Berat (Arnavud Belgradı) Vakıfları Üzerine Bir Değerlendirme

Berat, diğer adıyla Arnavut Belgradı, günümüzde Arnavutluk’un en önemli tarihi şehirlerinden birisiolup, tarihi dokusunu belli bir oranda günümüze kadar aktarmış bir Osmanlı beldesidir. Diğer Osmanlışehirlerinde olduğu gibi Berat’ın da şehirleşmesinde Osmanlı vakıflarının büyük katkısı olmuştur.Çalışmamızda, günümüzde Arnavutluk sınırları dâhilinde bulunan ve belgelerde adı Arnavut Belgradışeklinde geçen Berat’ta kurulan vakıflara ait vakfiyeler ile vakfiyesine ulaşılamayan vakıf belgeleriincelenerek, Berat’ta kurulan vakıflar ortaya konulmaya çalışılacaktır. Zira Berat, Arnavutluk hudutlarıdâhilinde en fazla vakıf kurulan şehirlerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple Berat şehrindekurulan Osmanlı dönemi vakıflarının bir envanterinin çıkarılarak ortaya konulması Balkan ülkeleriçalışmaları kapsamında büyük önem arz etmektedir.

An Evalation on Waqfs of Berat (Albanian Belgrade)

Berat, also known as Albanian Belgrade, is one of the most important historical cities of Albania and it is an Ottoman town that has conveyed its historical texture to a certain extent till the present day. As in other Ottoman cities, Ottoman waqfs contributed greatly to the urbanization of Berat. In our study, the waqfiyyas and other waqf-related documents belonging to the waqfs established in Berat (named Albanian Belgrade in documents) will be examined so as to reveal waqf institutions. Berat is one of the cities with the highest number of waqfs within the borders of Albania. For this reason, preparing an inventory of the Ottoman waqfs established in the city of Berat is very important within the scope of the studies on Balkan countries.

___

  • VGMA Defter (VGMA, d.): 401, 403, 404, 405, 623, 624, 627, 629, 652/2, 668, 725, 738, 744, 987, 988, 1185, 1206, 1220.
  • Ağanoğlu, Yıldırım (2013). Bağcılar’dan Berat’a. Bağcılar Belediyesi. İstanbul.
  • Ayverdi, Ekrem Hakkı (2000). Avrupa’da Osmanlı Mimari Eserleri Bulgaristan Yunanistan Arnavutluk IV. Kitap. İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul.
  • Duka, Ferit (1991). “XV-XVIII. Yüzyıllarda Arnavut Nüfusunun İslamlaşması Süreci Üzerine Gözlemler”. OTAM. II. Ankara. s. 63-71.
  • Duka, Ferit (2003). “Osmanlı Döneminde Arnavut Şehri Berat Örneği (16-18. Yüzyıl)”. Rumeli Kültürü. IV. İstanbul.
  • Durmuş, Oğuzhan, Rijete Simitçiu (2016). “Arnavutlık Berat Vilâyetinde Yer Adları (Sûret-i Defter-i Sancak-i Arnavid’e Göre)”. Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. C. V, s. 91-102.
  • Giray, Muhteşem (1992). “Berat”. TDVİA. C. 5. İstanbul. s. 473-475. İnalcık, Halil (1987). Hicri 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak-ı Arnavid. TTK, Ankara.
  • Kahraman, Seyit Ali vd. (2003). Evliya Çelebi Seyahatnamesi. C. 8, Yapı Kredi Yayınları. İstanbul.
  • Kiel, Machiel, (1990). Ottoman Architecture in Albania 1385-1912. IRCICA. İstanbul.
  • Tütüncü, Mehmet (2017). Corpus of Ottoman Inscriptions From Albania and Montenegro. Sota, Haarlem/ Netherlands.
  • Uçar, Metin, Ruhi Konak (2018). “Berat Şehrinde Osmanlı Döneminden Kalan Duvar Resimli Bir Ev”. The Journal of Academiz Social Science Studies. S. Number 38, p. 247-257.
  • Uçar, Metin (2017). “Berat Şeyh Hasan Halveti Tekkesindeki Resimli Bezemeler”. The Journal of Social And Humanities Sciences Research. S. Number: 4, p. 528-536.