COVID-19 Sürecinde İhracat ve Hava Kargo Taşımacılığı: Antalya Havalimanı Üzerine Bir Araştırma

COVID-19'un hızlı yayılması nedeniyle Dünya, benzeri görülmemiş bir kriz yaşamaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomiler için kilit sektör olarak sınıflandırılan havacılık sektörü ise mevcut krizden önemli ölçüde etkilenmiştir. Ancak hava kargo sektörü havacılık sektörünün geneline kıyasla bazı kalemlerde büyüme eğilimi göstermiştir. Bu nedenle, bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin en büyük havalimanlarından biri olan Antalya havalimanın hava kargo ihracatının COVID-19 öncesi ve sonrası trendini analiz etmek ve havacılık sektörünün krizden çıkış ve büyümesini Antalya havalimanı özelinde geleceğe yönelik beklentilerle incelemektir. Çalışma bulgularına göre COVID-19 öncesi ve sonrası Antalya ili ile Antalya Havalimanı hava kargo ihracatının mevcut durumu tespit edilmiş ve ilgili literatüre yönelik öneriler, veriler bağlamında tartışılmıştır. Araştırma sonucunda; 2020 yılında Türkiye genel ihracat rakamları 2019 yılına oranla %6,2 azalırken Antalya ili ihracatı ise %12,5 artmıştır. 2018 ve 2019 yılları arasında Antalya ilinden hava kargo ile yoğunlukla sanayi ve maden ürünlerinin ihraç edildiği ancak 2020 yılında ise bu ürünlerin ihracatının dramatik bir şekilde azaldığı görülmüştür. Fakat aynı yıl sırayla bitkisel gıdalar ve yaş sebze meyve ihracatı %27,1 ve %70,5 oranlarında artarak pandemi öncesi ihracat değerlerinin çok üzerine çıktığı tespit edilmiştir.

Export and Air Cargo Transportation in the Process of COVID 19: A Research on Antalya Airport

Due to the rapid spread of COVID-19, the World is experiencing an unprecedented crisis. The aviation sector, which is classified as a key sector for developed and developing economies, has been significantly affected by the current crisis. However, the air cargo sector showed a growth trend in some items compared to the aviation sector in general. Therefore, the aim of this study is to analyze the pre- and post-COVID-19 trend of air cargo exports of Antalya airport, which is one of the largest airports in Turkey, and to examine the exit and growth of the aviation sector from the crisis with future expectations for Antalya airport. According to the study findings, current status of Antalya city with Antalya Airport air cargo exports before and after COVID-19 were determined and suggestions for the sector and related literature were discussed in the context of data. At the end of the study, in the year of 2020 overall export from Turkey decreased 6,2% compared to 2019 while export from Antalya city increased with the rate of 12,5%. The exported goods from Antalya city by the air cargo between 2018 and 2019 are mostly industrial and mine products however export of them is dramatically decreased in 2020. In the same year export of herbal food and fresh fruit and vegetables are increased with the rates of 27,1% and 70,5%, respectively. So export amounts of herbal food and fresh fruit and vegetables are found to be extremely over the export amount during the pre-pandemic period.

