+CA EKİ, SIFATIN ANLAMINI GÜÇLENDİRİR Mİ?

Öz+CA eki, Türkiye Türkçesinde değişik görevlerde kullanılan ve kelimeye değişik anlamlar katan bir ektir. Gramerimizdeki genel kabullerden biri de bu ekin küçültme anlamlı sıfatlar türettiğidir. Bu nedenle söz konusu ek “küçültme eki” olarak da adlandırılmaktadır. Bir dildeki kelime ve ekler, zaman ilerledikçe ses, anlam veya görev bakımından bazı değişikliklere uğrayabilir. Bu çalışmada +CA ekinin de zaman içinde yeni anlam kazandığı savunulmuştur. Küçültme eki olarak kabul edilen bu ekin eklendiği sıfatın anlamını güçlendirdiği üzerinde durulmuştur. Ekin eklendiği kelimeye küçültme anlamı mı kattığı yoksa anlamı güçlendirdiğini mi ortaya koymak amacıyla 538 katılımcıya bir anket uygulanmıştır. +CA ekinin bazı sıfatlarda küçültme anlamının devam ettiği görülürken bazı sıfatlarda “anlamı güçlendirmek” için kullanıldığı tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: +CA eki, küçültme eki, sıfatlar, sıfatlarda pekiştirme, sıfatlarda küçültme.

-

The suffix +CA is used in different tasks and gives different meanings to the word in Turkey Turkish. This suffix that is accepted in the Turkish grammar, produces reduction of adjectives. So this suffix "diminutive suffix " has been called. In a language of words and suffixes, as time progresses, sound, meaning, or may see some changes in terms of the task. In this study, diminutive suffix also was defended on new meaning over time. It emphasized that this suffix is named as a diminutive suffix but actually reinforces the meaning of the adjective. Diminutive suffix, adjective meaning does reduce, or strengthen it? A survey was done to find the answer to this question and survey was answered by 538 people. It is seen in the survey results, the meaning of this suffix in the adjective task of reduction continues but besides this suffix it is also used to reinforce meaning of some adjectives

___

  • ASLAN, S. (2002). Türkiye Türkçesinde Küçültme ve Pekiştirme Kavramları ve –Cık Eki Üzerine. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 683, 224 - 228
  • BANGUOĞLU, T. (1998). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.
  • BOZKURT, F. (1995). Türkiye Türkçesi. İstanbul: Cem Yayınevi.
  • ÇAĞBAYIR, Y. (2007). Ötüken Türkçe Sözlük. Ankara: Ötüken Yayınları.
  • ÇOLAK BOSTANCI, G. (2015). Türkçe Sözlük Birimlerin Kazandığı Yeni Anlamlar. Dil Araştırmaları, 16, 133 - 161
  • DEMİRCİ, K. (2013). Türkoloji İçin Dilbilim. Ankara: Anı Yayınları.
  • Dil Derneği (2012). Türkçe Sözlük. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
  • DOĞAN, D. M. (2011). Doğan Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Yazar Yayınları.
  • EDİSKUN, H. (1993). Yeni Türk Dilbilgisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • ERGİN, M. (2009). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayım.
  • GECE, M. (1995). Türkçede Sıfatı Derecelendirme Yolları. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 519, 240 - 250
  • GENCAN, T. N. (1979). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • DENY, J. (1941). Türk Dili Grameri. İstanbul: Maarif Matbaası.
  • HATİPOĞLU, V. (1981). Türkçenin Ekleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KARAAĞAÇ, G. (2013). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları
  • KOÇ, N. (2000). -ca Eki Üzerine. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 582, 505 - 514.
  • KOÇ, N. (1996). Yeni Dilbilgisi. İstanbul: İnkılâp Kitapevi.
  • KONONOV, A. N. (1969). İsimlerin ve Sıfatların Küçültme Şekilleri ve Söz Yapımı. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1969, 81 - 88
  • KORKMAZ, Z. (1995). Türk Dilinde +ça Eki ve Bu Ek İle Yapılan İsim Teşkilleri Üzerine Bir Deneme, Türk Dili Üzerine Araştırmalar I, 12 - 84. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KORKMAZ, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi).
  • MEB (2004). Örnekleriyle Türkçe Sözlük. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • ÖZÇELİK, S. (2004). Türkiye Türkçesinde Benzetme-Benzerlik Kavramları ve Bu Kavramları Sağlayan Ekler Üzerine. İlmi Araştırmalar, 17, 143 - 154
  • PÜSKÜLLÜOĞLU, A. (2012). Türkçe Sözlük. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • TDK (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • TOSUN, İ. (2010). Türkiye Türkçesinde +CA Ekinin Kullanım ve Anlam Çeşitliliği. Turkish Studies, (5)4, 1472 – 1486