EKONOMİK KARMAŞIKLIK DÜZEYİ VE CO2 EMİSYONU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: ASEAN ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

İkili yapının hakim olduğu gelişen ülkeler geleneksel kesimden (tarım) modernkesime (sanayi) geçiş yaparken, üretimleri de düşük katma değerli ve bilgi içeriğidüşük mallardan, yüksek katma değerli mallara doğru bir geçiş sergilemektedir.Yapısal dönüşüm olarak adlandırılan bu geçiş sürecinde, üretim niteliği değişimgösterirken, ülkelerin enerji ihtiyaçları ve enerji tüketimleri de artmaktadır. Bu durum,özellikle küresel ısınma sebebiyle çevresel duyarlılığın daha da arttığı günümüzde,gelişen ülkelerin yapısal dönüşümü çevresel kötüleşme pahasına mı gerçekleştirdiğisorularını akla getirmektedir. Bu amaçla bu çalışmada, Dünya Bankası raporundada belirtildiği gibi, 1965’ten itibaren önemli bir büyüme performansı sergilemeyebaşlayan ve küresel değer zincirinde önemli birer ülke konumuna gelen ASEAN’ınkurucu ülkelerinde, yapısal dönüşüm ve CO2 emisyonu arasındaki uzun dönem ilişkisiincelenmektedir. Ekonomik karmaşıklık indeksi, son dönemlerde yapısal dönüşümütemsil eden bir değişken olarak kullanılmaktadır. Söz konusu ülkeler için 1990-2014dönemi kapsamında ekonomik karmaşıklık indeksi ve CO2 emisyonu arasındakieşbütünleşme analizi sonuçları, ekonomik karmaşıklık indeksinin uzun dönemdeTayland, Filipinler ve Endonezya’da CO2 emisyonu üzerinde negatif etkisinin olduğunuortaya koymaktadır. Bir diğer ifadeyle, uzun dönemde adı geçen ülkelerin ekonomikkarmaşıklık düzeyi arttıkça, CO2 emisyonları azalmaktadır.

EXAMINATION OF RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC COMPLEXITY LEVEL AND CO2 EMISSION: THE CASE OF ASEAN COUNTRIES

While developing countries, which have dual structure in economic meaning, switch from traditional sector (agriculture) to modern sector (industry), their production also exhibit a transition from goods with low value-added and low knowledge content to goods with high value-added. Within this process, which is also called structural transformation, energy needs and energy consumption of countries also increase in parallel with change of characteristics of production. In today’s World where environmental sensitivity has increased due to global warming, this case bring to mind the question that whether developing countries realizes this structural transformation at the cost of environmental degradation. Therefore, the present study examines longterm relationship between structural transformation and CO2 emission in founder countries of ASEAN which are stated in the World Bank Report as countries that exhibiting significant growth performance and constituting critical part in global value chain. Economic complexity index has started to be used as an indicator representing structural transformation. The results of cointegration analysis between economic complexity index and CO2 emission for the countries in question within the 1990-2014 period revealed that economic complexity level has negative effect on CO2 emission in Thailand, Phillipines and Indonesia in the long-run. In other words, CO2 emission will decrease while economic complexity levels of these countries increases.

PDF

___

Berber, M. (2011). İktisadi Büyüme ve Kalkınma. Derya Kitabevi, 4. Baskı, Trabzon.
Can, M. & Gözgör, G. (2016). Dynamic Relationship among CO2 emissions, energy consumption, economic growth, and economic complexity in France. MPRA, Paper No: 70373.
DEİK. (2008). Asya’nın Yükselen Birliği: ASEAN. https://www.deik.org.tr/uploads/ asean.pdf (Erişim tarihi: 26.07.2019).
Hausmann, R., Hidalgo, C.A., Bustos, S., Coscia, M., Chung, S., Jimenez, J., Simoes, A. & Yildirim, M.A. (2011). The Atlas of Economic Complexity Mapping Paths to Prosperity.
Hidalgo, C. A. (2009). The dynamics of economic complexity and the product space over a 42 year period. Center for International Development at Harvard University, Working Paper, No:189.
Hidalgo, C.A. & Hausmann, R. (2009). The Building Blocks of Economic Complexity. PNAS, 106 (26): 10570-10575.
Jin, T. & Kim, J. (2019). A comparative Study of Energy and Carbon Efficiency for Emerging Countriesusing panel stochastic frontier analysis. Scientific Reports, 9: 6647, 1-8.
Lapatinas, A. (2016). Economic complexity and human development: A note. Economics Bulletin , 36 (3): 1441-1452.
Lapatinas, A., Garas,A., Boleti, E., & Kyriaku, A. (2019). Economic Complexity and Environmental Performance: Evidence from a World Sample. MPRA, No: 92833.
Mealy, P. & Teytelboym, A. (2018). Economic Complexity and the Green Economy. Institute for New Economic Thinking Working Paper, Paper No: 2018-03.
MIT Observatory of Economic Complexity, https://oec.world/en/rankings/country/eci/ (Erişim tarihi: 26.07.2019).
Neagu, O. & Teodoru, M.C. (2019). The Relationship between Economic Complexity, Energy Consumption Structure and Greenhouse Gas Emission: Heterogeneous Panel Evidence from the EU Countries. Sustainability, 11 (497), 1-29.
Pan, C., Chang, T.& Wolde-Rufael, Y. (2015). Military Spending and Economic Growth in the Middle East Countries: Bootstrap Panel Causality Test. Defence and Peace Economics, 26 (24), 443-456.
Persyn, D. & Westerlund, J. (2008). Error-correction-based cointegration tests for panel data. The Stata Journal, 8 (8), 232-241.
Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. CWPE, 0435.
Pesaran, M. H. (2006). Estimation and Inference in Large Heterogeneous Panels with a Multifactor Error Structure. Econometrica , 74 (4), 967-1012.
Taylor, M.P. & Sarno, L. (1998). The Behavior of Real Exchange Rates During the PostBretton Woods Period. Journal of International Economics, 46, 281-312.
Topal, M.H. & Ünver, M. (2016). Yolsuzluğun Belirleyicileri: Kırılgan Ekonomiler İçin Panel Eş-bütünleşme Analizi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 02(02), 58-68.
Yerdelen Tatoğlu, F. (2013). İleri Panel Veri Analizi Stata Uygulamalı, 2. baskı, Beta, İstanbul.
Westerlund, J. (2007). Testing for Error Correction in Panel Data. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69 (6), 709-748.
World Bank. (1993). The East Asian Miracle – Economic Growth and Public Policy. Oxford University Press. World Bank, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.PP.KD (Erişim tarihi: 26.07.2019)
World Bank, https://data.worldbank.org/indicator/NE.EXP.GNFS.KD (Erişim tarihi: 26.07.2019). World Bank, https://data.worldbank.org/indicator/EG.USE.COMM.FO.ZS (Erişim tarihi: 26.07.2019)