Sağlık kuruluşlarında tıbbi cihaz yönetimi

Günümüzde sağlık kurulusları ürettikleri sağlık hizmetini nitelik ve nicelik açısından artırabilmek için teknolojiyi ve teknoloji ürünü olan tıbbi cihazları kullanmakta ve bu kullanım giderek yaygınlasmaktadır. Tanıda invaziv olmayan metotlar kullanmak, tanı ve tedavi cihazlarının hastada olusturabileceği yan etkileri en aza indirmek amaçlarıyla kullanılan tıbbi cihazlar vasıtasıyla günümüz sağlık kurulusları emek yoğun isletme olma özelliklerini kaybedip, teknoloji yoğun isletmeler haline gelmislerdir. Büyük oranda kaynak kullanımını gerektirmesi nedeniyle de ileri teknoloji ürünü olan tanı ve tedavi amaçlı tıbbi cihazların, uygun ölçüde ve gerektiği yerde kullanılması sağlık kurulusları için büyük önem tasımaktadır. Sağlık kuruluslarının etkin ve verimli bir sekilde hizmet üretebilmeleri, diğer üretim faktörlerinin yanı sıra bu tür tıbbi cihazları da etkin ve verimli kullanılabilmeleriyle mümkün olabilmektedir. Planlama ve değerlendirme, bütçeleme ve finansman, satınalma ve lojistik, montaj ve görevlendirme, eğitim ve beceri gelistirme, çalısma ve güvenlik, bakım ve onarım ile faaliyetine son verme ve elden çıkarma faaliyetleri tıbbi cihaz yönetim sürecinin temel unsurlarıdır. Bu sürecin her asamasında etkin ve verimli bir yönetim anlayısı gerekmektedir. “Biyomedikal ve klinik mühendisliği birimi” bu sürece önemli katkılarda bulunabilmektedir. Tıbbi cihazların etkili yönetimi sağlanarak makul en yüksek kapasitede kullanılmaları, sağlık sektöründe üretilecek olan sağlık hizmetinin birim maliyetlerini azaltacak ve isletme verimliliğinin de artmasına katkıda bulunacaktır.

Medical equipment management in health-care organizations

Modern health-care organizations (HCO) have been increasingly using technology and medical equipments that are high technology products to improve their health services in sense of quality and quantity. Using non-invasive methods in diagnosis with medical equipment to minimize the side effects on patients makes HCO technology driven organizations more than service driven organizations. Therefore, technology is an integral part of all major policy and program-planning decisions for HCO. Medical equipment management (MEM) has been defined as an accountable, systematic approach to ensure that cost-effective, efficient, safe, and appropriate equipment is available to meet the demands of high-quality patient care. Such programs must embrace not only the technical aspects of maintaining medical equipment, but also the development of institutional policy regarding to equipment acquisition, use, replacement, and disposition. In HCO, MEM has become the responsibility for the biomedical and clinical engineering (BCE) department. The BCE can be both challenging and gratifying because the care of patients requires a partnership between medical staff and modern technology. In HCO, administrators have established BCE departments to manage effectively all the technological resources, especially those relating to medical equipment, that are necessary for providing high quality patient care at a reasonable cost. The availability of BCE department makes all use of technological resources effective and efficient in HCO.

