Instagram Kullanıcılarının Gözetim Farkındalıklarının Ortaya Konulmasına Yönelik Nitel Bir Çalışma

Dijital iletişim teknolojilerindeki gelişmeler gözetim kavramının daha fazla tartışılmasına neden olmaktadır. Dijital ortamın kullanıcı verilerine dayalı gözetimi kullanıcılar hakkında çok yoğun ve çeşitli verilerin elde edilmesini sağlamaktadır. Bu durum kullanıcı mahremiyetinin ihlali gibi sorunları beraberinde getirmektedir. İnternet kullanıcıları açısından olumsuz anlamlar barındıran gözetimin kullanıcılar nezdinde farkındalığının ortaya konulması araştırılması gereken önemli bir konu olarak gözükmektedir. Bu doğrultuda sosyal medya platformları arasında kullanıcı sayısı ve tercih edilirliği yüksek olan Instagram ve gözetim ilişkisi odak grup görüşmesi ile ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada, Instagram platformunu kullanan, İletişim Fakültesi Yeni Medya öğrencisi olan sekiz öğrenci ile odak grup görüşmesi yapılmıştır. Araştırma bulguları katılımcıların Instagram platformunda gözetim farkındalıklarının yüksek olduğu yönündedir. Bunun ile birlikte katılımcıların bir kısmının gözetimden rahatsız oldukları görülürken diğer kısmının ise gözetimden rahatsız olmadıkları görülmektedir. Araştırma bulgularında ortaya çıkan diğer önemli bir sonuç ise gözetime dayalı reklamcılığın katılımcılar açısından genellikle olumlu karşılanarak bundan rahatsızlık duymamaları olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Gözetim, Gözetim Toplumu, Dijital Gözetim, Instagram, Sosyal Medya Gözetimi

A Qualitative Study on Surveillance Awareness of Instagram Users

Developments in digital communication technologies cause more discussion of the concept of surveillance. Surveillance of the digital environment based on user data provides to obtain very dense and diverse data about users. This situation brings problems such as violation of user privacy. Raising awareness of surveillance, which has negative meanings for internet users, seems to be an important issue to be investigated. In this direction, the relationship between Instagram and surveillance, which has a high number of users and preferences among social media platforms, has been tried to be revealed through focus group discussions. In the study, focus group interviews were conducted with eight students who are New Media students of the Faculty of Communication, using the Instagram platform. Research findings indicate that participants have high surveillance awareness on the Instagram platform. In addition, it is seen that some of the participants are uncomfortable with surveillance, while the other part is not uncomfortable with surveillance. Another important result of the research findings is that surveillance-based advertising is generally viewed positively by the participants and they do not feel uncomfortable with it.

Keywords:

Surveillance, Surveillance Society, Digital Surveillance, Instagram, Social Media Surveillance,

