Bahattin KOVANCI, N. Sema GENÇER, O. Barış KOVANCI, H. Celal AKGÜL

Bursa ili çilek alanlarında bulunan orthoptera türleri

Bu çalışına Bursa ilinin Osmangazi, Nilüfer, Keleş, Kestel, Orhaneli, Büyükorhan ve İnegöl ilçeleri çilek alanlarında bulunan Orthoptera türlerini belirlemek amacıyla 1998-2000 yıllarında yapılmıştır. Türlerin saptanmasında gözle kontrol, tül atrapla yakalama ve çukur tuzak yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma, çilek bahçelerine Mayıs-Ağustos arasında haftada bir, erken ilkbahar ve sonbaharda iki haftada bir olmak üzere günü-birlik gözlemler ile yürütülmüştür. Sonuç olarak Bursa ili çilek alanlarında Tettigoniidae, Gryllidae, Gryllotalpidae, Catantopidae, Tetrigidae, Paınphagidae ve Acrididae familyalarına ait sırasıyla 13, 3, 7, 2, 2, l ve 11 olmak üzere toplam 33 tür bulunmuştur. Bu türler içinde Tettigoniidae familyasından Poecilimon ricteri Ramine ve Isophya rectipennis Brunner-Wattenwyl ile Catantopidae familyasından Pezotettix anatolica Uvarov 'un çileğin önemli zararlıları oldukları saptanmıştır. Diğer yandan, Tettigoniidae familyasından üç predator tür bulunmuştur. Buna ek olarak, türlerin Bursa ilindeki yayılışları, popülasyon düzeyleri ve zararlılık statüleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

çilek, türler, bursa, Orthoptera

Orthoptera species occured in strawberry fields in Bursa

This study was conducted to determine Orthoptera species occurred in strawberry fields in Osmangazi, Nilüfer, Keleş, Kestel, Orhaneli, Büyükorhan and İnegöl towns in Bursa during J998-2000. Visual observation, sweep netting and pitfall traps were used for sampling. Counts were performed weekly from May to August but biweekly in early spring and fall. A total of 33 species were found in strawberry fields in Bursa. These included 13, 3, I, 2, 2, 1 and II species belong to the families of Tettigoniidae, Gryllidae, Gryllotalpidae, Catantopidae, Tetrigidae,Pamphagidae and Acrididae, respectively. Among these species, Poeciliinon ricteri Ramme and Isophya rectipennis Brunner-Wattenwyl from family Tettigoniidae and Pezotettix anatolica Uvarov from family Catantopidae were determined as important strawberry pests. Also, three predator species belong to family Tettigoniidae were recorded. Additionally, the distribution, population levels and pest status of these species were investigated.

Keywords:

strawberries, species, bursa, Orthoptera,

PDF

___

Ağaoğlu, S., 1986. Üzümsü Meyveler. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No:984. Ders Kitabı: 290, 377 s., Ankara.
Alkan, B., 1962. Türkiye’de Ziraat Bitkilerinin Genel Zararlıları Üzerinde İncelemeler. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. 197, Çalışmalar 125, An- kara Üniv. Basımevi 32 s., Ankara.
Anonim, 2001. Tarımsal Yapı ve Üretim. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, s.15-81.
Anonim,2003. Russian Wild Nature. Decticus verrucivorus.http:// rwn.boom.ru/animals
Baggiolini, M., 1965. Méthode de Control Visuel des Infestations d’Arthropodes Ravageurs du Pommier. Entomophaga, 10(3):221- 229.
Balamir, S., 1956. Zararlı Çekirgeler ve Mücadele Metotları. Yıldız Matba- acılık ve Gazetecilik T.A.Ş.,50s., Ankara.
Enneli, S. ve G. Öztürk, 1989. Zonguldak İlinin Çilek Yetiştirilen Alanla- rında Bulunan Bitki Paraziti Nematotların Saptanması ve Önemli Olanların Yoğunluklarının Belirlenmesi Üzerinde Çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 29(3-4).
Erkılıç, L., R. Yumruktepe ve C. Mart, 1996. İçel İli Çilek Alanlarında Bulunan Arthropod Türleri. Türkiye III. Entomoloji Kongresi Bil- dirileri, 24-28 Eylül 1996, s. 440-447, Ankara.
Göksel, N., 1948. Çilek Paraziti Aphelenchoides fragaria. Mahsul Hekimi Dergisi, 6:8-9.
Kansu, İ.A., 1994. Genel Entomoloji. Kıvanç Basımevi, 425 s., Ankara.
Karabağ, T., 1949. Ankara Vilayeti Dahilinde Mevcut Çekirgelerin Ekolo- jik, Coğrafi ve Sistematik Durumları Üzerinde Araştırmalar. Anka- ra Üniv. Zir. Fak. Yay. Sayı:4, Ankara Üniv. Basımevi, Doktora Tezi, 121 s., Ankara.
Karabağ, T., S. Balamir, İ. Gümüşsuyu ve E.Tutkun, 1971. Türkiye Orthoptera Faunasının Tespiti Üzerinde Araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 11(2):73-100.
Karabağ, T., İ. Gümüşsuyu ve E. Tutkun, 1980. Türkiye Orthoptera Fauna- sının Tespiti Üzerinde Araştırmalar (III). Bitki Koruma Bülteni, 20(1-4):1-25.
Kaya, M., 1999. Bursa İlinde Ahududu Zararlılarının Tespit Edilmesi ve Bunlardan Böğürtlen süslüböceği, Coroebus rubi (L.) (Coleoptera: Buprestidae)’nin Morfolojisi, Biyolojisi ve Ekolojisi Üzerinde A- raştırmalar, Doktora tezi, 179 s., Bursa.
Kaya, M. ve B. Kovancı, 2000. Bursa’da Saptanan Ahududu Zararlıları. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 12-15 Eylül 2000, s. 455-465, Aydın.
Kovancı, B., H.C. Akgül, N.S. Gençer ve O.B. Kovancı, 2000 a. Bursa İlinde Çilek Alanlarında Zarar Yapan Coroebus elatus (F.) (Coleoptera: Buprestidae)’un Biyolojisi ve Ergin Popülasyon Deği- şimi. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 12-15 Eylül 2000, s.33-42, Aydın.
Kovancı, B.,H.C. Akgül, N.S. Gençer ve O.B. Kovancı, 2000 b. Bursa İli Çilek Ekiliş Alanlarında Saptanan Bitki Paraziti Nematot Türleri. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 12-15 Eylül 2000, s.547-554, Aydın.
Lodos, N., 1983. Türkiye Entomolojisi I (Genel Uygulamalı ve Faunistik). Ege Üniv. Zir. Fak. Yay. No. 282, Ege Üniv. Matbaası 364 s., Bor- nova, İzmir.
Madanlar, N. ve Z. Yoldaş, 1996. Menemen (İzmir)’de Açık Alanlarda Çilek Bitkisinin Topraküstü Böcek ve Akar Faunası ile Bunların Popülasyon Gelişimi Üzerinde Araştırmalar. Türkiye III. Entomo- loji Kongresi Bildirileri, 24-28 Eylül,1996, s.52-59, Ankara.
Önçağ, G. ve F. Cengiz,1978. Ege Bölgesi Çilek Alanlarında Böcek Fauna- sı (Zararlı ve Yararlı)’nın Tespiti Üzerinde Çalışmalar. Zir. Müc. Araş. Yıllığı, 61, Ankara.