___

AKGÜÇ, Öztin, 1989, Finansal Yönetim, İstanbul, Muhasebe Enstitüsü Yayın No:56, 5.Baskı, Avcıol Matbaası.
ERDAMAR, Cengiz ve BASIK, Feryal Orhon, 2006, Finansal Muhasebe, İstanbul, 2.Baskı, ARIKAN Basım Yayım Dağıtım Ltd Sti.
EROĞLU, Osman, KARAGÖZ, İrfan ve BAHADIRLAR, Yıldırım, 1998, “Biyomedikal ve Klinik Mühendislik Merkezlerinin Sağlık Alanındaki Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarına Katkısı”, Biyomedikal Mühendisliği Ulusal Toplantısı, BİYOMUT 98, İstanbul, s:104-107.
HEKİMOĞLU, Levent, AKGÜN, Hüseyin ve POLAT, Murat, 2007, “Hastane Uygulamalarında Entegre Biyo-Medikal Hizmetler: Bir Örnek”, Biyomedikal Mühendisliği Ulusal Toplantısı, BİYOMUT 2007, İstanbul, s:55-58.
GÜVENİS, Albert, Mart-Nisan 2008, “Biyomedikal Mühendislerinden Yeterince Yararlanılmıyor”, Hastane Dergisi, Sayı:51, s:100.
KARAGÖZ, İrfan, EROĞLU, Osman ve YESİLLETEN, Fırat, 1998, “Klinik Mühendislik Birimlerinde Kullanılan Bilgisayar Otomasyonunun Hastane İsletmelerinin Verimliliğine Katkısı”, Biyomedikal Mühendisliği Ulusal Toplantısı, BİYOMUT 98, İstanbul, s:74-78.
KARAGÖZ, İrfan, EROĞLU, Osman ve BAHADIRLAR, Yıldırım, 1998, “İleri Teknoloji Ürünü Tıbbi Cihazların Bakım Onarımlarının Hastane Organizasyonu İçindeki Klinik Mühendislik Birimleri Tarafından Yapılmasının Hasta Bakım Kalitesi ve Verimliliğine Etkileri”, Biyomedikal Mühendisliği UlusalToplantısı, BİYOMUT 98, İstanbul, s:110-115.
KOÇEL, Tamer, 1999, İsletme Yöneticiliği, İstanbul, 7. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım.
PEKER, Alparslan, 1988, Modern Yönetim Muhasebesi, İstanbul, Muhasebe Enstitüsü Yayın No:53, 4. Baskı, Fatih Yayınevi.
SEÇİM, Hikmet ve PEKELMAN, Talat, “Hastanelerde Verimliliği Yükseltici Uygulamalar: Biyomedikal Mühendislik Hizmetleri”, (Çevrimiçi), http://www.sabem.saglik.gov.tr/Akade mik_Metinler/goto.aspxpid=1859, 17.02.2009.
T.C. Sağlık Bakanlığı, 3724-2002/24 sayılı Genelgesi.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Tıbbi Cihaz Daimi Özel İhtisas Komisyonu Genelgesi değisiklik yapılmasına iliskin 17.08.2005 tarih ve 6931 sayılı Makam Onayı, 22.08.2005/16383.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 01.05.2008 tarihli ve 15167 sayılı, 2008/36 Genelge.
T.C. Sayıstay Baskanlığı, 2005, “Performans Denetim Raporu: Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastanelerde İlaç, Tıbbi Sarf Malzemesi ve Tıbbi Cihaz Yönetimi”, Ankara.
“Tıbbi Cihaz Yönetmeliği”, 9 Ocak 2007 tarih ve 26398 sayılı T.C. Resmi Gazete.
ÜLGEN, Hayri ve MİRZE, S. Kadri, 2004, İsletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul, Literatür Yayınları, Yayın No: 113.
“Vücuda Yerlestirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği”; 9 Ocak 2007 tarih ve 26398 sayılı T.C. Resmi Gazete.
“Vücut Dısında Kullanılan (in vitro) Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği”, 9 Ocak 2007 tarih ve 26398 sayılı T.C. Resmi Gazete.
YILDIRIM, Hasan Hüseyin, Mart- Nisan 2008, “Sağlık Teknolojisi Yönetimi: Türkiye Resmin Neresinde?”, Hastane Dergisi, Sayı:51, s:110-111.
YILMAZ, Candeğer, 1997, “Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi yönetiminde 3 Yıl (1994-1997)”, Bornova, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayın No.151.
Vergi Usul Kanunu, 213 Sayılı, Madde:315 ve Mükerrer Madde:315.