Hz. Peygamber'i Ahlâkî Bir Model Olarak Benimsemenin Önündeki Engeller Üzerine

Cahiliye kelimesinin bir zihniyeti temsil ettiğinden hareketle düşünmeye başlayan bumakalede, cahiliyenin ahlâka bakan yüzüyle mücadelede Allah Resûlünün ne gibiadımlar attığı ve bu adımların günümüzde yinelenmesinin imkânı üzerindedurulmuştur. Nebevî ahlâka duyulan ihtiyaç bu kadar açıkken, Müslümantoplumlarda Hz. Peygamberi ahlâkî bir model olarak benimseme başarısının nedenbu kadar düşük olduğu sorgulanarak, söz konusu başarıyı etkileyen teoriye vepratiğe dair engeller tartışılmıştır. Teorik engel ile kastedilen, sünnetin, Allah Resûlütarafından teşvik edilen ve şefaate vesile olan ama yaptırım taşımayan bir diğerifadeyle yapılsa iyi olan ama yapılmazsa ceza gerektirmeyen davranışlar şeklindekodlanmasıdır. Bu durum, sünnetin ahlâka dair emirlerinin de en az hukuka dairemirleri kadar bağlayıcı olduğunun unutulmasına neden olmaktadır. Diğer taraftanPeygamber ahlâkının yeterince model alınmaması, hayat akıp giderken insanlarınkimi ya da kimleri model aldığı sorusunu akla getirmektedir. Bu bağlamda pratikengel ile kastedilen, Allah Resûlünü seven ve ona güvenenlerin, onunla özdeşimkurmak için ihtiyaç duydukları somut örneklerden mahrum olmalarıdır

On the Obstacles to Adopt Prophet Mohammad (PBUH) as a Model

Considering that ignorance is a mentality rather than a state, in this article, we discussthe method of Prophet Mohammad (PBUH) to struggle with ignorance and thepossibility of applying the same method today in terms of morality. Besides wequestion the main reasons not to adopt Prophet Muhammad as a model in Muslimsocieties. We discuss the theoretical and practical obstacles of these reasons as well.What we mean by theoretical obstacle is the perception of Sunnah as behaviorswhich are not obligatory but good to do . This perception leads to be forgotten thatthe commands of Sunnah related to morality are obligatory as much as the commandsrelated to law. On the other hand the fact that morality of Prophet Mohammad hasnot been modelled enough reminds the question who has/have been modelled bypeople recently. In this context, what we mean by practical obstacle is the lack ofembodiment to identify those who love and trust the Prophet Mohammad with him.

PDF

___

Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855), el-Müsned, I- VI, İstanbul: y.y. t.y. Altıntaş, Ramazan, Bütün Yönleriyle Cahiliyye, Konya: Ribat Yayınları t.y. Aynî, Bedruddîn Mahmûd b. Ahmed (ö. 855/1451), Umdetül- kârî Şerhu Sahîhil-Buhârî, I-XXV, Beyrut: Dâru ihyâit- türâsil-Arabî t.y. Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn (ö. 458-1065), es-Sünenül-Kübrâ (nşr. Muhammed Abdülkâdir Atâ), I-X, Beyrut: Dârul-kütübil-ilmiyye 2003. Bilgin, Vejdi, Câhiliyeden İslâma: Değişim ve Süreklilik Bağlamında Sünnet, Sünnetin Bireysel ve Toplumsal Değişimdeki Rolü Sempozyumu, Konya: İlahiyat Derneği Yayınları 2008, s. 129-142. Buhârî, Muhammed b. İsmail (ö. 256/869), el- Câmius-Sahîh, I-VIII, İstanbul: el-Mektebetül- İslâmî 1979. ___, el- Edebül-Müfred (nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî), Beyrut: Dârul- b eşâiril- İslâmiyye, 1989. Dârimî, Abdullah b. Abdurrahmân (ö. 255/868), es-Sünen (nşr. Fevvâz Ahmed Zümerlî-Hâlid es-Seb el-Alîmî), I-II, Beyrut: Dârul- kütübil- Arabî 1987. Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eşas es-Sicistânî (275/889), es-Sünen (nşr. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd), I-IV, İstanbul: el- Mektebetül- İslâmî t.y. Fayda, Mustafa, Câhiliye, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA) , VII, 17-19 Gövsa, İ. Alattin, Çocukta Davranış Gelişimi, İstanbul: Hayat Yayınları 1999. Hâkim en-Nîsâbûrî, Muhammed b. Abdullah (ö. 405/1014), el-Müstedrek ales-Sahîhayn (nşr. Mustafa Abdülkâdir Atâ), I-IV, Beyrut: Dârul-kütübil- ilmiyye 1990. İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd (ö. 273/887), es-Sünen (nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî), I-II, Kahire: Dârul-hadîs, 1994. Kılavuz, M. Akif, Anne Baba Örnek Davranışlarının Çocukların ve Ergenlerin Dinî Kişiliğinin Oluşumuna Etkileri, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (2005/2), s. 41-58. Kula, M. Naci, Kimlik ve Din (Ergenler Üzerine Bir Araştırma), İstanbul: Ayışığı Kitapları 2001. Mâlik b. Enes (ö. 179/795), el- Muvatta (nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî), I- II, Beyrut: Dâru ihyâit- türâsil-Arabî 1985. Martı, Huriye, Hazreti Peygamberin Ahlâkî Çöküşü Engellemede Düşünce Kalıplarını Değiştirme Yöntemi (İman- Ahlâk Bağının Vazgeçilmezliği Özelinde Bir Deneme), Nebevî Mesajın Evrenselliği Sîret Sempozyumu, Konya: İlahiyat Derneği Yayınları 2009, s. 168-182. Müslim, İbnül-Haccâc el-Kuşeyrî (ö. 261/875), el- Câmius-Sahîh, (Nevevî Şerhi ile birlikte) (nşr. Muhammed Fuâd Abdülbâkî), I-XIX, Beyrut: Dârul- k ütübil-ilmiyye 1995. Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ (ö. 279/892), el- Câmius-Sahîh (nşr. Ahmed Muhammed Şâkir) , I-V, Beyrut: Dârul-kütübil-ilmiyye 1987. Tuğlu, Nuri, Hz. Muhammed'in Arap Toplumunda Meydana Getirdiği Sosyal Değişim: Medine Örneği, IV. Kutlu Doğum Sempozyumu, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2002, s. 321- 348. Uraler, Aynur, Sünnete Uymanın Önündeki Engeller, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları (İFAV) 2000. Uyanık, Mevlüt, Gençlerimizin Din- kültür ve Kimlik İlişkisini Kurgulamasında Peygamberimizin Bir Sosyal Model Olarak Sunumu, Sünnetin Bireysel ve Toplumsal Değişimdeki Rolü Sempozyumu, Konya: İlahiyat Derneği Yayınları 2008, s. 77-97. Ürkmez, Ahmed, Ahlâk Ekseninde Hadis, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2014.