KAZAKİSTAN'DA BULUNAN KOYTUBEK YAZITINDA KÖKTÜRK YAZISININ ADI GEÇİYOR MU?
Bu makalede Kazakistanda bulunan yazıtlardan Koytubek Yazıtı ele alınarak üzerinde okuma ve anlamlandırma teklifli yapılmıştır. Çünkü söz konusu yazıt üzerinde İ. L. Kızlasovun yaptığı okuma ve anlamlandırma çalışmasına göre bu yazıtta Köktürk yazısının Köktürkçe adı geçmektedir. Dolayısıyla Köktürk yazıt bilimi açısından büyük önem arz etmektedir. Bundan nedenle söz konusu yazıt üzerindeki çalışmaları değerlendirmek ve bu görüşün doğru olup olmadığı konusunda kendi görüşümüzü ifade etmek istedik. Çalışma sonucunda araştırma ve incelemeye konu olan yazıttaki bazı kelimelerin yanlış okunduğu ya da yanlış anlaşıldığı tespit edilerek uygun olduğu düşünülen okunuşlar ve anlamlandırmalar ileri sürülmüştür. Örneğin, bugüne kadar değişik şekilde okunarak yazı, adı olarak anlamlandırılan glksb kelimesi b(e)ş(i)kl(i)g şeklinde okunmuştur. Yazıtın tamamı b(e)ş(i)kl(i)g yurtım şeklinde okunmuş ve beşikli (ana, öz) yurdum diye anlamlandırılmıştır. Bir başka deyişle İ. L. Kızlasov tarafından ileri sürülen görüşe hiç uyum göstermeyen okuyuş ve anlamlandırma ortaya çıkmıştır.
DOES IS PASSING THE NAME OF KÖKTÜRK WRITING ON THE KOYTUBEK INSCRIPTION FOUND IN KAZAKHSTAN?
In this article was made reading and explaining bids on the Koytubek Inscription from Kazakhstan. Because according to the İ. L. Kızlasovs study and interpretation on this inscription in the Koytubek Inscription passes Kokturkish name of Köktürk writing. Therefore, this inscription has an of great importance in terms of Köktürk epigraphy. Therefore, we want to to evaluate the works on this inscription and to express our own opinion about whether it this view is correct. End of study it was determined that some of the words of inscription, which is the subject for our research and study read or misunderstood wrong before. And have been suggested considered suitable explanations and readings. For example, the word glksb have been read as different forms and interpreted as writing, name. But end of our study was stated that this word read as b(e)ş(i)kl(i)g. The full inscription have been read as b(e)ş(i)kl(i)g yurtım and interpreted as my cradle (native) land. In other words, has emerged the readings and meaning which showing no compliance İ. L. Kızlasovs opinion
___
- ALİMOV, R. (2013). Tanrı Dağı Yazıtları: Eski Türk Runik Yazıtları Üzerine Bir İnceleme. Konya: Kömen Yayınları. ALYILMAZ, C. (1994). Orhun Yazıtlarının Söz Dizimi. Erzurum. AMANCOLOV, A. S. (2003). İstoriya i Teoriya Drevnetyurkskogo Pisma. Almatı. BAZILHAN, N. (2014). Kazakistanda Bulunan Göktürk Yazıtları Hakkında. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(2), 1-12, Divanü Ligat-it-Türk Tercümesi I, II, III, IV. (4. Baskı). (1998). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. (çev. Besim Atalay). KARAAĞAÇ, G. (2012). Türkçenin Ses Bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları. KIZLASOV, İ. L. (1994). Runiçeskya Pismennost Evraziyskih Stepey. Moskova. KIZLASOV, İ. L. (2011). Kak Nazıvali Runiçeskoye Pismo Sami Tyurkskiye Narodı. Rossiyskaya Tyurkologiya, 2(5), 62-74. KONONOV, A. N. (1980). Grammatika Yazıka Tyurkskih Runiçeskih Pamyatnikov (VII-IX vv.). Leningrad. NADELYAYEV vd. (1969). Drevnetyurkskiy Slovar. Leningrad. ROGOJİNSKİ, A. E. (2010). Novıye Nahodki Pamyatnikov Drevnetyurkskoy Epigrafiki i Monumentalnogo İskusstva na Yuge i Vostoke Kazahstana. Rol Nomadov v Formirovanii Kulturnogo Naslediya Kazahstana. Almatı. 329344. TEKİN, T. (2003). Orhon Türkçesi Grameri. İstanbul. USEEV, N. (2011). Yenisey Cazma Estelikteri I: Leksikası cana Tekstter (Yenisey Yazıtları I: Söz Varlığı ve Metinler). Bişkek. YUDAHİN, K. K. (1985). Kirgizsko-Russkiy Slovar. Frunze.