Language Contact in Modern Uyghur

Çağdaş Uygur Türkçesi, diğer pek çok Türk lehçesi ile karşılaştırıldığında “dilsel takip edilebilirlik” bakımından daha özel bir konuma sahiptir. Yani, bu lehçedeki herhangi bir dil ögesi hakkında Çağdaş Uygur Türkçesi > Çağatay Türkçesi > Uygur Türkçesi çizgisi ile kesintisiz olarak geriye doğru tespit yapmak mümkün olmaktadır. Meselâ Çuvaşçanın aynı şansa sahip olduğunu söylemek zordur. Modern Çuvaşçadan geriye doğru gidersek 18. yüzyılda ortaya çıkan ilk örneklerle daha önceki dönem olan İdil Bulgarcası arasında hemen hemen dört asır boşluk mevcuttur. Yine İdil Bulgarcasından da geriye gidersek Tuna Bulgarcası dönemi ile arasında bir dört asırlık boşluk daha görebiliriz. Dolayısıyla, bu özel durumu, dil bilimsel araştırmalarda kendi lehçe içi özelliklerinin üstünde, genel Türk dil bütünlüğü açısından Çağdaş Uygur Türkçesini özel bir konumda görmemizi gerekmektedir.

___

  • Aminem Memtimin, Language Contact in Modern Uyghur, Turkologica 108, Wiesbaden: Harrassowitz, 2016