2018 öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi

Bu çalışmada Türkiye’de 2018 yılında güncellenen öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden temel yorumlayıcı desen kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, Türkiye’nin batı bölgesinde yer alan bir üniversitenin eğitim fakültesinde farklı programlarında görevli 32 öğretim üyesidir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formunun kullanıldığı yüz yüze görüşmeler ile toplanmıştır. Öğretim üyelerinden elde edilen veriler tümevarımsal içerik analizi yaklaşımı ile çözümlenmiştir. Araştırmanın bulguları 2018 öğretmen yetiştirme lisans programlarının genel olarak program geliştirme ilkelerine uygun bir şekilde hazırlanmadığı göstermiştir. Öğretim üyeleri, programlardaki değişikliklerin nitelikli öğretmen yetiştirme ile ilgili ihtiyaçları karşılayamayacağını düşünmektedirler. Programların program geliştirme ilkeleri gözetilerek güncellenmesini, haftalık ders saatlerinin arttırılmasını, derslere uygulama saatlerinin eklenmesini ve okul deneyimi dersinin programa geri eklenmesini önermektedirler.

Evaluation of 2018 initial teacher training programs

The aim of this study is to evaluate the initial teacher training programsupdated in 2018 in Turkey. In the study, the basic interpretive researchdesign was used. Participants of the study were 32 faculty members fromdifferent programs in a faculty of education of a university in the westernpart of Turkey. Data were collected via face to face interviews using semistructured interview form. Findings of the study generally revealed that2018 initial teacher training programs were not prepared in line withcurriculum development principles. The faculty members think that thechanges in the programs cannot meet the needs of qualified teachertraining. They recommended updating the teacher training programs in linewith the curriculum development principles, increasing the weekly coursehours, adding the implementation hours in the courses and adding theschool experience course back to the programs.

