-DIK / -(Y)ACAK + İYELİK YAPILARININ ÖZNELERİNDE İLGİ EKİNİN KULLANILMASI ÜZERİNE

ÖzTürkçede kelimeler arasındaki ilişkiler genellikle eklerle sağlanır.Cümledeki diğer kelimelerle ilişkiyi sağlayan bu eklerin kimi kendisindensonra gelen bir kelimeyle; kimi de kendisinden önceki bir kelimeylemünasebet kurar. İlgi eki (genitive suffix), eklendiği kelimeyi kendisindensonra gelen bir kelimeye; iyelik ekleri (possessive suffix) ise eklendiklerikelimeleri kendilerinden önceki kelimeye bağlar.–DIK ve –(y)AcAk ekleri fiillere eklenen, üzerlerine de iyelik eki alabilensıfat-fiil ekleridir. –DIK veya –(y)AcAK üzerine gelen iyelik ekleri,eklendikleri fiilin öznesiyle ilişki kurarlar. Cümlede kendilerinden önce yeralan bu öznelerde ilgi eki bazen kullanılır, bazen kullanılmaz: Gizem+in giydiğ+i elbiseyi çok beğendim. / Gizem, giy-diğ+i elbiseyi kendisi dikmiş.Bu makalede, iyelik eki taşıyan –DIK veya –(y)AcAK ekiyleoluşturulmuş fiilimsilerin öznelerinin ilgi eki ile kullanıldıkları vekullanılmadıkları durumlar tespit edilmeye çalışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Söz dizimi, sıfat-fiil ekleri, özne, ilgi eki.

-

The relations between words, in Turkish, are generally obtained through suffixes. Some of these suffixes make connections with the words preceding them, while some make connections with the words succeeding them. The genitive suffix connects the words it is added to the words succeeding; whereas the possessive suffix connects the words it is added to the words preceding them

___

  • GÜLSEVİN, G. (2001). Türkiye Türkçesindeki Birleşik Zarf-Fiiller Üzerine. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, II(2), 122-143.
  • KARABULUT, F. (2009). Köktürkçenin Sıfat-Fiilli Yapı Tipolojisi. Bilig, 48, 91-118
  • KORKMAZ, Z. (2014). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. (4. Baskı), Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • KOŞUCU, F. Z. (2007). Türkçenin Yabancılara Öğretiminde Ulaçların Düzeylere Göre İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • YILMAZ, Ö. D. (2009). Türkiye Türkçesinde Eylemsi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.