YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİMİ SETİ'NDE YER ALAN METİNLERİN TÜR, TEMA VE ÖZGÜNLÜK AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yabancı dil öğretiminde temel kaynak olarak ders kitaplarının kullanılması, kitaplarda yer verilen metinlerin seçimini önemli kılmaktadır. Avrupa Ortak Dil Çerçevesi’nde de yabancı dil öğretiminde metinlerin önemine dikkat çekilmekte, metinlerin sadece okuma becerisinin değil aynı zamanda konuşma ve yazma becerisinin de gelişmesine yardımcı olmasından ötürü öğrencilerin fazla sayıda metinle karşılaşması gerektiği üzerinde durulmaktadır. Bunun dışında dil öğrenenlerin söz varlığının gelişmesine, öğrendikleri dilin taşıdığı kültürü tanımalarına, hedef dilin konuşulduğu ülke/ülkeler hakkında bilgi edinmelerine de katkı sağlamaktadır. Bu hususta etkili ve verimli bir yabancı dil dersi için ders kitaplarına seçilecek metinlerin de öğrencilerin seviyesine, dersin hedef ve amaçlarına uygun olması gerekmektedir. Muhakkak ki edebî türler, metnin özgünlüğü ve teması ders kitaplarında yer alan metinlerin seçiminde göz önünde bulundurulacak önemli kıstaslardandır. Bu bağlamda, bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğretilen merkezler tarafından gerek yurt içinde gerekse yurt dışında sıklıkla tercih edilen Yunus Emre Türkçe Öğretim Seti’nde yer alan metinler nitel araştırmaya hizmet edebilecek şekilde doküman analizi tekniğiyle tür, tema ve özgünlük bakımından incelenmiş, elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Böylece bu sette yer alan metinlerin hangi edebî tür ve temalar üzerinde yoğunlaştığı, hangi seviyede hangi edebî türe ağırlık verildiği, özgün metin kullanımına ne ölçüde yer verildiği ve kitaplarda bulunan metinlerin Avrupa Ortak Dil Çerçevesi’nde yer verilen metinsel ölçütlere uygunluğu tespit edilmiştir.

INVESTIGATION ACCORDING TO THE TEXT OF THE TYPE, THEMES AND ORIGINALITY IN YUNUS EMRE TURKISH TEACHING BOOKS

The use of textbooks as the primary source of foreign language teaching makes the selection of texts included in books important. The Common European Framework of Reference for Languages also draws attention to the importance of texts in foreign language teaching and emphasizes that students should meet with a large number of texts. Because texts help develop not only reading skills but also speaking and writing skills. They also contribute to the vocabulary development of language learners and the recognition of the culture of the learned language as well as the acquisition of knowledge about the country/countries where the target language is spoken. Thus, for an efficient and effective foreign language course, the texts to be selected in textbooks need to comply with students’ level as well as with course goals and objectives. Literary genres, text authenticity and text theme are certainly the important criteria to be considered in the selection of texts included in textbooks. The present study thus examined the genre, theme and originality of texts included in Yunus Emre Turkish Teaching Books which are often preferred by centers teaching Turkish as a foreign language, both in Turkey and abroad. To this end, the study used a document analysis method in a manner to contribute to the qualitative research. Data collected was analyzed using content analysis. As a result, the study tried to answer the following questions: What literary genres and themes do the texts in the said course book focus on? What literary genre do these texts concentrate on depending on the level? To what extend are original texts included in the book depending on the level? Do these texts comply with the textual parameters as described by the Common European Framework of Reference for Languages?

___

  • AKBAYIR, S. (2004). Metin Bilgisi. Samsun: Deniz Kültür Yayınları.
  • AKTAŞ, Ş. ve GÜNDÜZ, O. (2007). Yazılı ve Sözlü Anlatım - Kompozisyon Sanatı. Ankara:
  • Akçağ Yayınları. BARIN, E., ÇOBANOĞLU, Ş., BALCI, M. ve ÖZDEMİR, C. (2014). Yunus Emre Türkçe Öğretim Seti B1 Ders Kitabı. Ankara.
  • BARIN, E., ÇOBANOĞLU, Ş., BALCI, M. ve ÖZDEMİR, C. (2014). Yunus Emre Türkçe Öğretim Seti B2 Ders Kitabı. Ankara.
  • BARIN, E., ÇOBANOĞLU, Ş., BALCI, M. ve ÖZDEMİR, C. (2014). Yunus Emre Türkçe Öğretim Seti C1 Ders Kitabı. Ankara.
  • ÇEÇEN, M. A. ve ÇİFTÇİ, Ö. (2011). Türkçe Derslerinde Tematik Eğitim ve Metin-Tema-Alt Tema İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Türkçenin Eğitimi-Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Araştırmalar içinde (s. 445-457). (Ed. G. L. Uzun ve Ü. Bozkurt). Essen: Die Blaue Eule.
  • DİLİDÜZGÜN, Ş. (2008). Türkçe Öğretiminde Metindilbilimsel Bağlamda Uygulamalı Bir Yaklaşım. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • DURMUŞ, M. (2013). İkinci/Yabancı Dil Öğretiminde Özgün ve Değiştirilmiş Dilsel Girdi Üzerine. Turkish Studies, 8(1), 1291-1306.
  • ESEN, Y. (2003). Okul Bilgisi ve Ders Kitapları. Ders Kitaplarında İnsan Hakları: İnsan Haklarına Duyarlı Ders Kitapları İçin. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • GÜNAY, V. D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları. GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • KESKİN, F ve OKUR, A. ( 2013). Okuma Eğitimi. Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı içinde (s. 293-308). (Ed. M. Durmuş, A. Okur). Ankara: Grafiker Yayınları.
  • MEB (2001). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme -Öğretme -Değerlendirme.
  • ÖZDEMİR, E. (2007). Yazınsal Türler. Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • ÖZMEN, R. G. (2001). Okuma Becerisi. Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu - Türkçe 1- 8. (hzl. A. Ataman ve diğerleri). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • POLAT, T. (1990). Kültürlerarası Bildirişimde Etkin Bir Süreç: Yabancı Dilde Okuma-Anlama. Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, VII, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, 69-90.
  • ŞAHİN, T. Y. ve YILDIRIM, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • TOPRAK, T. (1993). İlkokul Ders Kitaplarının Öğretim Programlarına Uygunluğunun Değerlendirilmesi (Adana İlinde Bir Araştırma). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • YAKICI, A., YÜCEL, M., DOĞAN, M. ve YELOK, V. S. (2010). Yazılı Anlatım. Ankara: Gazi Kitabevi.