PATERNALİST LİDERLİĞİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA ETKİSİ: GEMİADAMLARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Gemicilik sektöründe personel devir oranının yüksekliği ve yetişmiş eleman bulmanınzorluğu, bağlılık oluşturmanın önemine işaret etmektedir. Araştırmanın amacı,paternalist liderliğin örgütsel bağlılığına etkisini belirlemektir. Veriler, literatüredayalı olarak geliştirilen bir anket ile toplanmıştır. Anketler, 23 Şubat-31 Mart2016 tarihleri arasında Mersin Limanına gelen Türk, Filipin, Hindistan ve Rusgemiadamlarına milliyetlerine göre oluşturulan kotalar esas alınarak uygulanmışve 775 geçerli anket elde edilmiştir. Veriler; tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra,faktör analizi, regresyon analizi ve ANOVA’ya tabi tutulmuştur. Örgütsel bağlılığın,patenalist liderlik boyutlarından “aile atmosferi”, “bireysel ilişki” ve “iş dışı yaşamakatılma” boyutlarını etkilediği belirlenmiştir. Çalışma, kaptanların gemiadamlarınınbağlılığını motive edebilecek çeşitli önerilerle son bulmaktadır.

THE IMPACT OF PATERNALISTIC LEADERSHIP ON THE ORGANIZATIONAL COMMITMENT: A RESEACH ON SEAFARERS

The high staff turnover ratio in the shipping sector and the difficulty of finding qualified seafarers indicate the importance of creating loyalty. The purpose of the research is to determine the impact of the paternalist leadership styles on the organizational commitment. Data was collected via a questionnaire, developed based on the literature. The questionnaire was implemented to Turkish, Filipino, Indian and Russian seafarers coming by ships to Port of Mersin, between the date of 23 rd February and 31 st March 2016, based on quota sampling and 775 usable questionnaires were gathered. Data was analyzed through factor analysis, multiple regression analysis, ANOVA, besides descriptive statistics. It was found that the dimensions of family atmosphere, the personalised relationships and involvement in employees’ non-work lives of paternalistic leadership style had an impact on organizational commitment. Study ends with various recommendations for captains, which would be feeding the organizational commitment of seafarers.

PDF

___

Aktaş, M. & Sargut, A.S. (2011). İzleyicilerin kültürel değerlerine göre liderliğe duyulan gereksinme nasıl farklılaşır?: Kuramsal bir çerçeve. Amme İdaresi Dergisi, 44(4): 145-163.
Allen, N.J. & Meyer, J.P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1): 1-18.
Allen, N.J. & Meyer, J.P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49(3): 252-276.
Alpar, R. (2012). Spor, sağlık, ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlilik-güvenilirlik. Detay Yayıncılık, Ankara.
Aycan, Z. (2001). Paternalizm: Yönetim ve liderlik anlayışına ilişkin üç görgül çalışma. Yönetim Araştırma Dergisi, 1(1): 11-31.
Aycan, Z. (2006). Paternalism towards conceptual refinement and operationalization, U. Kim, K.S. Yang ve K.K. Hwang (Ed.), Indigenous and cultural psychology understanding people in context içinde (445-466). New York: Springer Science+Business Media Inc.
Becker, H.S. (1960). Notes on the concept of commitment. The American Journal of Sociology, 66(1): 32-40.
Bozkurt, F. (2007). Denizcilik sektöründe çalışan gemiadamlarının demografik özellikleri ile örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı ve algılanan örgütsel destek düzeyi arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Manisa, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Börekçi, D.Y. (2009). Paternalistic Leadership style’s evolution in e-culture. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38(2): 103-109.
Chou, W.J., Sibley, C.G., Liu, J.H., Lin, T.T. & Cheng, B.S. (2015). Paternalistic leadership profiles: A person-centered approach. Group & Organization Management, 40(5): 685–710.
Çekmecelioğlu, H.G. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(Aralık 2014): 21-34.
Clugston, M. (2000). The mediating effects of multidimensional commitment on job satisfaction and intent to leave. Journal of Organizational Behavior, 21(4): 477-486.
Çöl, G. & Gül, H. (2005). Kişisel özelliklerin örgütsel bağlılık üzerine etkileri ve kamu üniversitelerinde bir uygulama. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1): 291-306.
Doğan, E.Ş. (2013). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Türkmen Kitapevi, İstanbul.
Erben, G.S. & Güneşer, A.B. (2008). The relationship between paternalistic leadership and organizational commitment: Investigating the role of climate regarding ethics. Journal of Business Ethics, 82(4): 955–968.
Gül, H. (2003). Karizmatik liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine bir araştırma, (Yayımlanmamış doktora tezi), Gebze, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Köksal, O. (2011). Bir kültürel liderlik paradoksu: Paternalizm. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15): 101-122.
Majuyev, V. (1998). Kültür ve tarih. (Çev. S.H. Yokova). Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul
Meyer, J.P. & Allen, N.J. (1991). A theree compment conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Rewiew, 1(1): 61 –98.
Örücü E. & Teker S.K. (2014). Hastanelerde liderlik v örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sağlık sektöründe bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 24: 73-90
Özkalp, E. (Ed). (2010). Örgütsel davranış. Anadolu Üniversitesi yayınları, Eskişehir.
Pellegrini, E.K., Scandura, T.A. & Jayaraman, V. (2010). Cross-cultural generalizability of paternalistic leadership: An expansion of leader–member exchange theory. Group & Organization Management, 35(4): 391–420.
Pellegrini, E. K. & Scandura, T.A. (2008). Paternalistic leadership: A review and agenda for future research, Journal of Management, 34(3): 566-593.
Sağ, O.K. (2010). Sorunlar ve çözüm önerileri. Deniz Ticareti, Şubat 2010: 57-61.
Sennet, R. (1992). Otorite, (Çev. K. Durand), Ayrıntı yayınları, İstanbul.
Türesin, H. (2012). Örgüt çalışanlarının paternalistik liderlik algıları, öğrenilmiş güçlülük düzeyleri, iş tatmin düzeyleri ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Manisa, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Türker, F. (2007). Denizcilik sektöründe iş tatmini ve örgüte bağlılığın iş gücü devrine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul, İstanbul Teknik Üniversitesi.
Ural, A. & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık, Ankara.
Yalçın, A. & İplik, F.N. (2005). Beş yıldızlı otellerde çalışanların demografik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma: Adana ili örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1): 395-412.
Yılmaz B. & Halıcı A. (2010). İşgücü devirhızını etkileyen etmenler: Sekreterlik mesleğinde bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 4: 281- 300.
Yağcı, K. (2007). Meyer-Allen örgütsel bağlılık modeli yaklasımıyla otel isletmeleri işgörenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin ölçülmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3): 114-129.
Zhao, Z. & Bo, J. (2007). The effects of paternalistic leadership on leader-member exchange, International Conference On Management Science and Engineering, 985- 990.
Wasti, S.A. (2000). Meyer ve Allen’in üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri. (https://atlantis.udhb.gov.tr/UMA/Login.aspx, Ocak 2016).