Ailenin Kişinin İş Yaşamına Müdahalesinin Sonuçları: Bireycilik ve Belirsizlikten Kaçınmanın Moderatör Etkileri

Bu çalışmada, ailenin iş yaşamına müdahalesinin çalışma yaşamındaki temel değişkenler üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu değişkenler, yaşam tatmini, tükenmişlik, iş tatmini ve işten ayrılma niyetidir. Bu ilişkide bireycilik ve belirsizlikten kaçınmanın moderatör etkileri incelenmiştir. Araştırmanın verileri, anket uygulaması yoluyla, İstanbul ve Trabzon illerinde özel sektör çalışanlarından elde edilmiştir. Verilerin analizlerinde SPSS 21 ve AMOS 20 paket programları kullanılmıştır. Çalışmada yer alan ölçeklerin güvenilirlik analizleri yapılarak geçerliliklerini ölçmek amacıyla açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, değişkenler arasındaki ilişkileri görebilmek için korelasyon analizi ve hipotezlerin testi için ise regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar, İş-Aile Sınır Teorisi doğrultusunda, ailenin iş yaşamına müdahalesi ile yaşam tatmini arasındaki ilişkide bireycilik ve belirsizlikten kaçınma değişkenlerinin moderatör rollerinin bulunduğunu göstermektedir. Çalışmada ailenin iş yaşamına müdahalesiyle yaşam tatmini arasında negatif bir ilişkinin olduğu, ayrıca bireycilik ve belirsizlikten kaçınma değişkenlerinin de moderatör etkilerinin bulunduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda ailenin iş yaşamına müdahalesi ile tükenmişlik arasında pozitif bir ilişkinin olduğu, ayrıca bireycilik değişkeninin de moderatör bir etkiye sahip olduğu bulgusuna erişilmiştir. Bunun yanında, ailenin iş yaşamına müdahalesi ile iş tatmini arasında negatif bir ilişkinin olduğu ve belirsizlikten kaçınma değişkeninin de moderatör rolünün olduğu belirlenmiştir. Son olarak, ailenin iş yaşamına müdahalesiyle işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkinin de pozitif olduğu tespit edilmiştir.

Consequences of Family Intervention to Work Life: Moderator Effects of Individualism and Uncertainty Avoidance

In this study, the effect on basic variables that interfere with family intervention to work life have been investigated. These variables, life satisfaction, burnout, job satisfaction and turnover intention is redundancy. individualism and uncertainty avoidance moderator effects were examined in this relationship. The data of the research were obtained from private sector employees in the provinces of Istanbul and Trabzon through the application of a questionnaire. SPSS 21 and AMOS 20 software packages were used for data analysis. and confirmatory factor analysis, reliability analysis performed in order to assess the validity of the scale of work is located between variables correlation analysis to test the hypothesis and to obtain videos have been applied to the regression analysis. The results obtained, Work-Family Boundary Theory and in line with expectations, the relationship between family life and work life satisfaction of the intervention shows that the role of moderator variables individualism and uncertainty avoidance. Between life satisfaction with the work interfere with family life as a negative for the study, which also determined the effect of moderator variables in individualism and uncertainty avoidance. At the same time that a positive relationship between job burnout intervention in the family's life has also been reached with the finding that the effect of individualism as a moderator variable. In addition, work by interfering with the family's business life satisfaction is also the moderator of which is a negative for the variables and uncertainty avoidance is determined that role. Finally, the relationship between family job intention to leave work by interfering with the life was found to be positive.

