Yunus Emre'de Anlam Arayışı

Zühd kavramı üzerine inşa edilen sufizm, geçici bir süreliğine “bir”den ayrılan “çokluğu” yeniden “bir” ile bir kılmayı amaçlar. Kalbini ve ruhunu terbiye ederek kâmil insan olmaya çalışan sufi, bunun için Tanrı’ya doğru bir yolculuk yapmalıdır. Bu yolculuk, sufi adayının kendini bulmak ya da anlamına ermek için yaptığı bir yolculuktur. Yolcu, bu yolculuğa çıkabilmek için maddeden (dünyadan) geçerek manaya odaklanmalı, bedenin arzularından çok kalbin ve ruhun arzularına kulak vermelidir. Türk sufizmiyle Tekke-Tasavvuf Edebiyatının Anadolu’da yetiştirdiği önemli isimlerden Yunus Emre de anlam arayışına girişmiş, aradığı anlamı da Tanrı’ya doğru yolculuk yaparak bulmuştur. Yunus Emre’nin anlam arayışında kılavuzluğu Tapduk Emre yapmıştır. Onun anlam arayışını adına bağlanan şiirlerle adı etrafında oluşturulan anlatılarda görmek mümkündür. Bu çalışmada, Yunus Emre’nin anlam arayışı, adına bağlanan şiirlerle adı etrafında oluşturulan anlatılardan yola çıkılarak ortaya konulmuştur. O, aradığı anlamı, Tanrı ile bir olmakta bulmuştur. Manevi bir kılavuzun önderliğinde anlam arayışını tamamlayan Yunus Emre için arzu edilen şey, Tanrı’nın cenneti değil, bizzat Tanrı’nın kendisidir.

The Search for Meaning in Yunus Emre

Built on the concept of zühd, Sufism aims to make the “multiplicity”, which is temporarily separated from “one”, one with “one” again. The Sufi, who tries to be a perfect human by educating his/her heart and soul, must make a journey towards God for this. This journey is a journey made by the Sufi candidate to find himself/herself or come to mean. In order to embark on this journey, the traveler must give up on the matter (world) and focus on the meaning, pay attention to the desires of the heart and soul rather than the desires of the body. Yunus Emre, one of the important names raised by Turkish Sufism and Tekke-Sufism Literature in Anatolia, also started to search for meaning. He found the meaning by traveling towards God. Tapduk Emre was guided by Yunus Emre’s search for meaning. It is possible to see his search for meaning in the narratives created around his name with poems linked to his name. In this study, Yunus Emre’s search for meaning has been revealed based on the narratives created around his name with the poems attached to his name. He found the meaning he sought in becoming one with God. Completing the search for meaning under the leadership of a spiritual guide, what is desired for Yunus Emre is not God’s paradise, but God himself.

___

  • Başgöz, İlhan (1999a). Yunus Emre I (İnceleme). İstanbul: Cumhuriyet.
  • Başgöz, İlhan (1999b). Yunus Emre II (Şiirlerinden Güldeste). İstanbul: Cumhuriyet.
  • Gölpınarlı, Abdülbaki (1975). Yunus Emre Hayatı Sanatı Şiirleri. İstanbul: Varlık Yayınevi.
  • Gölpınarlı, Abdülbaki (1985). 100 Soruda Tasavvuf. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
  • İz, Mahir (2012). Tasavvuf Mahiyeti, Büyükleri ve Tarikatler. İstanbul: Kitabevi.
  • Kara, Mustafa (1992). Cep Üniversitesi Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Karamustafa, Ahmet T. (2017). Tasavvufun Oluşumu. Çev. Nagihan Doğan. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Köprülü, Mehmet Fuat (1976). Türk Edebiyatı’nda İlk Mutasavvıflar. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Ocak, Ahmet Yaşar (2011). Babaîler İsyanı Aleviliğin Tarihsel Altyapısı Yahut Anadolu’da İslam-Türk Heterodoksisinin Teşekkülü. İstanbul: Dergâh Yayınları. Sunar, Cavit (1978). Ana Hatlariyle İslam Tasavvufu Tarihi. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.