Ö. (2011). Tarihsel Süreçte Girişimcilik Kavramı ve Gelişimi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 6(2): 55-72.
Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: Sosyo-Kültürel Bir Perspektif. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 15: 139-160.
Birol, Y.E. Tuncay, M. ve Kaya, H. İ. (2014). İktisadi Gelişme Açısından Girişimcilik Kültürü: Sivas, Tokat ve Amasya İllerinde Bir Uygulama. 9(2): 233-252.
Bozkurt, Ö. (2011). Dünyada ve Türkiye’de Girişimcilik Eğitimi: Başarılı Girişimciler ve Öğretim Üyelerinden Öneriler. Ankara: Detay Yayıncılık.
Börü, D. (2015). Girişimcilik Eğilimi-Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 35 (12): 225-226.
Candan, H. (2011). Osmanlı’dan Günümüze Türk Topraklarında Girişimcilik Serüvenine Dair Bir Değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 1(2): 157-174.
Çelebi, N. (1993), Kadın Girişimciliğini Özendirme ve Destekleme Konusunda Politikalar, Kadın Girişimciliği Özendirme ve Destekleme Paneli, Devlet Bakanlığı Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı, Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Eğitim Serisi Yayın no:74, Ankara
Çelik, A. İnce, M. ve Bozyiğit, S. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Niyetlerini Etkileyen Ailesel Faktörleri Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 7(3): 113-124.
Çelik, M. ve Dağ, M. (2017). Kapitalist İktisadi Düşüncenin Geçirdiği Dönüşümler Üzerine Bir Değerlendirme. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi. 2(3): 50-70
Çetindamar, D. (2002). Türkiye’de Girişimcilik. İstanbul: TÜSİAD Yayınları. Çögürcü, İ. (2016). İktisadi Doktrinlerde Geçmişten Günümüze Girişimciliğin Önemi. Selçuk Ün.
Sos. Bil. Ens. Der, 65-80.
Demirez, M. (2006). Girişimciliğin Tarihçesi. www.girisimciliknetwork.gen.tr, (15.04.2019). Doğru C. (2008). Osmanlı Toplumunda Kapitalist-Girişimci Sınıfın ve İnsan Tipinin Oluşumunu Engelleyen Faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11(1): 75-91.
Durak, İ. (2011). Girişimciliği Etkileyen Çevresel Faktörlerle İlgili Girişimcilerin Tutumları: Bir Alan Araştırması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yönetim Bilimleri Dergisi. 9(2): 194-213.
Emre, S. (2007). Girişimcilik Kültürü: Hofstede’in Kültür Boyutlarının Malatya Uygulaması, (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi)
Erdayı, A.U. (2009). Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye, Çalışma ve Toplum. 3: 133-162.
Erdem, F. (2001). “Giri imcilerin Risk Alma Eilimi ve Belirsizlie Tolerans li kisine Kültürel Yakla ım”. Akdeniz ..B.F Dergisi (2). 43-61.
Erkek, S. ve Karagöz, H. (2009). Kadının İş Hayatındaki Yeri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Konya: Konya Ticaret Odası Yayınları
Eroğlu, N. (2004). Türkiye’de İktisat Politikalarının Gelişimi (1923-2003). Ankara: Bilgi Yayınevi.
Ersoy, H. (2010). Kültürel Çevrenin Girişimcilik Tercihine Etkisi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2(1): 71-77.
Eryılmaz, İ. (2019). Sosyal Güç, Lider-Üye Etkileşimi ve İş Tatmini İlişkisinde Politik Yetinin Düzenleyici Rolü: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 373-393
Etçi, H. ve Karagöl, V. (2018). Türkiye’de İstihdam ve İşsizlik: 2000-2018. Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7(14), 58-75.
GEM, (2010). “Executive Report”. http://www.gemconsortium.org/download/1299426307780/ GEM%20GLOBAL%20REPORT%202010rev.pdf, (05.04.2019).
GEM, (2014). 2013-2014 Verileriyle Türkiye’de ve Bölgelerinde Girişimcilik. (Ed. Doç. Dr. Esra Karadeniz). TEB ve KOSGEB Başkanlığı.
GEM, (2016). Global Entrepreneurship Monitor Global Report. https://gemconsortium.org/report/49812, (05.04.2019).
Gül, E. ve Kamacı, A. (2012). Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi. 4(3): 81-91.
Gümüşoğlu ve Karaöz, (2014). Tarihsel Süreçte Girişimcilik: Muğla Örneği. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. 3(1): 97-116.
Güney, S. ve Çetin, A. (2003). Kültürün Girişimciliğe Etkisi ve Türkiye’de Girişimcilik Kültürü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21(1): 189-210.
Hepaktan, E. ve Çınar, S. (2011). Mali Krizler ve Son Mali Krizin (2008) Reel Sektöre Etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30: 155.
Hisrich, R. D. and Peters, M. P. (1998). Entrepreneurship. United States: The McGraw– Hill Book Co.
Hofstede, G. (1980). Culture's Consequences: International Differences in Work-Related Values. Newbury Park: Sage Publications, Inc
Hofstede, G. (1983). “National Cultures in Four Dimensions. A Research-Based Theory Of Cultural Differences Among Nations”. International Studies of Management & Organization, 13(12).46-74
Hofstede, G. & Bond, M. (1988). The Confucius connection: From cultural roots to economic growth. Organizational Dynamics, 16, 4-21.
