REVIEW THE OMER SEYFETTIN’S STORIES IN TERMS OF VALUES IN SOCIAL STUDIES TEACHING PROGRAM1

Bireyin topluma katıldığı sosyalizasyon süreci aynı zamanda bireyin karakter özelliklerini kazandığı bir süreçtir. İnternet iletişiminin ve kitle iletişim araçlarının bu süreçte verdiği zararlı etkiler yapılan araştırmalarla ortaya çıkmaktadır. Bu süreçte çocukların edebi eserlerle tanıştırılmaları, bu eserlerin çocuğun en güven duyduğu aile ortamında, aile bireyleri tarafından birlikte okunmalarının faydalı olduğu anlaşılmıştır. Değer aktarımının toplumların kendi varlıklarını sürdürmelerini sağlayan en önemli araçlardan birisi olduğu şüphesizdir. Sosyalizasyon sürecindeki çocuk ve gençlere geçmiş yüzyıllarda öykü ve hikâye anlatımı ile toplumun değerlerini aktarma, o zamanlarda oldukça önemli yöntemlerden birisi olmuştur. Toplum yeni bireyleri entegre etmeye çalışırken, bu yeni bireyler için eğlenceli ve güvenli olan bu yöntemin günümüzde formal eğitimin verildiği okullarda öğretim programlarını destekleyecek bir şekilde devam ettirilmesi değerler eğitimi açısından yararlı olacaktır. Bu araştırmanın temel amacı da Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğrencilere aktarılması için belirlenmiş olan Sosyal Bilgiler dersi öğretim programındaki değerlerin Ömer Seyfettin'in hikâyelerindeki yerini saptamak ve bu hikâyelerin öğretim programındaki çabalara ek olarak yapabileceği muhtemel katkıları incelemektir. Bu amacı gerçekleştirebilmek için çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağını Ömer Seyfettin'in hikâyeleri oluşturmaktadır. Ömer Seyfettin'in araştırma kapsamı içine alınan hikâyelerinden veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde ise betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Ömer Seyfettin'in Yalnız Efe ve araştırma kapsamına alınan diğer hikâyelerinde belirlenen değerlerin 17 adedine ulaşılabilmiştir. Sosyal Bilgiler dersi öğretim programlarında belirlenmiş olan değerlerin tümünün aktarımını yapan tek bir hikâye bulunmamaktadır. Bu araştırmada Ömer Seyfettin'in hikâyelerinin öğrencilere sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerleri iletmesi bakımından faydalı olabileceği sonucuna ulaşılmıştır

ÖMER SEYFETTİN HİKÂYELERİNİN SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROĞRAMLARINDA YER ALAN DEĞERLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

The socialization process in which individuals participate in society is also a process by which individuals get their own characteristic traits. The harmful effects of web communication and mass media in this process have been revealed by researchs. It also has been found useful that be introduced children with literature and read books together with children in safety of family home where child feels the safety. Transmission of values undoubtedly is one of the most important instruments to maintain societies own presence. Storytelling in the past ages was the most used way to transmit the values to children and adolescences in socialisation period. It will be helpful to take advantage of the enjoyable and safe instrument, the storytelling, as supportive to teaching programs in schools while the socity tries to integrate the newcomers, The main objective of this research is to determine the location of the values which were selected to be transmitted to students in the Social Studies courses by Ministry of Turkish Education (MEB). And possible contributions of those stories in addition to the efforts made by teaching program. To reach the targets of this research, The Survey Method which is amongst the Qualitative Research Techniques has been used. Data source of this research is constituted by Omer Seyfettin’s stories. The data were obtained by document analysis from the stories of Omer Seyfettın which are under the scope of this research. Descriptive Survey Model and Content Analyzing has been used to analyze the gathered data. 17 of the defined values has been reached in the Omer Seyfettın’s “ Yalnız Efe” and other selected stories which are in the scope of research. There is any story which contains all the defined values. In this research, it has been reached that Ömer Seyfettin’s stories could be useful to transmit the values which are in the Social Study courses teaching program