PDF

___

Akpınar, M., Çolak, K. & Yiğit, E. Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36, 41-67.
Aktan, C. (2008). Akademik özerklik. Retrieved from http://www. canaktan.org/egitim/universite-reform/akaozerklik.htm#_ edn5.
Akdemir, A. S. (2013). Türkiye'de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Electronic Turkish Studies, 8(12), 15-28.
Aslan, Ö. M. (2014). Eğitim felsefesi dersinin okul öncesi öğretmen adaylarının felsefi tercihlerine ve eleştirel pedagojiye yönelik görüşlerine olan etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 1-14.
Altunya, N. (2005). Köy enstitüsü sistemine toplu bir bakış. Ankara: Kelebek Matbaası.
Aslan, M., & Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144-162.
Ataman, A. (1998). Eğitim fakültelerinin yeniden yapılanmasının düşündürdükleri. Eğitim Yönetimi, 4(15), 263- 270.
Atanur-Baskan, G. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden yapılanma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 93-102.
Ataünal, A. (1987, Haziran). Yükseköğretim Kurulu’nun ilkokul öğretmeni yetiştirmeye ilişkin projeksiyonu”, Öğretmen Yetiştiren Yükseköğretim Kurumlarının Dünü-Bugünü-Geleceği Sempozyumu, Ankara.
Ataünal, A. (1994). Türkiye’de ilkokul öğretmeni yetiştirme sorunu ve ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya’daki çağdaş uygulama ve eğilimler (1923-1994). Ankara: MEB Yükseköğretim Genel Müdürlüğü.
Altheide, D. L., & Johnson, J. M. (2011). Reflections on interpretive adequacy in qualitative research. The SAGE Handbook Of Qualitative Research, 4, 581-594.
Aydın, S., Selçuk, A., & Yeşilyurt, M. (2007). Öğretmen adaylarının “okul deneyimi II” dersine ilişkin görüşleri (Yüzüncü Yıl Üniversitesi örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 75-90.
Baskan, G., Aydın, A., & Madden, T. (2006). Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 35-42.
Cicioğlu, H. (1983). Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk ve orta öğretim (Tarihi Gelişimi) Ankara: AÜ Dil ve TarihCoğrafya Fakültesi Yayınları.
Cruickshank, D. R., Bainer, D., Cruz J., Giebelhaus, C., McCullough, J. D., Metcalf, K. K. & Reynolds, R. (1996). Preparing America’s teachers. Bloomington: The Phi Delta Kappa Educational Foundation.
Çepni, O., Aydın, F., & Şahin, V. (2015). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 4(1), 35-49.
Darling-Hammond, L. (2006). Powerful teacher education: Lessons from exemplary programs. San Francisco: Jossey-Bass.
Demirel, Ö. (2018). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. Ankara: PEGEM Yayıncılık.
Duman, B. & Ulubey, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinin öğretim teknolojilerini ve interneti kullanma düzeylerine etkisi ile ilgili görüşleri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 95-114.
Ekinci, N. & Tican-Başaran, S. (2015). Okul deneyimi dersinin öğrencilerin öğretmenlik algılarına etkisi. MSKÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 13-24.
Erdem, A. R. (2013). Üniversite özerkliği: Mali, akademik ve yönetsel açıdan yaklaşım. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 97–107.
Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. (3rd edition). Ankara: PEGEM Akademi Yayıncılık.
Ergün, M. (2015). Eğitim felsefesi (5th edition). Ankara: PEGEM Akademi Yayınları.
Eskicumalı, A. (2001). Öğretmen eğitimi ve eğitim sosyolojisi dersleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 30-37.
Estermann, T., Nokkola, T., & Steinel, M. (2011). University autonomy in Europe II: The scorecard. Brussels: European University Association.
Gözütok, F. D. (2001). Program değerlendirme. In M.Gültekin (Ed.) Öğretimde planlama ve değerlendirme (pp. 175-190).Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
Gutek, G. L. (2014). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar (N. Kale, Trans.). Ankara: Ütopya Yayınları.
Güzel, H., Cerit-Berber, N., & Oral, İ. (2010). Eğitim fakültesi uygulama okulları işbirliği programında görevli öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 19-36.
İlin, G. (2014). Practicum from the ELT student-teachers’ eye: Expectations and gains. International Journal of Language Academy, 2(1), 191-207.
Kavas, A. B., & Bugay, A. (2009). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimlerinde gördükleri eksiklikler ve çözüm önerileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(25), 13-21.
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-14.
Kirksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö., Kiyici, M., & Horzum, M. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: Problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 433-451.
Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Journal of Turkish Educational Sciences, 5(2), 203-219.
LeCompte, M. D., & Goetz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in ethnographic research. Review of educational research, 52(1), 31-60.
MEB [MoNE]. (1995). Türkiye’de öğretmen yetiştirme (1948–1995). Ankara: MEB Basımevi.
MEB [MoNE]. (2010). 18. Millî Eğitim Şûrası kararları: Öğretmenin yetiştirilmesi, istihdamı ve mesleki gelişimi. Retrieved from https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29170222_18_sura.pdf.
MEB [MoNE]. (2018a). 2023 eğitim vizyonu. Retrieved from http://2023vizyonu.meb.gov.tr/.
MEB [MoNE]. (2018b). Uygulama öğrencilerinin Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. Retrieved from (12.08.2018) http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_06/25172143_YYnerge.pdf
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Trans.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Oğuzkan, F. (1983). Orta dereceli okul öğretmenlerinin yetiştirilmesi, Cumhuriyet döneminde eğitim. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Ornstein, A. C., & Hunkins, F. P. (2014). Eğitim programı. Temeller, ilkeler ve sorunlar (A Arı, Trans.) Konya: Eğitim Yayınevi.
Ornstein, A. C. and Hunkins, F. P. (2004). Curriculum foundations, principles and issues. (4 th ed.) Boston: Pearson Education.
Öztürk, C. (2005). Türkiye’de dünden bugüne öğretmen yetiştiren kurumlar. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Öztürk, C. (1998). Cumhuriyet döneminde öğretmen yetiştirme. 75. yılda eğitim. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
Öztürk, C. (1996). Atatürk devri öğretmen yetiştirme politikası. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Özalp, R. A. & Ataünal, A. (1977). Türk milli eğitim sisteminde düzenleme teşkilatı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Trans.). Ankara: PEGEM Akademi.
Safran, M. (2014, Mayıs). Eğitim fakülteleri, öğretmen yetiştirme süreci ve yeni arayışlar. 4. Öğretmen Yetiştirme Politika ve Sorunları Uluslararası Sempozyumu. Ankara. Retrieved from http://www.egitim.hacettepe.edu.tr/belge/ispite_2014.pdf
Saylor, J. G., & Alexander, W. M. (1974). Planning curriculum for schools. New York: Holt, Rinehart and Winston. Sönmez, V. (2005). Eğitim felsefesi (14th edition). Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, M. (2006). Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye’de öğretmen yetiştirme sistemlerinin karşılaştırması. Unpublished PhD Thesis, İnönü University, Malatya Turkey.
Şimşek, S., Alkan, V., & Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 63-73.
Tambağ, H. (2007). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin bu programa ilişkin görüşleri nelerdir? Unpublished Master Thesis, Yıldız Teknik University, İstanbul.
TEDMEM, (2014). 2014 Eğitim değerlendirme raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
Tezcan, M. (2016). Eğitim sosyolojisi (16th edition). Ankara: Anı Yayıncılık
Topkaya, Y., Tokcan, H., & Kara, C. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi hakkında sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(7), 663-678.
Uçan, A. (1982). Gazi yüksek öğretmen okulu müzik bölümü müzik alanı birinci yıl yetişeğinin (programının) değerlendirilmesi. Unpublished PhD Thesis, Hacettepe University, Ankara.
Yıldırım, A. (2011). Öğretmen eğitiminde çatışma alanları ve yeniden yapılanma. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Dergisi, 1(1), 1-17.
Yıldırım, A. & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11th edition). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
YÖK [HEC]. (1998). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi. Ankara.
YÖK [HEC]. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: Meteksan.
YÖK [HEC]. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları Retrieved from https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-LisansProgramlari/AA_Sunus_%20Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf.