Hırsızlık, sevilen bir durum olmasa da sosyal hayatta her zaman karşılaşılan bir olaydır. Bu konu, olumsuz özellikleriyle halk edebiyatına da girmiş ve masallardan efsanelere, fıkralardan manilere, atasözlerine kadar birçok türde ele alınmıştır. Özellikle fıkralarda “hırsızlık” konusunun sıkça işlendiği görülmektedir. Nitekim Nasreddin Hoca’ya bağlı olarak anlatılan fıkraların bir kısmı da aynı konu üzerinedir.             Halkın sözcüsü konumunda olan Nasreddin Hoca, toplumu rahatsız eden her olayı, şahsı ya da kurumu hiç çekinmeden tenkit etmiştir. Onun acımasız tenkitlerine; kadılar, din adamları, satıcılar, yöneticiler, ağalar, beyler vs. gibi hemen herkes maruz kalırken hırsızlar da nasiplerine düşen payı almışlardır. O, birçok insanın ortak derdi olan yokluğu, kara mizah çerçevesinde vurgulamıştır. Çalışmada, geçmişten günümüze “hırsız ve hırsızlık” konusu çeşitli yönleriyle değerlendirilerek fıkralarından hareketle Nasreddin Hoca’nın hırsızlara karşı takındığı tavır altı başlık halinde verilmiştir. Bunlar: 1. Hırsızlık olaylarından hareketle toplumun ekonomik sıkıntısını dile getirir, 2. Nasreddin hoca, hırsızları imalı ve acımasız bir şekilde tenkit eder, 3. Bazı hırsızlar, yaptıkları işin suç olduğunu, pişkinlikleriyle kapatmaya çalışırlar, 4. Hırsızlık yapanlar er ya da geç cezalarını çekeceklerdir, 5. Suçluluk psikolojisi ile hırsızlar kendilerini ele verirler, 6. Hırsızlara karşı alınması gereken tedbirler dolaylı bir şekilde hatırlatılır.