PDF

___

Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının (Değerlerinin) İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Akbaş, O. (2008). Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış, Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 9-27.
Ateş, F.(2013). İlkokul Ve Ortaokul Öğretmenlerinin Değerler Eğitimi Ve Uygulamalarına Yönelik Görüşleri Üzerine Nitel Bir araştırma, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul.
Aydın, M. (2003). Gençliğin Değer Algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi. 1 (3), 121-144.
Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Çengelci T. (2010). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitiminin Gerçekleştirilmesine İlişkin Bir Durum Çalışması, Doktora Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Demir, S.B. ve Akengin, H. (2011). Hikayelerle Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara: Pegem Akademi.
Demircioğlu, E. ve Demircioğlu, İ.H. (2014). Türk dünyası bilgeleri ve değer eğitimi. Türk Dünyası Bilgeler Zirvesi: Gönül Sultanları Buluşması, 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı (TDKB) ss.339-343, Eskişehir
Fidan, N. K. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi: Nitel Bir Araştırma The Journal of Academic Social Science Studies, 6, 3, 361-388.
Gezer, Z. (Ed) (2010) Ömer Seyfettin Yalnız Efe (3. Baskı) İstanbul: Umut Yayıncılık San. Ve Tic. Ltd. Şti.
Güven, İ. (Ed.). (2015). Sosyal Bilgiler 7.Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Hacıoğlu, H. S. (2012) (ed) Ömer Seyfettin Seçme Öyküler (3. Baskı) İstanbul: İskele Yayıncılık San.ve Tic. Ltd.Şti.
Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karatay, H. (2007). Değer Aktarımı Açısından Yerli ve Yabancı Çocuk Edebiyatı Ürünleri. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Bildirileri, 939-948.
Karatay, H. (2011). Karakter Eğitiminde Edebi Eserlerin Kullanımı. Turkish Studies, 6, 1, 1398-1412.
Kurudayıoğlu, M. ve Çakıcı, E. (2013). Türk Edebiyatı dersinin öğretiminde değerler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 41-57.
Kuş, E. (2003). Nicel –Nitel Araştırma Teknikleri . Ankara: Anı Yayıncılık
Kıncal, R.Y. (Ed.) (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2016). Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi, (Edt. Refik Turan ve Kadir Ulusoy) Değerli Bir Kavram olarak “Değer ve Değerler Eğitimi”. Pegem A Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.
Uysal, F. (2008). Karakter Eğitimi Programlarının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, (Çev. Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
Ross, W. E. (2006). The Social Studies Curriculum: Purposes, Problems and Possibilities. (3. Baskı). New York: State University of New York Publications.
İslamoğlu A. H. & Alnıaçık, Ü. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. 3. Baskı. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Sallabaş, E.M. (2012). Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin Konuşma Özyeterliliklerinin Değerlendirilmesi, Türkiye Sosyal araştırmalar Dergisi, 16(2).269-290.
Sapsağlam, Ö. ve Ömeroğlu, E. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Eğitim Programlarında Değerler Eğitimine Yer Verme Düzeylerinin Belirlenmesi, International Journal Of Eurasia Social Sciences, Vol: 6, Issue: 21, pp. (244-264).
Sapsağlam, Ö. (2016). “Okul Öncesi Eğitim Programlarında Yer Alan Hedeflerin Değerler Açısından İncelenmesi / Examination of Targets in Preschool Education Programs in Terms of Values”, Turkısh Studıes - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308- 2140, Volume 11/9 Spring 2016, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9571, p. 683- 700.
Simon, J.L. and Burstein, P. (1985). Basic Research Methods in Social Science. McGraw-Hill, New York.
Tavşancıl, E. ve Aslan E. (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. Epsilon Yayınları: İstanbul.
Titus, D. N. (1994).Values Education in American Secondary Schools. Paperpresented at the Kutztown University
Education Conference (Kutzt.A, PA, September 16, 1994)ED 381 423.
Ulusoy, K. ve Tay, B. (2011). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Değer Eğitimi”. Refik Turan (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar- II (s. 60-71). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Yaman, E. (2012). Değerler Eğitimi Eğitimde Yeni Ufuklar. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.