TİYATRAL KUDRETİN ÜÇ TEMEL AYAĞI: SÖZ, SÖZCÜK VE JEST

İnsanın hikâyeleştirmeye değer bir kırılma anını canlandıran tiyatro, kuşkusuz bu noktada bir takım dil bileşkelerini kullanmak zorundadır. Bu dil bileşkeleri arasında en önemlileri söz ve jesttir. Antik zamanlardan çağımıza değin kaleme alınan ve sahnelenen hemen tüm oyunlar bu iki dil biçimi ile kendilerini inşa etmişlerdir. İnşa ederken de odaklandıkları nokta, canlandırılacak hikâyenin anlam kodlarının seyirci tarafına doğru bir şeklide aktarılması gerekliliğidir. Yani farklı yerlerden gelen, birbirini tanımayan, farklı kültür ve algılama becerilerine, farklı beğeni düzeyine sahip seyirci kitlesini kısa zamanda ortak bir algılama paydasında birleştirmeyi, onları birlikte algılayan, yargılayan ve tepki veren tek bir organizma bütünlüğüne ulaştırmayı amaçlamaktır. Bu nokta, bu iki dil çeşidinin tiyatral süreçteki varlık nedeninin de temel sacayağıdır.

Anahtar Kelimeler:

Tiyatral dil, söz, sözcük, jest

PDF

___

ATAY, C. (1971). Ana Hanım Kız Hanım. Bilgi Yayınevi, Ankara, BENTLEY, E. (1979). The Life of the Drama. Atheneum, New York. BİNYAZAR, A. ve ÖZTEKİN, M. (1978). Yazın ve Bilim Dilimiz. Türk Dil Kurumu Yayımları, Ankara. ÇORBACIOĞLU, F. H. (1965). Radyo Tiyatrosu ve Piyes. Mikrofon Yayınları, İstanbul. DORST, T. (1994). Ben Feuerbach, çev. S. ENGİN, Suhrkamp Theaterverlag, Frankfurt. ER, A. (1998). Oyun Çözümlemesinde İlk Adım. Ürün Yayınları, Ankara. ESSLIN, M, (1996). Dram Sanatının Alanı. çev. Ö. NUTKU, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. FOGELIN, R. (2002). Wittgenstein’ın Felsefi Eleştirisi. Wittgenstein: Sessizliğin Grameri, Cogito Dergisi, YKY., İstanbul, 33. GROTOWSKİ, J. (1969). Towards A Poor Theatre. Methuen, London. KEMAL, N. (1872). Tiyatrodan Bahseden Arkadaşlara. Hadika Gazetesi, 33. KUDRET, C. (1960-1961). Oyun Dili. Türk Dili Dergisi, X / 109-120. KUDRET, C. (1986). Dilleri Var Bizim Dile Benzemez. Bilgi Yayınevi, İstanbul. LARTHOMAS, P. (1972). Le Langage Dramatique. P. U. F., Paris. MILLER, A. (1986). Satıcının Ölümü. çev. S. EYÜBOĞLU ve V. GÜNYOL, Adam Yayınları, İstanbul. MOLIERE, J. B.(1933). Don Juan, Ahmet Vefik Paşa Külliyatı V. Kanaat Kütüphanesi, İstanbul. NUTKU, H. (1999). Oyun Yazarlığı. Mitos Boyut Yayınları, İstanbul. NUTKU, Ö. (1978). Oyun Çevirilerinde Konuşma Dilinin Önemi. Türk Dili Dergisi, XXXVIII / 322-327. ÖZAKMAN, T. (1998). Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği. Bilgi Yayınevi, Ankara. ROSENBERG, M. (1963). The Languages of Drama. Educational Theatre Journal, American Educational Theatre Assocation, XV / 1. ŞENER, S. (1998). Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi. Dost Kitapevi Yayınları, Ankara. TECER, A. K. (1996). Oyun Dili. Türk Dili Dergisi Tiyatro Özel Sayısı, XV / 178.