Işık, N. Göktaş, N. ve Kılınç, E.C. (2011). İktisadi Büyümede Girişimciliğin Rolü. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 6(1): 148-178.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2001). Development of Self and Competence in Cultural Context. Second Edition. NIAS, Wassenaar
Keskin, Gülümser, A. Kadir KOŞAN ve Ziya AYIK. (2009), “Bölgesel Gelişme Aracı Olarak KOBİ’ler ve İhracat Sorunları”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2), s. 279-290.
Köksal, Melike (2016) “İthalat, İhracat ve Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Uygulaması”, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), ss. 145-161.
Kurt, S. ve Berber, M. (2004). Türkiye’de Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2(22): 60.
Kutanis, R. Ö. (2003), “Girişimcilikte Cinsiyet Faktörü: Kadın Girişimciler”, 11. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Afyon.
Mc Larty, R. (2005). Entrepreneurship among Graduates: Towards A Measured Response. The Journal of Management Development. 24(3): 1-10.
Narin, M., A. Marşap ve M.A. Gürol (2006), “Global Kadın Girişimciliğinin Maksimizasyonunu Hedefleme: Uluslararası Arenada Örgütlenme ve Ağ Oluşturma”, Gazi
Okutan, E.ve Balaban, Ö. (2014). Kültürel Yapının Girişimcilik Eğilimine Etkisi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 8-26
Örümcü, Ayşe Nur. (2015), Girişimci Kadınların Başarı ve Güçlenme Öykülerinin Toplumsal Cinsiyet Analizi: Batı Akdeniz Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dal Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
Özakpınar, Y. (1999). Kültür Değişmeleri ve Batılılaşma Meselesi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Özar, Ş. (2005). GAP Bölgesinde Kadın Girişimciliği, Ankara: GAP-GİDEM Yayınları.
Özdemir, Ö. ve Karadeniz, E. E., 2011, “Investigating the Factors Affecting Total Entrepreneurial Activities in Turkey”, METU Studies in Development, 38, (December), 275- 290.
Özdemir, Y. ve Mazgal, S. (2012). Bir Kariyer Tercihi Olarak Girişimcilikte Dışsal Faktörlerin Etkisi: Sakarya Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 7(1): 87-102.
Özgüven, A. (1992). İktisadi Düşünceler- Doktrinler ve Teoriler. İstanbul: Filiz Kitabevi.
Özler, N.D.E. Giderler, C., Baran, H. (2017). “Özyeterlilik ve Kontrol Odağının Bireylerin Girişimcilik Niyeti Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 736-746.
Öztürk, A.O. (2012). Kamu Örgütlerinde Girişimcilik. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 14(4): 15 –169.
Palaz, S. ve Turgut, P. (2009). “Kadın Girişimcilerin Kişisel ve İş Yaşamına İlişkin Özellikleri, Motivasyonları Ve Beklentileri Üzerine Bir Araştırma: Bandırma Örneği.” Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 4(1): 99-115.
Saçık, S.Y. (2009). Dış Ticaret Politikası ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Teorik Açıdan Bir İnceleme. KMU İİBF Dergisi. 11(16): 171.
Sallan Gül, S. ve Altındal, Y. (2016). Türkiye’de Kadın Girişimciliğinin Serüveni: Başarı Mümkün Mü?. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21(4): 1361-1377.
Sargut, A. S. (1994). Bireycilik ve Ortaklaşa Davranış İkileminde Yönetim ve Örgüt Kuramları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 49(1), 321-332.
Sargut, A.S. (2001). Kültürlerarası Farklılaşma ve Yönetim. Ankara: İmge
SOYSAL, Abdullah. (2010), “Kadın Girişimcilerin Özellikleri, Karşılaştıkları Sorunlar ve İş Kuracak Kadınlara Öneriler: Kahramanmaraş İlinde Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İBF Dergisi, Nisan, 5 (1), ss. 71‐ 95.
Sönmez, A. ve Toksoy, A. (2014). Türkiye’de Girişimcilik ve Türk Girişimci Profili Üzerine Bir Analiz. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(2): 41-58.
Şahin, H. (2019) Türkiye’de Kadın Girişimciliğinin Önündeki Engeller Üzerine Yapısal Bir Çalışma, Yeni Nesil Girişimcilik ve Ekonomi, editörler Mustafa Miynat, Tuncer Özdil, Ekin Kitapevi, Bursa
Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve Sonuçları ile İç Girişimcilik: Savunma Sanayinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, KHO Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
TÜİK (2011). İstatistiklerle Türkiye 2011, www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?İstab_id=5, (17.04.2019).
TUİK (2015) Girişimcilik Verileri http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=mn4vhddhTCc3Xb4lMLGYT6R4KG5xh2Qyns66JMq7MSGGqSD2rK23!-501374302?id=24870,(26. 07. 2020)
TÜİK (2019). İstatistiklerle Kadın, http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30707, (15.06.2019). TÜİK (2020) Nüfus Projeksiyonları, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 (26.07.2020)
Uçan, O. ve Koçak, E. (2014). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi. 7(2): 51-60.
Uludağ, İ. ve Erişah, A. (2003). Türkiye Ekonomisi Teori, Politika, Uygulama. İstanbul: Der Yayınları.
Yetim, Nalan ve Ercan TATLIDİL. (2004), Social and Cultural Dynamics of Women Entrepreneurs: The Case of Small and Medium Size Clothing Enterprises in Adana and Mersin, Turkey, EIMENA, pp. 491-507.
Yüceol, N. (2018). Girişimcilik Eğitimi Alan Kişilerin Girişimci Kişilik Özellikleri ve Girişimcilik Eğilimi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü