Sanatta Esinlenme Süreçleri, Beethoven'dan Tolstoy'a Tolstoy'dan Günümüze: Kreutzer Sonat

Makalenin amacı, « Kreutzer Sonat » olarak da bilinen, Ludwig Van Beethoven’ın keman ve piyano için yazdığı 9 numaralı sonatının, dünyadaki bir çok sanatçının eserlerinin yaratılma süreçlerini nasıl etkilemiş olduğunu irdelemektir. Buna en önemli örnek olarak Lev Tolstoy’un 1889 yılında yayımladığı aynı isimli romanı ‘Kreutzer Sonat’ ı gösterebiliriz. Bu uzun öykü mutsuz bir çiftin hayatını yok eden yıkıcı bir aşk, yakıcı bir öfke ve öldürücü bir kıskançlığı konu alır. Tolstoy’un bu eseri Rus edebiyatında 19.yüzyıl ayrıcalıklı sınıfların kültüründe kadının rolünü, aile düzenini sorgulayan, aşk, evlilik ve kadın cinselliği ile ilgili farklı düşünceleri ifade eden ve zamanında uygunsuz olarak algılanan bir eser olarak tanınır. Lev Tolstoy’un uzun öyküsüne Beethoven’ın Kreutzer Sonat’ı ile aynı ismi vermiş olması Beethoven’ın müzikte yaptığı devrimsel tavıra adeta bir göndermedir. Edebiyatçı kimliğiyle Tolstoy’un, birkaç düzeyde « Kreutzer » kelimesine çeşitili anlamlar yüklediğini görmekteyiz. Eserin, yaratma sürecinde biçimsel, dönemsel, düşünsel ve benzeri tüm engelleri aşan bir atılımla sanatta özgür ve özgün düşüncenin gelişmesinde Beethoven’nın atılımına benzer bir çizgi izlediğini göstermiştir. Tolstoy’un bu eserinin gerek isminin seçilmesinde, gerekse içeriğindeki tavırda, müziğe bu kadar vakıf olmasının da rolü vardır. Yakın arkadaşı Nikolai Rubinstein’ın Tolstoy’un bir sorusuna cevap olarak Beethoven’ın Kreutzer Sonatı’nın çağının kalıplarını kıran birinci bölümüne dikkat çekmesinin bu esinlenmede büyük bir rolü olduğu düşünülür. Makale öncelikle bu iki büyük sanatçının eserlerinin ortaya çıkış ve tarihte yer alış süreçlerini mercek altına alacak ve yine Beethoven’in sonatın müzikal kalıplarını kırıp, müzik dünyasında önce derin şaşkınlık ve daha sonra hayranlık yaratan Kreutzer Sonatı’nın, tarihte diğer sanatlarda da hiç bitmeyen yansımalarına ve bundan esinlenmiş diğer sanat eserlerine dikkat çekecektir.

Anahtar Kelimeler:

Beethoven, Tolstoy, Kreutzer Sonat, Sanatta Esinlenme

Inspiration Process, From Beethoven To Tolstoy, From Tolstoy To Today: Kreutzer Sonata

The purpose of this article is to examine how Ludwig Van Beethoven’s 9th Violin and Piano Sonata, also known as Kreutzer Sonata, has influenced the creation process of the works of many artists in the world. The best example to this is probably Lev Tolstoy’s long story named also “The Kreutzer Sonat” written in 1889. This long story is about destructive love, burning anger and deadly jealousy that destroy the life of an unhappy couple. This important work by Tolstoy has been seen as an attempt to question the role and the place of the woman, as well as the way the society expected or understood their relation to love, to marriage and to family life in the 19th century aristocratic culture and religion. The fact that Lev Tolstoy has given to his famous long story the same title as Beethoven’s Sonata is almost a tribute to Beethoven’s revolutionary demeanor in his “Kreutzer Sonata”. Tolstoy the author, has probably attributed several implications and meanings to the word ‘Kreutzer” which can always be analyzed in literature. The creative process of this long story that transcends all the formal, periodical, and intellectual obstacles makes us aware of the fact that Tolstoy has followed Beethoven’s attitude as a free and creative and protest artist. Nikolai Rubinstein, a close friend of Tolstoy’s, has probably played an important role by drawing Tolstoy’s attention to the first part of Beethoven’s “the Kreutzer Sonata”, which breaks the accepted patterns of the sonata form. Beethoven’s Sonata and Tolstoy’s long story bearing the same name; “Kreutzer Sonata”, both in their ways, continue to affect the creativity processes of young artists’ minds all over the world. Thus other works of artists inspired by “The Kreutzer Sonata” will be reviewed and the reflections of the artworks and the reflections in the art world will be examined but never the less this article focuses primarily on the emergence and historical paths of both of the works of the same name of these two great artists: “ Kreutzer Sonata,” and acknowledges that Beethoven’s composition in the first place, has led the way by its revolutionary attitude and its artistic beauty to the inspiration of many artists of all fields until present times.

