Ramazan İLGÜN, Zait Ender ÖZKAN, Yalçın AKBULUT

Tepeli pelikanların (Pelecanus crispus) Neurocranium ve Splanchnocranium kemikleri Üzerinde Makro-Anatomik İncelemeler

Bu araştırmada Pelecanidae familyasında yer alan tepeli pelikanın neurocranium ve splanchnocranium kemiklerinin incelenmesi amaçlandı. Üç adet yetişkin dişi tepeli pelikan kafatası kemikleri masere edildi. Neurocranium; os occipitale, os sphenoidale, ossa parietalia, ossa frontalia ve os squamosum’dan. Splanchnocranium; os ethmoidale, os lacrimale, os nasale, os intermaxillare, os maxillare, os zygomaticum, os palatinum, os pterygoideum, os vomer, os quadratum, os mandibulae’dan oluşmaktaydı. Os interparietale’nin bulunmadığı tespit edildi. Os intermaxillare oldukça keskin ve uzun olarak gagayı oluşturmaktaydı. Condylus occipitalis küre biçiminde foramen magnum’un altında yer almaktaydı. Sonuç olarak; tepeli pelikanların neurocranium ve splanchnocranium’unu oluşturan kemikler makroanatomik olarak incelenerek diğer kanatlılarla arasındaki önemli farklılıklar ortaya konuldu.

Anahtar Kelimeler:

Makro-Anatomi, Tepeli pelikan, Neurocranium. Splanchnocranium

Macro-Anatomical Investigations on Neurocranium and Splanchnocranium in Dalmatian pelican (Pelecanus crispus)

In this study, it was aimed to investigate the neurocranial and splanchnocranial bones of Dalmatian pelicans located in Pelecanidae family. The cranium bones three adult female dalmatian pelicans were macerated. It was observed that the neurocranium consists of the occipital, sphenoid, parietal, frontal and squamosal bones. The splanchnocranium consisted of the ethmoidal, lacrimal, nasal, intermaxilla, maxilla, zygomatic, palatine, ptergoid, vomer, quadrate and mandible bones. It was determined that the interparietal bone was absent. The intermaxillar bone formed long and sharp beak. The occipital condyles were spherical located to below foramen magnum. In conclusion, the bones forming the neurocranium and splanchnocranium in Dalmatian pelicans were investigated and significant differences with respect to the other avians were determined.

Keywords:

Macro-Anatomy, Dalmatian pelican, Neurocranium. Splanchnocranium,

PDF

___

Atalgın ŞH, Büyükçopur Bozkurt EÜ, Kürtül İ (2014). A detailed evaluation of the skeletal elements of the skull in the grey heron (Ardea cinerea). Turk J Vet Anim Sci, 38, 370-376. Baumel JJ, King AS, Breazile JE, Evans HE, Vanden Berge JC (1993). Nomina Anatomica Avium. Published by the Nuttall Ornihological Club, Cambridge, No: 23. Can M, Özdemir D, Özüdoğru Z (2010). Çamurcun (Anas crecca) iskelet sistemi üzerinde makro-anatomik araştırmalar I. skeleton axiale. Fırat Üniv Sağ Bil Vet Derg, 24 (3), 123-127. Chiasson RB (1959). Laboratory Anatomy of the pigeon WMC Brown Company Publishes, Dubuque. Iowa. Çakır A (2001). Kelaynak kuşunda (Geronticus eremita) neurocranium kemikleri. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, 72, 35-38. Gooders J (1975). Birds, an illusturated survey of the bird families of the World, 209-67. The Hamlyn Publishing Group Limited, London. Gültekin M (1957). Yerli tavuk ve horozun iskeleti ile yerli hindi iskeleti arasındaki sabit makro-anatomik ayrımlar üzerinde incelemeler. Ankara Üniv. Vet Fak Derg, (4): 6-14. Demirsoy A (2003). Yaşamın Temel Kuralları. Omurgalılar/Amniyota (Sürüngenler, Kuşlar ve Memeliler). Vol. 3, Bölüm 2, 230-278, Meteksan Yayınevi, Ankara. Doğuer S, Erençin Z (1964). Evcil kuşların komparativ anatomisi, Ankara Üniversitesi Basımı, Ankara: Donatelli JR (2012). Cranial osteology of Meiglyptini (Aves: Piciformes: Picidae). Hindawi Publishing Corporation. Anatomy Research International Volume 2012, Article ID 951836,9 pages doi:10.1155/2012/951836. Dursun N (2014). Evcil Kuşların Anatomisi (Hareket Sistemi), Medisan Yayınları, Ankara. Evans HE (1974). Guide to the Dissection of the Budgeriar and Chicken. School of Veterinary Medicine, University of Missouri, Columbia, Campus, 9-12 Indu VR, Lucy KM, Sreeranjini AR, et al (2013). Gross Anatomy of the Splanchnocranium ın Green-Winged Macaw. Tamilnadu J.Veterinary & Animal Sciences. 9(3), 213-220. İlgün R, Akbulut Y, Kuru N (2016). Beç tavuğu (Numida meleagridis) ve Hindi (Meleagridis gallapova) Neurocranium’u üzerinde karşılaştırmalı makro-anatomik ve morfometrik incelemeler. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 30(1), 29-32. Jollie MT (1957). The head skeleton of the chicken and remarks on the anatomy of this region in other birds. Journal Morphology, 100, 389-436. King AS, Mc Lelland J (1984). Birds, Their Structure and Function, (2), 89-90. Bailliere Tindall, London. Koch T, Rossa E (1973). Anatomy of the Chicken and Domestic Birds, 234-56. The Iowa State University Press, Iowa. McLelland J (1990). A Color Atlas of Avian Anatomy. London: Wolfe Publishing Ltd, 45–53. Nickel R, Schummer A, Seiferle E (1977). Anatomy of the Domestic Birds. Berlin: Verlag Paul Parey, 20-25. Orhan OI, Ozgel O, Kabak M (2002). Kızıl şahinde (Buteo rufinus) neurocranium kemikleri. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 49, 153-157. Orhan OL, Kabak M (2006). Facial bones of long-legged buzzard (Buteo rufinus). Anat Histol Embryol. 35, 211-216. Özkan ZE (2002). Erkek ve dişi bıldırcınlarda (Coturnix coturnix) cranium üzerinde makro-anatomik ve osteometrik incelemeler. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 8 (2), 147-151. Özdemir D, Özüdoğru Z, Can M, Sunar M (2009). Balaban (Botaurus stellaris) ve Kızıl şahin (Buteo rufinus) neurocranium’u üzerinde karşılaştırmalı makro-anatomik incelemeler. Atatürk Üniv Vet Fak Derg, 4, 169-175. Taşbaş M, Tecirlioğlu S (1996). Maserasyon tekniği üzerinde araştırmalar. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 12 (4), 324-330. Trakus (2007). Türkiye’nin Anonim Kuşları- Kuşlar Kuş türleri. www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl17@d&tur=Tepeli%20pelikan. Erişim tarihi 13.04.2016.