Düzenin yabancılaşması ya da bir tezin tarihsel kaderi üzerine bir deneme

İdris Küçükömer'in, 1969 yılında yayınlanan Düzenin Yabancılaşması adlı çalışması üzerine bugüne kadar yapılan değerlendirmelerin hemen hepsinde, bu çalışmanın o dönemde solun ve Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) yaşadığı ideolojik tartışmalardan ne ölçüde etkilendiği konusuna genellikle değinilmemiştir. Yine Küçükömer'in, Eylül 1969'dan itibaren içine girdiği yaklaşık onbeş yıllık suskunluğun anlamı ve nedenleri üzerinde de durulmamıştır. Bu makalede ise Küçükömer'in özgün tezleri, dönemindeki sol-içi tartışmalar bağlamında ele alınmış ve bu tezlerin, TİP'in CHP Ortanın Solu hareketine eleştirisi ve partinin teorik krizinin çözümü sorunlarıyla bağlantısına dikkat çekilmiştir. Makale ayrıca, Küçükömer'in 1969 sonrasındaki uzun suskunluğunun, 1970'li yıllarda Türkiye siyasetinde yaşanan değişimler, özellikle de işçi hareketinin ve CHP Ortanın solu hareketinin evriminin vardığı sonuçlarla bağlantılı olduğunu ortaya koymaktadır.

In all the studies to date on Idris Küçükömer’s work, “The Alienation of the Order”, the question of how much this work was influenced by the ideological debates within the Workers Party of Turkey (TİP) has generally been excluded. The reasons for and the meaning of the fifteen year long silence that Küçükömer has entered into from September 1969 onwards have also not been questioned in any of these studies. This paper evaluates Küçükömer’s original theses within the context of intra-left debates and relates them to TİP’s critique of the CHP’s Left of Centre movement and the need to elaborate a solution to the party’s theoretical crisis. The paper also argues that Küçükömer’s long silence needs to be understood as a consequence of the new developments in Turkish politics, in particular the evolution of the workers movement along with the CHP’s left of the centre movement in 1970s.

___

Ant (2 Ocak 1968). "TİP Fobisi ve İnönü-Demirel Pazarlığı!", Ant (53): 6

Aren, Sadun (1993). TİP Olayı (1961-1971), Cem Yayınevi.

Atılgan, Gökhan (2002). Yön-Devrim Hareketi, Tüstav Yayınları.

Avcıoğlu, Doğan (25 Eylül 1964). "Milliyetçilere Sesleniş", Yön (78): 3.

Avcıoğlu, Doğan (9 Ekim 1964). "Yabancı Sermaye ile Kalkınma Efsanesi", Yön (80): 11-12.

Avcıoğlu Doğan (1 Ocak 1965). "Yabancı Sermaye Saltanatı", Yön (92): 16.

Aybar, Mehmet Ali (1988), TİP Tarihi, 3. Cilt, BDS Yayıncılık

Aydınoğlu, Ergun (2007). Türkiye Solu (1960-1980), Versus Yayınları.

Aydınoğlu, Ergun (2008). "Sol Hakkında Her Şey" mi? - Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce-Sol Üzerine Bir Değerlendirme, Versus Yayınları.

Belge, Murat (17 Ekim 2010),"İdris Küçükömer'i Hatırlayan Kim Var?", Taraf, 17.10.2010.

Belli, Mihri (18 Mart 1969). "Radikal Köylü Hareketinin Gereği ve Ecevit", Türk Solu (70): 3.

Belli, Mihri (1970). Yazılar 1965-1970, Sol Yayınları.

Belli, Mihri (1989). Anılar: İnsanları Tanıdım, 2. Cilt, Milliyet Yayınları.

Küçükömer, İdris (1989). Düzenin Yabancılaşması, Alan Yayıncılık.

Küçükömer, İdris (2009a). Cuntacılıktan Sivil Topluma, Bütün Eserleri, Profil Yayıncılık.

Küçükömer, İdris (2009b). Sivil Toplum Yazıları, Bütün Eserleri, Profil Yayıncılık.

Küçükömer, îdris (2010a). Anılar ve Düşünceler, Bütün Eserleri, Profil Yayıncılık.

Küçükömer, İdris (2010b). îdris Küçükömer'le Türkiye Üzerine Tartışmalar, Bütün Eserleri, Profil Yayıncılık.

Milliyet (2 Mart 1968). "Milli Bakiye Kaldırıldı": 8.

Özgüden, Doğan (2 Mayıs 1967). "Çizgi Çekildi", Ant (18): 3.

Sargın, Nihat (2001a). TİP'li Yıllar-Anılar Belgeler, 1. Cilt, Felis Yayınevi.

Sargın, Nihat (2001b). TİP'li Yıllar - Anılar Belgeler, 2. Cilt, Felis Yayınevi.