PDF

___

American Civil Liberties Union. (2004). The surveillance-industrial complex: How the American Government is conscripting businesses and individuals in the construction of a surveillance society. https://www.aclu.org/sites/default/files/FilesPDFs/surveillance_ report.pdf.
Akgül, M. & Toprak, H. H. (2019). Sosyal ağlarda mahremiyetin dönüşümü: Instagram örneği. Online Academic Journal of Information Technology, 10 (38), 75 - 114.
Andrejevic, M. (2005). The work of watching one another: Lateral surveillance, risk, and governance. Surveillance & Society, 2(4), 479-497.
Armstrong, G. & Norris, C. (1999). The maximum surveillance society: The rise of CCTV. London: Routledge.
Atay, T. (2017). Görünüyorum o halde varım: ‘Meşhuriyet çağı’nda kültür ve insan. İstanbul: Can Sanat Yayınları.
Bartley, T. (2019). The digital surveillance society. Contemporary Sociology, 48 (6), 622-627.
Bauman, Z. & Lyon. D. (2016). Akışkan gözetim. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Best, K. (2010). Living in the control society: Surveillance, users and digital screen technologies. International Journal of Cultural Studies, 13(1), 5-24.
Bowling, A. (2002). Research methods in health: Investigating health and health service. Philadelphia, PA: McGraw-Hill House.
Bunyan, T. (2010). Just over the horizon – the surveillance society and the state in the EU. Race & Class, 51(3), 1-12.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (18. Basım). Ankara: Pegem Akademi.
Cirucci, A. M. (2015, June 6). Redefining privacy and anonymity through social networking affordances. First Monday 20(7). https://firstmonday.org/ojs/index.php/fm/article/view/5465/4672.
Deleuze, G. (1995). Negotiations, 1972–1990. New York: Columbia University Press.
Duffy, B. E. & Chan, N.K. (2019). You never really know who’s looking: Imagined surveillance across social media platforms. New Media &Society, 21(1), 119-138.
Dörnyei, Z. (2007). Research methods in applied linguistics. New York: Oxford University Press.
Eşitti, Ş. (2013). Gözetim toplumunda sinoptikon ve sosyal medya. [Doktora tezi]. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Foucault, M. (2012). İktidarın gözü. (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fuchs, C. (2011). New media, web 2.0 and surveillance. Sociology Compass 5(2), 134-147. https://doi.org/10.1111/j.1751-9020.2010.00354.x.
Fuchs, C., Boersma, K., Albrechtslund, A., & Sandoval, M.(Eds.). (2012). Internet and surveillance: The challenges of web 2.0 and social media. New York, NY: Routledge.
Gandy, Jr, O. H. (2021). The panoptic sort: A political economy of personal information. New York: Oxford University Press.
Giddens, A. (1984). The constitution of society. Outline of the theory of structuration. Cambridge: Polity Press.
Hjorth, L., Ohashi, K., Sinanan, J., Horst, H., Pink, S., Kato, F., & Zhou, B.(Eds.). (2020). Friendly social surveillance. Digital media practices in households: Kinship through Data. 61–76. Amsterdam University Press.
Humphreys, L. (2011). Who’s watching whom? A study of interactive technology and surveillance. Journal of Communication, 61(4), 575-595.
Kalaman, S. (2019). Yeni medya ve dijital gözetim: Türkiye’deki sosyal medya kullanıcıları üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 26(2), 575-594.
Karaman, M. K & Tuğluk, S. (2019). İletişim fakültesi öğrencilerinin instagram’ın gözetim aracı olarak kullanılmasına ilişkin algıları. Atatürk İletişim Dergisi, 17(69), 69-94.
Kelly, S. (2010). Qualitative interviewing techniques and styles. In: Bourgeault I, Dingwall R and de Vries R. (Eds.). The Sage Handbook of Qualitative Methods in Health Research. Thousand Oaks: Sage Publications.
Lindh, M. & Nolin, J. (2016). Information we collect: Surveillance and privacy in the implementation of Google apps for education. European Educational Research Journal, 15 (6), 644 –663.
Lace, S. (2005). The glass consumer: Life in a surveillance society. Bristol UniversityPress, Policy Press. https://doi.org/10.2307/j.ctt9qgwhp
Lyon, D. (2006). Günlük hayatı kontrol etmek: Gözetlenen toplum. (G. Soykan Çev.). İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
Richards, N. M. (2013). The dangers of surveillance. Harvard Law Review, 126(7), 1934-1965.
Shafer, J., May, R.W & Fincham, F.D. (2022). Exploring temporal evaluations of interpersonal social media surveillance during the COVID-19 lockdown. Emerging Adulthood, 10(1), 282–290.
Southerton, C. & Taylor, E. (2020). Habitual disclosure: Routine, affordance, and the ethics of young peoples social media data surveillance. Social Media + Society, 6(2): 1-11.
Shade, L.R. & Singh. R. (2016). Honestly, we’re not spying on kids: School surveillance of young people’s social media. Social Media + Society, 2(4), 1-12.
Ustakara, F.& Türkoğlu, E. (2015). Y kuşağının bir gözetim mekanizması olarak sosyal ağlar üzerine algısı: Gaziantep Üniversitesi araştırması. Turkish Studies, 10(10), 939-958..
Wood, D. M. & Ball, K. (2006). A report on the surveillance society. UK: Surveillance Studies Network.
Zuboff, S. (2021). Gözetleme kapitalizmi çağı: Gücün yeni sınırında insan geleceği için savaş. İstanbul: Okuyan Us Yayınları.