TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN OSMANLI TÜRKÇESİNDEKİ OKUMA HATALARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Osmanlı Türkçesi, yaklaşık altı yüz yıllık bir döneme şahitlik eden, Türk dili, tarihi ve dünya görüşünün şekillenmesinde önemli rol oynayan, Türk edebiyatına binlerce eser kazandırarak Türkçenin zenginleşmesini sağlayan tarihî bir yazı dilidir. Türk dilinin şekillenmesi sürecinde önemli zaman dilimlerinden birine karşılık gelen Osmanlı Türkçesinin genç kuşaklara öğretimi, Türk dilinin, tarihinin ve kültürünün dünya sahnesindeki yerinin koruması bakımından önemlidir Bu çalışmada, Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi dersi kapsamındaki okuma hataları belirlenmeye çalışılmıştır. “Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı 2. sınıf öğrencilerinin Osmanlı Türkçesiyle yazılan metinlerdeki okuma hataları nelerdir?" sorusu araştırmanın problemini oluşturmaktadır. Çalışmaya Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı 1. ve 2. sınıf öğrencilerinden oluşan 341 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın yöntemi, olayları, olguları doğal koşulları içerisinde incelemeyi hedefleyen alan araştırmasıdır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya veri toplamak amacıyla bahar yarıyılı sonunda Osmanlı Türkçesi dersi final sınavında sorulan açık uçlu sorulara öğrencilerin verdikleri cevaplardan yararlanılmıştır. Sınav süresi olarak öğrencilere 2 ders saati verilmiştir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Belirlenen hatalar genel olarak ve Osmanlı Türkçesini oluşturan üç dil “Türkçe, Arapça ve Farsça” açısından olmak üzere iki şekilde kategorize edilmiştir: Biri genel olarak ve ikincisi Osmanlı Türkçesini oluşturan üç dil “Türkçe, Arapça ve Farsça” açısından kategorize edilmiştir. Bulgular ışığında, öğrencilerin, “fonetik ayrım yapamama, kelimeyi yanlış okuma, kelime atlama, hece atlama, hece ekleme, harf ekleme, tersten okuma ve sözcük/ kelime anlamını kavrayamama, bağlamdan hareketle anlam çıkaramama” olmak üzere birçok okuma hatası yaptığı tespit edilmiştir. 

___

  • AKPINAR, Ş. (2016). Osmanlı Türkçesi Öğretimi Üzerine. Journal of International Social Research, 9(44): 7-12. BÖREKÇİ, M. (2003) Risale-i Tevhid. Ankara: Akçağ Yayınları. CORBİN, J., & STRAUSS, A. (1990). Grounded Theory Research: Procedures, Canons and Evaluative Criteria. Zeitschrift für Soziologie,19(6), 418-427.K (YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011içinde) DEVELİ, H. (2013). Osmanlı Türkçesi Grameri II. (1.Baskı). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. DEVELİOĞLU, F. (1970). Osmanlı Türkçesi Ansiklopedik Lûgat II. (2. Ofset Baskı). Doğuş Ltd.Şti. Ankara- 1970. ERGİN, M. (1999). Osmanlıca Dersleri (21. Baskı). İstanbul: Boğaziçi Yayınları. GABAIN, A. V. (2000). Eski Türkçe Grameri Çeviren: Mehmet Akalın. Ankara: TDK Yay. ARAKUŞ, İ. (2002). Türkçe Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi. Ankara: Anıttepe Yayıncılık KARASAR, N. (2016), Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. KOÇER, D. (2011). Okuma Bozukluğu. 19 Ocak 2017 tarihinde http://www.beyazokul.com/okuma-bozuklugu/ adresinden temin edilmiştir. MEB. (2011). Sosyal Bilimler Lisesi Osmanlı Türkçesi Dersi (10, 11 ve 12. sınıflar) Öğretim Programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=170 adresinden 25.01.2017 tarihinde alınmıştır. ÖZDEMİR, E. (1998). Eleştirel Okuma. İstanbul: Ümit Yayıncılık. ÖZKAN, M. (2007). “Osmanlı Türkçesi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXXIII, 483-485. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. SEVİM, O. ve BAYINDIR, H. (2016). Lise ve Üniversite Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi Dersine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 20(67): 291-302. TİMURTAŞ, F. K. (1995). Osmanlı Türkçesi Grameri III. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım. YAĞCIOĞLU, S ve DEĞER, A. C. (2002). Üstbilişsel Okuma Becerilerinin Kazandırılması Üzerine Bir Atölye Çalışması - Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu Bildirileri YENİ TARAMA SÖZLÜĞÜ. (1983), Ankara Üniversitesi Basımevi. Düzenleyen: Cem Dilçin, Türk Dil Kurumu Yayınları YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. YILMAZ, M. ve ŞENAY, B. A. (2014). Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinin Lisans Ders Programlarında Yer Alan Osmanlı Türkçesi Derslerinin Değerlendirilmesi Ve İstihdamdaki Önemi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,18(3).