The History of Donated Relics to Waqfs

Bu çalışmada vakıflar için oldukça önemli olan teberrâkât eşya kavramının değişik yönlerden elealınarak, vakıf kavramı içerisinde taşınabilir eşyanın yeri ve önemi, yüzyıllar önce başlayan bu gelenekte nelerin, kimler tarafından niçin ve nasıl bağışlandığı, bu eşyaların hangi süreçlerden geçtiğinin tespit edilmesi öncelikle hedeflenmektedir. İkinci olarak da, zamanla gerek vakıflarmevzuatının değişimi, gerekse Eski Eserlere ilişkin mevzuatlarda yapılan değişiklikler ve teknolojininhızlı gelişimi ile teberrâkât eşyası algısının nasıl değiştiği, bu değişimin ne gibi sorunlara neden o|-duğu incelenmektedir. Son olarak da, günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün kurumsal olarak bu konuda neler yaptığı, neler yapılabileceğine ilişkin önerilerin sunulması amaçlanmaktadır.

Teberrükât Eşyalarının Evkâf'taki Serüveni

This present study primarily aims to examine the importance of the concept of teberrükât (do--nated relics) goods for waqfs. Firstly, this work will discuss the tradition of donating relics, thereasons for such donation, the donor's profile and the ever changing circumstances of it. Se--condly, the changes in waqfs Iegislation, as well as changes in legislation related to the ancientmonuments, and the rapid development of technology have altered the reception and treatmentof donated relics. In addition, the problems stemming from these changes are also studied. Lastly, this work will propose what the General Directorate of Foundations could do to further preserve donated relics.

___

  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi (VGMA), Def.No:581/2:402/404; VGMA, Def.No: 57/285/99;VGMA,Def.No:570/110/68;VGMA,Def.No:579/533/245;VGMA,Def.No:582/544/418; VGMA,Def.No: 1629/31/4; VG MA,Def.No:588/47/61;VGMA,Def:575/57 37; VGMA, Def.No:458/348/6;VGMA,Def.No:570/35/16;VGMA;Def.;608/1/168/195;VGMA,Def.No:949/48/6641;VGMADef.No:573/75/ 9;VGMA,Def.No:570/35/16;VGMA,Def.No:5822/402/304; VGMA,Def:No:2213 (HAYİŞL 1936:213-2500). (VGM/HAYİŞL 1948:211/1937-1947).
  • Ağırman,M.(2012),http://www.burhanderğisi.com/doc-dr-mustafa-arman/936-teberruek.htm|.11.04.2012.
  • Anonim,(2004),Vakıflar Genel Müdürlüğünün Sorumluluğundaki Tarihi Eserlerin Korunması Hakkında Sayıştay Raporu (Özet), Sayıştay Dergisi, S.53.s.147-150.Ankara
  • Arık, R. Oğuz, Türk Müzeciliğine Bir Bakış, İstanbu|,1953
  • Arslan,Y.(2006),Teberrükat Vakfiye Defterleri 1340 (1924) Çankırı Araştırmaları Dergisi, Sayı |.s,133-164, Çankırı Araştırmaları Merkezi, Çankırı.
  • Bahrani, Z.(2011),Untold Tales of Mesopotamian Discovery, Scramble for the PastA Story ofArcheo/ogy in the Ottoman Empire,1753-1914. İstanbul, s,125-155.
  • Bayram, S.(1999) Taşınır Kültür Varlıklarımızın Korunması ve Yasadışı Trafiğinin Önlenmesi, Genel Kurmay Başkanlığı Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı, İstanbul, (16-18 Eylül 1998, Askeri Müze ve Kültür Sitesi), İstanbul, s.80-82.
  • (2000),III. Eyüp Sultan, Sempozyum Kitabı, C.Ill, İstanbul, s.420-427.
  • (2011),U|us|ararası 1. İstanbul Camilerinden Çalınan Kültür Varlıkları Sempozyumu. Berki, A.H.(1965).Ist7lah ve Tabirler(Vakfa Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve benzeri Vesikalarda Geçen),Ankara.
  • Çelik, Z.(2011),Defining Empire's Patrimony:Late Ottoman Perceptions of Antiquities, Scramble forft he PastA Story of Archeology in the Ottoman Empire,1753-1914, İstanbul.s,443-477.
  • Deniz, B.(1994), Bir Vakıf Eser Olarak Cami, Mescid, Zâviye, Şifahane Gibi Dinî ve Sosyal Yapılarda Bulunan Halı, Kilim ve Düz Dokuma Yayğılar ve Bunların Günümüzdeki Durumu, Vakıflar Dergisi,S.23.s,283-296.
  • Eldem, H.(2011)From Blissful Indiffence to Anguished ConcernzOttoman Perceptions of Antiquities,1799-1869, Scramble font he PastA Story ofArcheology in the Ottoman Empire,1753-1914, İstanbu|,s.281-329. Hammadzade Halil Hamdi,(1327),Evkâf hakkında sadaret'e takdim Edilen Lâyiha, Dersaaded:Ankara Milli Kütüphane 1949 A.39.
  • Karaduman,H.(2002)Teberrukat Eşyasının Korunmasına Yönelik Öneriler" 6. Müzecilik Semineri(25-27 Eylül 2002), Bildiriler,s.46-55.
  • (2007) Türkiye'de Tarihi Eser Kaçakçılığı,Ankara.
  • Koşay,H.(1949),"Tekke ve Türbeler kapandıktan Sonra" Güzel Sanatlar Dergisi,Ankara, S.6.s.1-5.
  • Koşay,H.(1928),"Hacı Bektaş Tekkesi" Türkiyat Mecmuası,Ankara,S.2,s.365-382.
  • Nazır, B.(2010), Osmanlı Devleti'nde Müzeciliğin Doğusu ve Dersaaded Numunehane-i Ogan, A.(1947),Türk Müzeciliğinin 100. Yıldönümü, İstanbul.
  • Onay, A.(2009), Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Camilerin Finansmanı Değerler Eğitimi Dergisi, C.7.No:18,s.43-80.
  • Önder, M.(1992), Türkiye Müzeleri, Ankara.
  • Ömer Hilmi Efendi,(1977), ithaf-ül ahlâffîAhkâm-il Evkâf. 1977, Ankara.
  • Öz, T.(1949), "Ahmet Fethi Paşa ve Müzeler" Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi, S.5,İstanbu|,s,1.
  • Pakalın, M,Z(1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü 3,İstanbu|.
  • TBMM,(1.9.1984), 17. Dönem Tutanak Dergisi, Cilt 6,1. Birleşim.
  • TBMM,(11.6.1998),20. Dönem Tutanak Dergisi, Cilt 54,101. Birleşim.