Keywords:

Beethoven, Tolstoy, Kreutzer Sonata, Inspiration In Arts,

PDF

___

Antoniacci, Aliandra, The Crisis of the Russian Family in the Works of Dostoevsky, Tolstoy and Chekhov, Canterbury Üniversitesi Rusya Araştırmaları Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Canterbury 2015, s. 266. Beckerman, Michael Brim, Janáček as Theorist. New York, 1994. Flood, Alison, Sofia’s revenge: short stories by Leo Tolstoy’s wife and son are published with The Kreutzer Sonata, https://www.theguardian.com/books/2014/oct/30/sofia-tolstoy-kreutzer-sonata-variations-published-in-english (14 Ocak 2017). G-Ken, Anton, Beethoven Jizn’, Lichnost', Tvorchestvo, Saint Petersburg, 1910. Göttsche, Dirk, Remembering Africa The Rediscovery of Colonialism in Contemporary German Literature, New York, 2013 http://www.classicfm.com/composers/beethoven/guides/key-people-beethovens-music-and-life/kreutzer-sonata-beethoven/ Erişim Tarihi: 03 Ocak 2018. http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2011/19th-century-european-art-n08783/lot.26.lotnum.html (10 Ocak 2017). Isabel, Hapgood, “Tolstoi's Kreutzer Sonata”, Nation, 50, (1890), s. Kirillina, Larissa, Beethoven. Moskova, 2015. Kirillova, Svetlana, Kreutzer Sonata, İskusstovo No.24, 2007. Lockwood, Lewis, Beethoven: Müzik ve Hayat. Ebru Kılıç (Çeviren). İstanbul, 2013. Moller, Peter Ulf, Postlude to The Kreutzer Sonata : Tolstoy and the Debate on Sexual Morality in Russian Literature in the 1890’s, Leiden, New York : E.J. Brill, 1988. Nikolay, Gudziy, Lev Tolstoy Kritiko-biograficheskiy ocherk. Moskova, 1960. Oswin, Matthew Beethoven's 'Kreutzer' Sonata: Nineteenth-century Art of Arrangement-One Piece Three Ways, New Zealand, 2013 Stroganova, Anna, “Neizdannaya povest' Sofyi Andreyevny Tolstoy «Ch'ya vina?» v novom literaturnom sezone”, http://ru.rfi.fr/kultura/20100823-neizdannaya-po1vest-sofi-andreevny-tolstoi-chya-vina-v-novom-literaturnom - sezone (14 Ocak 2010). Tolstoy, Lev, Kroyçer Sonat Ergin Altay (Çeviren), İstanbul, 2015, Tolstoy, Sergey, Ocherki bylogo. Moskova, 1965. Tolstoya, Alexandra, Otec. Jizn’ L'va Tolstogo. Moskova, 2001. Tolstoya, Sophia, Moya jizn’. Moskova, 2014. Wingfield, Paul, “Janáček's 'Lost' Kreutzer Sonata”, Journal of the Royal Musical Association, 112/2, (1987), s.229-256 Yemelyanova, Irina, Muzyka v jizni L’va Nikolayevich Tolstogo, http://muzruk.info/?p=5152 (14 Ağustos 2017).