PDF

___

Bacharach, S. B., Bamberger, P. and Conley, S. (1991). Work home conflict among nurses and engineers: Mediating the impact of role stress on burnout and satisfaction at work. Journal of organizational Behavior, 12(1), 39-53.
Balfour, D. L. and Neff, D. M. (1993). Predicting and managing turnover in human service agencies: A case study of an organization in crisis. Public personnel management, 22(3), 473-486.
Baron, R. M. and Kenny, D. A. (1986). The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal Of Personality And Social Psychology, 51(6), 1173.
Bartlett, K. R. (2001). The relationship between training and organizational commitment: A study in the health care field. Human resource development quarterly, 12(4), 335-352.
Bıyıkbeyi, T. ve Taşlıyan, M. (2019) Benimsenmiş ulusal kültürel değerler ile iş tatmini arasındaki ilişki: Banka çağrı merkezlerinde bir uygulama. Scientific Committee, 1405.
Bono, J. E. and McNamara, G. (2011). Publishing in AMJ—part 2: research design. Academy of management journal, 54(4), 657-660.
Brislin, R. W. (1970). Back-translation for cross-cultural research. Journal of cross-cultural psychology, 1(3), 185-216.
Chiang, L. M. (2010). The Development of a Leisure and Life Satisfaction Scale for Outpatient (LLSSOP) Leisure Activity Programs in Iowa (Doctoral dissertation, University of Northern Iowa).
Clark, S. C. (2000). Work/family border theory: A new theory of work/family balance. Human relations, 53(6), 747-770.
Çakıcı, O. (2003). Kültürler arası farklılaşmanın müzakere sürecine etkileri: NATO ülkeleri arasında bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü.
De Berardis, D., Campanella, D., Serront, N., Gambi, F., Carano, A., La Rovere, R. and Ferro, F. M. (2008). Insight and perceived expressed emotion among adult outpatients with obsessive- compulsive disorder. Journal of Psychiatric Practice®, 14(3), 154-159.
Demir, H. (2008). Kültürel renk körlüğü: kültürel değerler ve iş tatmini arasındaki ilişki üzerine güçlendirmenin aracılık (mediation) etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 211-237.
Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. and Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
Donthu, N. and Yoo, B. (1998). Cultural influences on service quality expectations. Journal of service research, 1(2), 178-186.
Engin, C. (1992). Hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 143-154.
Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn out. Journal of social issues, 30(1), 159-165.
Gaertner, S. (1999). Structural determinants of job satisfaction and organizational commitment in turnover models. Human resource management review, 9(4), 479-493.
Glass Jr, J. C. and Jolly, G. R. (1997). Satisfaction in later life among women 60 or over. Educational Gerontology: An International Quarterly, 23(4), 297-314.
Gökdağ, D. (2002). Aile Psikolojisi ve Eğitimi. Anadolu Universitesi.
Gül, H., Oktay, E., ve Gökçe, H.(2008). İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti Ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 15, 1-11.
Hofstede, G. (1984). Culture's consequences: International differences in work-related values (Vol. 5). sage.
Hofstede, G. (1991). Organizations and cultures: Software of the mind. McGrawHill, New York.
Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations. Sage publications.
Hoftede, G., Hofstede, G. J. and Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: software of the mind: intercultural cooperation and its importance for survival. McGraw-Hill.
Hwang, I. S. and Kuo, J. (2006). Effects of job satisfaction and perceived alternative employment opportunities on turnover intention: An examination of public sector organizations. Journal of American Academy of Business, 8(2), 254-259.
Jung, J. M. and Kellaris, J. J. (2004). Cross national differences in proneness to scarcity effects: The moderating roles of familiarity, uncertainty avoidance, and need for cognitive closure. Psychology & Marketing, 21(9), 739-753.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel psikoloji. Koç Üniversitesi.
Karabay, M. E. (2015). Sağlık personelinin iş stresi, iş-aile çatışması ve iş-aile-hayat tatminlerine yönelik algılarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 113-134.
Kavanagh, D. J. (1992). Recent developments in expressed emotion and schizophrenia. The British journal of psychiatry, 160(5), 601-620.
Keith, D. (1982). İşletmede İnsan Davranışı, Çeviren: Kemal Tosun, 5.baskı, İstanbul, s. 96.
Kluckhohn, F. R., & Strodtbeck, F. L. (1961). Variations in value orientations.
Kocabıyık, A., Özer, D., Gırgın, V., Atış, Y., Beştepe, E. ve Alpay, N. (2002). Bipolar Bozuklukta Duygudışavurumu ile Ailelerin Sosyodemografik Verileri Arasındaki İlişkiler. Düşünen Adam Dergisi. 15, 77-84.
Küçükusta, D. (2007). Konaklama işletmelerinde iş-yaşam dengesinin çalışma yaşamı kalitesi üzerindeki etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE, İzmir.
Lee, R. T. and Ashforth, B. E. (1993). A further examination of managerial burnout: Toward an integrated model. Journal of organizational behavior, 14(1), 3-20.
Leiter, M. P. and Maslach, C. (1988). The impact of interpersonal environment on burnout and organizational commitment. Journal of organizational behavior, 9(4), 297-308.
Maslach, C. and Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior, 2(2), 99-113.
Maslach, C. (2003). Job burnout: New directions in research and intervention. Current directions in psychological science, 12(5), 189-192.
Oyserman, D., Coon, H. M. and Kemmelmeier, M. (2002). Rethinking individualism and collectivism: evaluation of theoretical assumptions and meta-analyses. Psychological bulletin, 128(1), 3.
Özer, M. and Karabulut, Ö. Ö. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74. Öztürk, E. B., Gökoğlu, S. K. ve İnan, N. K. (2019). Bireycilik ve Toplulukçuluk Ölçeğinin Türkçe Geçerlemesi. Ege Academic Review, 19(1), 1-14.
Porter, L. W. and Steers, R. M. (1973). Organizational, work, and personal factors in employee turnover and absenteeism. Psychological bulletin, 80(2), 151.
Price, J. L., & Mueller, C. W. (1986). Absenteeism and turnover of hospital employees. JAI press.
Rogovsky, N. and Schuler, R. S. (1997). Managing human resources across cultures. Business and The Contemporary World, 9, 63-76.
Robbins, S. P. (2005). Essentials of organizational behavior. (7th Edition). Prentice Hall, New Jersey.
Sakal, Ö. (2015). Kültürün bireycilik toplulukçuluk boyutlarının tükenmişlik boyutları üzerindeki etkisi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Sargut, A. S. (1994). Bireycilik ve Ortaklaşa Davranış İkileminde Yönetim ve Örgüt Kuramları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 49(01).
Saylık, A. (2019). Hofstede’nin kültür boyutları ölçeğinin Türkçeye uyarlanması; Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8(3), 1860-1881.
Schaufeli, W. B. and Maslach, C. (1993), Historical and Conceptual Development of Burnout, in W. B. Schaufeli, C. Maslach and T. Marek (Eds.), Professional Burnout: Recent Developments in Theory and Research, Taylor & Francis, Washington, DC, pp. 1–16.
Schneider, B., & Snyder, R. A. (1975). Some relationships between job satisfaction and organization climate. Journal of applied psychology, 60(3), 318.
Shields, C. G., Franks, P., Harp, J. J., McDaniel, S. H. and Campbell, T. L. (1992). Development of the family emotional involement and critcism scale (feics): A self report scale to measure expressed emotion. Journal of marital and family therapy, 18(4), 395-407.
Vroom, V. H. (1982). Work and motivation. Robert E. Krieger Publishing Company.
Wayne, S. J., Shore, L. M. and Liden, R. C. (1997). Perceived organizational support and leader- member exchange: A social exchange perspective. Academy of Management journal, 40(1), 82-111.
Whetten, D. and Cameron, K. (1995). Developing Management Skills, New York: Harper Collins College Publishers.
Yetim, Ü. (1991). Kişisel projelerin organizasyonu ve örüntüsü açısından yaşam doyumu. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi.