Rezerve Boyalı Tekstillerin Gelenekten Modern Tekstil Tasarımları ve Uygulamalarına Dönüşüm Süreci

Bu çalışmada geleneksel rezerve boyalı tekstiller iki grupta sınıflandırılmış ve uygulama teknikleri detaylı olarak açıklanmıştır. Bunlardan ilki olan fiziksel rezerve boyama tekniklerinde, kumaş yüzeyine ya da ipliğine (ikat) fiziksel yolla yapılan bağlama, sıkıştırma, bükme ve dikiş gibi yöntemler kullanılmaktadır. İkincisinde ise, kumaş yüzeyi bölgesel olarak balmumu, kil, nişasta ya da mısır unu gibi bir rezerve maddesi kullanılarak kapatılır. Bu makalede, rezerve boyama teknikleri iki farklı açıdan incelemektedir. Rezerve boyama teknikleri dünya genelinde pek çok kültürde görülen bir desenlendirme yöntemidir. Ancak coğrafyalara göre kumaşlar, rezerve maddeleri ve uygulama yöntemleri değişmektedir. Bu durum bir tekniğin birden fazla isimle anılmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle bu makalede her bir teknik, farklı bölgelerdeki yerel isimleri ve uluslararası genel adlarıyla birlikte verilmektedir. Ayrıca, Kuzey Amerika’da 1960’lı yıllarda Hippi akımı gibi gençlik hareketlerinin simgeleri olarak önem kazanan bu desenlendirme yöntemlerinin geleneksel kullanımlarından modern yaşamın simgelerine dönüşümü ve bugünün kumaş endüstrisindeki yerleri değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel, Rezerve Boyama, Batik, Lif Sanatı, Shibori

The Transition Process of Modern Textile Designs and Applications from the Reserved Dyed Textiles

In this article, traditional reserve-dyed textiles are classified in two groups: Physical and Natural. When doing physical dyeing, the fabric surface or the fiber goes through physical force such as tying, clamping, twisting, stitching. The second technique is done with natural reserve materials such as wax and starch being applied on the surface of the fabric. This article approaches reserve dyeing techniques in two different manners. Reserve dyeing techniques are common techniques internationally. Although sometimes, the materials and fabric changes depending on the culture. Since the same techniques are seen in many cultures, this causes the same technique to be referred with multiple names. For this reason, this article demonstrates both the domestic and the international name of a technique. This article also focuses on the effect of movements like 60’s Hippies of the US. These reserve techniques gained importance after being symbolised as part of these movements. This article also includes how these techniques have transformed from the movement to our modern day.

Keywords:

Traditional, Resist Dyeing, Batik, Fiber Art, Shibori,

PDF

___

Balfour, Jenny (2000). Indigo, London: British Museum Publication Ltd.
Harris, Jennifer (1993). 5000 Years of Textiles, London, British Museum Publication Ltd.
Gardetti, Angel Miguel (2016). Ethnic Fashion, Singapur: Business Media ,Springer Science.
Gibbon, K. F. & Hale A. (1997). Ikat Silk of Central Asia, London: Laurance King Publishing.
Gillow, John & Barnard, Nicholas (1993). Traditional Indian Textiles, London: Thames&Hudson.
Gillow, John & Sentance, Bryan (2004). A Visual Guide To Traditional Techniques World Textiles, London: Thames Hudson.
Gittinger, Mattiebelle (2005). Textile For This World and Beyond, London: Scala Publisher.
Gunner, Janice (2006). Shibori for Textile Artist, London: Basford.
Kerlogue, Fiona (2004). Batik Design Style&History, London: Tha mes&Hudson. Murashima, Kumiko (1993). Katazome Japanese Paste- Resist Dyeing For Contemporary Use, USA: Lark Books.
Roojen P.V. (1993). Batik Design, Amsterdam: The Pepin Press. Yağan Şahin, Yüksel (1978). Türk El Dokumacılığı, İstanbul:
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Stevens, Rebecca&Yoshika I., Wada (1996). The Kimona Inspiration Art and Art to Wear America, Washington DC.: Pomegranate Artbooks.
Wada, Yoshiko Iwamoto (2002). Memory On Cloth Shibori Now, New York: Kodansha International, Ltd.
Wada, Yoshiko Iwamoto; Kellog, Mary Rice; Barton, Jane (1999). Shibori: The Inventive Art of Japanese Shaped Resist Dyeing, New York: Kodansha International.
Wells, Kate (1997). “Fabric Dyeing Printing”, London, Conran Octopus Ltd.
Wilson Janet (2013),“ Classic and Modern Fabrics The complete Illustrated Sourcebook”, Holland, Thames&Hudson.
Acar Sedef (2013) “Jack Lenor Larsen: İç Mekan Tekstili Tasarımında Bir Öncü” İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Malatya, Cilt 3, Sayı 7
Shapro Barbara (2015) “ The Ever Widening Vision of Yoshika Iwamoto Wada”, Surface Design , Journal, Surface Design Association, Summer/Fall,
Yaşar Neslihan (2016) “Lif Sanatının Öncülerinden Ed Rossbach” İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Malatya, Cilt 6, Sayı 14
Atalayer Günay(1997) “Anadolu Dokumacılığında “İkat” Geleneği ve Çağdaş Bir Yaklaşım”, Türkiye’de El Sanatları Geleneği ve Çağdaş Sanatlar İçindeki Yeri”, Ankara,T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları :1861 Hagem Yayınları:237
Buckley Chris(2014) “Ikat in Asia: An Overview”, China,.9.
Wells Kate (2013). “Invent – Reinvent Itajame Digital Created Board Clamping”, Bangkok Thailand,The 2rd. International Textiles and Custome Congress.
Hiroshi, Ishızuka (2014). “Replication of Izumo Carved Board Clamp Resist Dyeing in Indigo”, China,.9. International Shibori Symposium.