TÜRK MÛSİKÎSİ KLARNET İCRÂSINDA ENTONASYONU ETKİLEYEN UNSURLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Öncelikle Batı müziği icrâsında kullanılan klarnet süreç içerisinde Türk mûsikîsi icrâsında kullanılmıştır. Batı müziğinin stabil yapısının yanı sıra mücennep aralığındaki perdeler icrâ edilmeye başlamış ancak bununla birlikte ciddi entonasyon problemleri ortaya çıkmıştır. Araştırmanın alt problemlerinde klarnetin kendi fiziksel yapısında yer alan mantar, güderi, bek, gövdeler ya da kalak arası mesafelerden kaynaklı entonasyon problemlerinin yanı sıra çarpma, vibrato, glissando, trill, dudak sıkma-gevşetme gibi süsleme ve üfleme teknikleri kullanımında da entonasyon problemi yer almaktadır. Araştırma dahilinde söz konusu Türk mûsikîsi klarnet icrâsında perde kullanımı, oturuş, tutuş, ağız, icra biçimi, dil ve dudak hareketleri gibi çeşitli konular da entonasyona etki etmektedir. Bu doğrultuda araştırmada, Türk mûsikîsi klarnet icrâsında entonasyon bozukluklarına neden olabilen unsurlara değinmek, toplu icrâ için akort birliği sağlamak ve entonasyon kaynaklı sorunlara çözüm önerileri sunulması amaçlanmıştır. Dolayısıyla bu araştırma, Türk mûsikîsi klarnet icrâsında entonasyona sebep olan unsurların ortaya konulması ve çözümleri doğrultusunda yapılacak icrâlarda yapılan entonasyon hatalarını en azami seviyeye ya da tamamen yok etmeye yönelik olarak Türk mûsikîsi klarnet icrâcılarına, eğitimcilerine, talebelerine ve çalgı yapım alanına katkı sağlaması açısından önem arz etmektedir. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türk mûsikîsi klarnet icrâsında entonasyonu etkileyen unsurlar oluşturmaktadır. Evren üzerinde çalışıldığı için ayrıca bir örneklem kümesi belirlenmemiştir. Entonasyon probleminin çözümüne katkı yolunda, elektronik çözümler gündeme gelebilecek olsa dahi, yine de asıl çözüm, büyük oranda icrâcının kendisine ait olduğu sonucuna varılmıştır.

THE FACTORS AFFECTING THE INTONATION IN TURKISH MUSIC CLARINET PERFORMANCE AND SOLUTION OFFERS

The clarinet, which was primarily used in the Western music performance, has become used in the Turkish music performance in time as well. In addition to the stable structure of Western music, the notes in the mucennep range began to be performed, but serious intonation problems have emerged. In addition to the intonation problems caused by the distances between the cork, chamois, mouthpiece, joints or bell in the clarinet's own physical structure, the sub-problems of the research include the intonation problem in the use of ornamentation and blowing techniques such as grace note, vibrato, glissando, trill, embouchure. Various other issues such as the use of tone holes, posture, holding, mouth, performance style, tongue and lip movements also affect the intonation in the clarinet performance of Turkish music. In this direction, it is aimed at addressing the factors that can cause intonation problems in Turkish music clarinet performance, providing a unification of chords for collective performance, and offering solutions to problems caused by intonation. Therefore, this research is important in terms of contributing to Turkish music clarinet performers, educators, students and the field of instrument manufacturing in terms of revealing the factors that cause intonation in the Turkish music clarinet performance and eliminating the intonation mistakes made in the performances completely or to the maximum level in line with their solutions. Survey method, one of the qualitative research methods, was used in this research. The universe of this research consists of the factors that affect the intonation in Turkish music clarinet performance. The universe will be studied. Therefore, the sample was not determined. Although electronic solutions may come to the fore in terms of contributing to the solution of the intonation problem, it was concluded that the main solution is largely the performer's own.

___

  • Birer, A. R. H. (2010). Makamsal Müzikleri Dinlemenin Entonasyona Etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Gazi Üniversitesi.
  • Chen, S. (2006). Development Of An Instrument To Assess Views On Nature Of Science And Attitudes Toward Teaching Science. Science Education, 90 (5), 803-819.
  • Coşkuner, E. (2010). Flütün Entonasyon Problemi Üzerine Teknik Çalışmalar [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul Üniversitesi.
  • Entonasyon. (t.y.). Vikipedi Özgür Ansiklopedi içinde. Erişim adresi: (01.09.2022) https://tr.wikipedia.org/wiki/Entonasyon.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Sözer, V. (1986). Müzik ve Müzisyenler Ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Taş, F. (2020). Yaylı Çalgılar Eğitiminde Entonasyonu Geliştirmeye Yönelı̇k Kullanılan Üç Yöntemı̇n Karşılaştırılması. İdil Sanat ve Dil Dergisi, (76), 1802-1820.
  • Topoğlu, O. (2006). Yaylı Çalgı Çalışma Sürecinde Eşlikli Çalışmanın Önemi ve Viyolonsel İçin Eşlikli Parmak Açma Çalışmaları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Yahya Kaçar, G. (2020). Türk Mûsikîsinde Eser ve İcrâ Tahlîli Yöntemleri. Ankara: Gece Kitaplığı.