19220

SÜREKLİ DALGACIK DÖNÜŞÜMLÜ GRANGER NEDENSELLİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Finansal veriler genellikle iç içe geçmiş salınımlar, ani değişimler ve görece olarakdaha yavaş değişen trend bileşenlerini içeren karmaşık bir yapıya sahiptir. Dalgacıkanalizi ile söz konusu bileşenler ayrıştırılarak verinin sahip olduğu bileşenlerdekideğişmeleri içeren zaman-frekans grafikleri oluşturulmaktadır. Böylelikle veridekidinamiklerin ortaya çıkarılması amacıyla salınımların zamana, döneme ve salınımşiddetine göre değişiminin analizi mümkün olmaktadır. Bu çalışmada küresel krizsonrası 03.01.2008 - 09.11.2018 dönemi için, BIST (Borsa İstanbul AŞ.) 100 Endeksi,Dolar (USD), Euro (EUR) ve serbest piyasa altın getirileri (GOLD) arasındaki ilişkileranalize konu edilmiştir. Çalışma kapsamında; BIST-100 Endeksi ile Dolar, Eurove Altın getiri verileri arasındaki nedensellik ilişkisi, sürekli dalgacık dönüşümünü(Continuous Wavelet Transform - CWT) temel alan Granger nedensellik testi ile analizedilmiştir. CWT Granger nedensellik testi, parametrik olmayan nedensellik testi olupRua (2003) CWT korelasyon ölçütünün Olayeni (2016) tarafından faz farkı göstergefonksiyonu kullanılarak geliştirilmesiyle oluşturulmuş ve literatürde son dönemlerdekullanılmaya başlanmıştır. Çalışma sonucunda BIST 100 Endeks - Dolar, BIST 100Endeks - Euro arasında negatif ve çift yönlü bir nedensellik saptanmakla birlikte, BIST100 Endeks - Altın getiri serileri arasında kalıcı, baskın bir nedensellik görülmemiştir.

NONPARAMETRIC CONTINUOUS WAVELET TRANSORM (CWT) GRANGER CAUSALİTY ANALYSİS: THE CASE OF TURKEY

Financial data frequently usually have complex nature consisting slowly changing trends, oscillations interspersed with abrupt changes. Wavelet analysis is useful to distract oscillations and produce time – frequency visualization of data efficiently. Thus, changes in data can be evaluated based on the changes in timing, frequency, and amplitudes of oscillations to reveal the dynamics of data. This study investigates the relationship between BIST 30 index return with foreign exchange rates of US dollar (USD), Euro (EUR), and gold market returns for the post global crisis era of 03.01.2008 - 09.11.2018. This study uses novel Granger causality test based on Nonparametric Continuous Wavelet Transform (CWT). Recently developed causality test is the modified version of the correlation measure in continuous wavelet transform proposed by Rua (2003) by introducing phase difference indicator function of Olayeni (2016). Results indicate the negative bivariate spectral causality between BIST 30 and USD, and BIST 30 and Euro. However, this study does not find persistent spectral causality between BIST 30 and GOLD.

PDF

___

Aguira, C.L.veSoares, M. J. (2014). “The continuous wavelet transform: Moving beyond uni- and bivariate analysis”, Journal of Economic Surveys, 28: 2, 344-375
Antonakakis N., Chang T., Cunado J. veGupta R. (2018). “The relationship between commodity markets and commodity mutual funds: A wavelet-based analysis”, Finance Research Letters, 24, 1-9
Conraria, L. A. Azevedo N ve Soares, M. J. (2008). “Using wavelets to decompose the time–frequency effects of monetary policy”, Physica A, 387, 2863–2878
Conraria, L. A. ve Soares, M. J. (2011). “Oil shocks and the Macroeconomy: Econometric estimation, economic modeling and policy implications”. PTDC/ECO/64750/2006.
Li X.L., Chang, T, Miller, S. M., Balcilar ve M., Gupta R. (2015). “The co-movement and causality between the U.S. housing and stock markets in the time and frequency domains”, International Review of Economics and Finance, 38,220–233
Olayeni, O.R. (2016). “Causality in Continuous Wavelet Transform Without Spectral Matrix Factorization: Theory and Application”, Computational Economics, 47(3), 321.
Rua, A. (2013). “Worldwide synchronization since the nineteenth century: A wavelet based view.” Applied Economics Letters, 20(8), 773–776.
Rua, A. ve Nunes, L.C. (2012). “A wavelet-based assessment of market risk: The emerging markets case”, The Quarterly Review of Economics and Finance 52,84– 92.
Tiwari, A.K., Mutascu, M. ve Andries, A. M.,(2013). “Decomposing time-frequency relationship between producer price and consumer price indices in Romania through wavelet analysis”, Economic Modelling, 31, 151–159.
Tiwari, A.K. (2013). “Oil prices and the macroeconomy reconsideration for Germany: Using continuous wavelet”, Economic Modelling, 30, 636–642.
Tiwari, A.K. (2018). Finance Research Letters,https://doi.org/10.1016/j.frl.2018.02.005
Yang,L., Cai,X. J. ve Hamori S. (2017). “Does the crude oil price influence the exchange rates of oil importing and oil-exporting countries differently? A wavelet coherence analysis”, International Review of Economics and Finance 49, 536-547.
Altınbaş, H., Kutay, N.ve Akkaya, C. (2015), “Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Piyasaları Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4: 2, 30-48
Yılmaz, Ö., Güngör, B ve Kaya, V. (2006), “Hisse Senedi Fiyatları ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik”, İMKB Dergisi, 9: 34, 1-16.
Ürkmez, E., Karataş, T., (2017), Borsa İstanbul 100 Endeksi İle Döviz Kurları Arasındaki Dinamik İlişkinin Belirlenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5: 45, 393- 409
Özer, A., Kaya, A. ve Özer, N. (2011), Hisse Senedi Fiyatları ile Makroekonomik Değişkenlerin Etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26:1,163-182
Aktaş, M., Saffet A. (2013). “Türkiye’de Ekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Fiyatlari İle İlişkilerinin Araştırılması”, International Journal Social Science Research, 2:2, 50-67.
Erbaykal, E., Okuyan, H.A., (2007), “Hisse Senedi Fiyatları ile Döviz Kuru ilişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Ampirik Bir Uygulama”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi 1:1, 77-89.
Aydemir O., Demirhan E. (2009), The Relationship Between Stock Prices and Exchange Rates Evidence from Turkey , International Research Journal of Finance and Economics, 23, 207-215
Gündüz L., Hatemi-J, A., (2005), On the Causal Relationship Between Stock Prices and Exchange Rates Evidence from MENA Region, Focus on Economic Growth and Productivity Editor: L. A. Finley, 85-97, ISBN: 1-69454-272-4, Nova Science Publishers, Inc.
Şentürk, M., Yusuf, A. (2012). “Finansal Aktif Fiyatları Ve Borsa Getirisi İlişkisi: Türkiye Örneği Üzerine Bir Uygulama”, Finansal Araştırmalar Dergisi, 3:6, 41-53.
Kıran, B., (2009), “Türkiye’de Döviz Kuru ve Hisse Senedi Fiyatlarının Sınır Testi Analizi”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 275, 66–88.