Farklı olgunlaşma dönemlerinde hasat edilen fasulye (Phaseolus vulgaris L.) tohumlarının bazı özelliklerinin belirlenmesi

Farklı dönemlerde hasat edilen Şahin 90, Yalova 5 ve Yalova 17 fasulye çeşitlerine ait tohumların bazı fiziksel, biyolojik ve kalite özelliklerinin incelendiği bu araştırma, 2000 ve 2001 yıllarında Mustafakemalpaşa Meslek Yüksek Okulu uygulama bahçesi ve laboratuarlarında yürütülmüştür. Ölçüm ve analizler, altı farklı olgunlaşma grubunda yer alan tohumlar kullanılarak yapılmıştır. İki yıllık ortalama verilere göre; incelenen karakterlerin minimum ve maksimum değerleri tohumlardaki nem oranı için %19.2-59.3, 100 tane ağırlığı için 27.4-45.5 g, çimlenme oranı için %37.0-92.2, sürme oranı için %32.7-91.7, tam gelişmemiş tohum oranı için %2.3-26.1 arasında değişmiştir. İlk olgunlaşma döneminden son olgunlaşma dönemine doğru gidildikçe, olgunlaşmamış tane oranı ve nem oranı düşerken diğer özelliklerde artışlar belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

olgunlaşma evresi, fasulye, ürün büyüme evreleri, tohum çimlenmesi, tohum, Phaseolus vulgaris, tohum özellikleri

Determination of some characteristics of bean seeds harvested different growth stages

This study was carried out to determine some physical, biological and quality characteristics of dry beans (Şahin 90, Yalova 5 ve Yalova 17) seeds harvested at the different growth stages in the experimental area and seed laboratory of Uludag University Mustafakemalpasa Vocational School during two years ( 2000 and 2001). Measurements and analysis were made using seeds that six different mature groups. According to the data combined over two-years, it was found that minimum and maximum values ranged between 19.2 and 59.3% for humidity rate, 27.4 and 45.5 g for 100 seed weight, 37.0 and 92.2 % for germination percentage, 32.7 and 91.7 % for emerging percentage and, 2.3 and 26.1 % for immature seed rate. Immature seed rate and humidity rate of seed mass reduced from the first mature time to the last mature time, but other values increased significantly.

Keywords:

maturity stage, bean, crop growth stage, seed germination, seeds, Phaseolus vulgaris, seed characteristics,

PDF

___

Akçin, A., 1988. Yemeklik Tane Baklagiller, Selçuk Üniversitesi Yayınları, No:43. Anonim, 2007. Bursa Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları.
Cemeroğlu, B., 2007. Gıda Analizleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları, No: 34, Bizim Büro Basımevi. Ankara, 535s.
Coste, F., B. Ney ve Y. Crozat, 2001. Seed development and seed physiological quality of field grown beans (Phaseolus vulgaris L.). Seed Science and Technology, 29 (1): 121- 136.
Devos, P. 1988. Nitrogen value of lentils and chickpeas and changes during processing.
Lentils for everyone symposium. Turkish Grain Board 29–30th Marmaris-Turkey
Faroni, L.R.D., I.C. Cordeiro, P.C. Correa, W.M. Alves ve E.R. de Alencar, 2004. Influence of humidity level at harvest on quality of bean (Phaseolus vulgaris L.).Revista Brasileira de Armazenamento, 29 (1): 69-75.
Gosparani, C.O., E.N. Morandi, ve C.A.Cario, 1997. Effect of maturity, soaking and temperature on germination of immature soyabean seeds, root growth and time to flowering.Revista de la Facultad de Agronomia (La Plata) 102 (1): 1-9.
Greven M. M., B. A. McKenzie, J.G. Hampton, M.J. Hill, J.R. Sedcole ve G.D. Hill, 2004. Factors affecting seed quality in dwarf French bean (Phaseolus vulgaris L.) before harvest maturity. Seed Science and Technology, 32 (3): 797-811.
Jain, M.P., N.R. Paradkar, R.A. Khan ve G.R. Ambawatia, 1996. Effect of harvest on germination and field emergence capacity in soybean cultivars. Crop Research (Hisar) 11 (2): 228-231.
Liu, K.1999. Soybeans SOYFOOD USA Vol:4, No:3.
Muasya, R.M.2001. Crop physiological analysis of seed quality variation in common bean (Phaseolus vulgaris L.).Summary/Abstract, WU dissertation No 3026. http:/library.wur.nl/wda/abstracts/ab3026.html
Öz, M. Karasu, A. 2007. Farklı gelişme dönemlerinde hasat edilen soya tohumlarına ait bazı özelliklerin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. C.21.S.(1).81-91.
Sağsöz, S., 1995. Tohumluk Bilimi. Atatürk Üniversitesi Yayınları No 677, Ziraat Fakültesi Yayın No: 302, Ders Kitapları Serisi No 54.
Sanhewe, A.J. and Ellis R.H.1996a. Seed development and maturation in phaseolus vulgaris II. post-harvest longevity in air-dry storage. Journal of Experimental Botany,47: 959- 965.
Sanhewe, A.J. and Ellis R.H.1996b. Seed development and maturation in phaseolus vulgaris ability to germinate and to tolerate desiccation. Journal of Experimental Botany, 47: 949-958
Sediyama, T., R.C.Teixeira, M.S.Reis.1999. Melhoramento da Soja. In: Borem, A. Melhoramento De Especies Cultivadas.Viçosa: Ufv, 817p.
Şehirali, S., 2002. Tohumluk ve Teknolojisi.Dizgi Baskı Fakülteler Matbaası Vefa/İstanbul
Tekrony, D.M., D.B. Egli, J. Balles, T.Pfeiffer and J.R. Fellows. 1979. Physiological Maturity of soybean. Agronomy Journal, 71: 771-775.
Turan. Z.M.,1995. Araştırma ve Deneme Metodları, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları No:62, 121s, Bursa.