Abdurehim Ötkür’ün Şiirlerinde “Bahar” Sözünün Kullanılışı

Makalede ünlü Uygur şair, yazar ve âlim Abdurehim Ötkür’ün şiirlerinde “bahar” kavramının kullanılışı tahlil edilmiştir. Bahar, Uygur edebiyatında bir mevsimi ifade etmenin yanı sıra toplumdaki değişimi de içine alan sosyal-siyasi bir mazmuna dönüşmüştür. Mazmunun bu tarz kullanımının Yusuf Hacip Hacip’in “Kutadgu Bilig” isimli eseriyle başladığını söyleyebiliriz. “Bahar” sözüne bu tarz sosyal-siyasi bir anlam yükleme, Kazakistan Uygur edebiyatının 1920-1930’lı yıllarında kaleme alınan eserlerde açıkça görülmektedir. “Ekim 1917 Devrimi”nden sonra toplumdaki değişimler edebi dilde kıştan sonraki bahar tasvir edilmeye çalışılmıştır. Makalede, bu devrin temsilcisi kabul edilen şair Nezim İskenderov’un eserlerinde “bahar” sözünün kullanımı ile ilgili de bilgi verilmiştir. Abdurehim Ötkür, şiirlerinde bu geleneği devam ettirip bahar sözüne daha derin anlamlar yüklemiştir. Neticede şair, Uygur halkının geçen yüzyıldaki tarihini, değişimini ve arzularını kendine has üslubu ile bahar sözcüğü aracılığıyla ifade etmiştir

___

  • ÖTKÜR, Abdurehim (2010). Bahar Çillaymen, Almuta: Mir Neşriyat. Alişer Navoyi Asarlаri Tilining İzohli Luğati (1983). 1-Tom, E. İ. Fozilov Tahriri Ostida. Toşkent: Fan Neşriyat.
  • Yusup Has Hacip (1984). Kutadğu Bilik, Beyjing: Milletler Neşriyati.
  • MUTELLİP, Lutpulla (2007). Hekiketni Tartinmay Sözle, Almuta: Mir Neşriyat.
  • Mehmud Kaşgeriy (2008). Türki Tillar Divani, Tekist, Ürümçi: Şincang Helk Neşriyati.
  • Mehmud Kaşgeriy (2008). Türki Tillar Divani, İndeks, Ürümçi: Şincang Helk Neşriyati.
  • Nim Şehit Eserliri (1998). Ürümçi: Şincang Helk Neşriyati.
  • TEKİN, Talat (1989). 11. Yüzyil Türk Şiiri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Uyğur Tilining İzahlik Luğiti (1991). 1-Tom, Beyjing: Milletler Neşriyati.
  • KASAPOGLU-ÇENGEL, Hülya (2000). Abdurrahim Ötkürün Şiirleri 1, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • İSKENDEROV, Nezim (1966). Tallanğan Eserler. Аlmuta: Jazuşı.
  • Etimologiçeskiy Slovar Turkskih Yazıkov, Obşetyurksie i Mejtyurkskie Osnovı na Bukvı J, J, Y. (1989). Мoskva, Nauka.