___

  • Akoğlu, B. ve Fidan, Y. (2020). Dünyada Hava Kargo Taşımacılığı ve Türkiye'nin Yeri. Ekonomi İşletme ve Yönetim Dergisi, 4(1), 30-51.
  • Aytaç, A. Ve Akduğan, U. (2012). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Üzerine Bir Nedensellik Analizi: 2001-2011 Türkiye Örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 55-70.
  • Business Insider (2020a). https://www.businessinsider.com/coronavirus-airlines-that-failed- bankrupt-covid19-pandemic-2020-3. Erişim Tarihi: 13.05.2020
  • Business Insider (2020b). https://www.businessinsider.com/airlines-coronavirus-bailout-senate- stock-buybacks-2020-3. Erişim Tarihi: 10.04.2020
  • CNN (2020). https://edition.cnn.com/travel/article/iata-middle-seats-face-masks-coronavirus-intl- hnk/index.html. Erişim Tarihi: 11.05.2020
  • Çancı, M. ve Erdal, M. (2009). Lojistik Yönetimi. İstanbul: Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Üretenleri Derneği Yayınları.
  • DHMİ. (2020). 2019 Faaliyet Raporu. Ankara: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü.
  • DHMİ. (2021). 2020 Faaliyet Raporu. Ankara: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü.
  • Espitia, A., Rocha, N. ve Ruta, M. (2020). Covid-19 And Food Protectionism: The Impact Of The Pandemic And Export Restrictions On World Food Markets. USA: The World Bank.
  • Eurocontrol (2021). www.eurocontrol.int/. Erişim Tarihi: 18.06.2021
  • Fryges, H. (2006). The Export-Growth Relationship: Estimating A Dose-Response Function. ZEW Discussion Papers, Paper No. 06-28.
  • Gülaçtı, Ş. E. N. ve Bütün, E. (2021). Covid-19’un Pandemi Salgınının Havacılık Sektörüne Etkisi: Gig Ekonomisi Alternatifi. Journal Of Aviation Research, 3(1), 106-127.
  • IATA (2020a). https://www.iata.org/en/pressroom/pr/2020-04-14-01/ Erişim Tarihi: 01.05.2020
  • IATA (2020b). https://www.iata.org/en/pressroom/pr/2020-03-26-02/ Erişim Tarihi: 10.12.2020
  • IATA (2021). Value of Air Cargo. https://www.iata.org/En/Programs/Cargo/Sustainability/Benefits/ Erişim Tarihi: 12.07.2021.
  • ICAO (2020). Effects of Novel Coronavirus (COVID-19) on Civil Aviation: Economic Impact Analysis. https://www.icao.int/sustainability/Documents/COVID- 19/ICAO_Coronavirus_Econ_Impact.pdf. Erişim Tarihi: 30.09.2020.
  • ICAO (2021). Effects Of Novel Coronavirus (Covid-19) On Civil Aviation: Economic Impact Analysis, Canada: ICAO Reports.
  • Jenicek, V. ve Krepl, V. (2009). The Role of Foreign Trade And Its Effects. Agricultural Journals, 55(5), 211-220.
  • Kesgingöz, H., Karamelikli, H. (2015). Dış Ticaret-Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyümenin CO2 Emisyonu Üzerine Etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(3), 7-17.
  • Kılıç, D., Turgut, M. (2019). Kentsel Lojistik Açısından İstanbul Havalimanı ve Atatürk Havalimanı’nın Değerlendirilmesi. Kocatepe İİBF Dergisi, 21(2), 148-157.
  • Öztürk, A. (1993). Türkiye’deki Hava Kargo Trafiği. Sivil Havacılık Bülteni, 4(15), 23-24.
  • Rodbundith, T.S. ve Sopadang, A. (2021). Evaluation of Factors Affecting Air Cargo Terminal Operation Performance During COVID-19. 11th Annual International Conference on Industrial Engineering and Operations Management, 6687-6696.
  • SHGM (2020). http://web.shgm.gov.tr/tr/haberler/6350-iata-covid-19-nedeniyle-25-milyon- calisanin-isinin-risk-altinda-oldugunu-acikladi. Erişim Tarihi: 22.05.2020
  • Subaşı Ertekin, M., Kutlu, E. (2000). 1980 Sonrası Dönemde Türkiye Dış Ticaretinin Genel Bir Analizi. Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 16(1), 223-254.
  • Şerefli, M. (2016). Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 136-143.
  • Şimşek, H. (2021). Havayolu Taşımacılığında Kriz Yönetimi. Journal of Aviation Research, 3(1), 21-40. DOI: 10.51785/jar.777273
  • Tekoğlu, A. S. (2020). Covid-19 Salgını ve Dış Ticarette Kriz Yönetimi: Türkiye Örneği. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 7(22), 32-53.
  • TUİK (2021). Antalya İli Dış Ticaret İstatistikleri. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
  • Turkish Cargo (2020). https://www.turkishcargo.com.tr/tr/haberler/turkish-cargo-100-milyon-doz- asiyi-dunyanin-dort-bir-yanina-tasidi. Erişim Tarihi: 22.05.2021
  • UTİKAD. (2021). UTİKAD Lojistik Faaliyet Raporu 2020. İstanbul: Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği.
  • Yıldırım, U. (2021). Covid-19 Pandemisinin Dış Ticaret Üzerine Etkisi: İstatiksel Bir Yaklaşım. Fiscaoeconomia, 5(1), 280-295.