On the Turkish plural suffix +lAr

+lAr çokluk eki Eski Türkçeden beri isimleri çokluk yapmak amacıyla kullanılan bir isim çekim ekidir. Ek, bugün Türkiye Türkçesinde ve diğer Çağdaş Türk Lehçelerinde işlek olarak kullanılmaktadır. Çalışmada eldeki mevcut gramerlerde ifade edilenin aksine, +lAr çokluk ekinin geldiği kelimeler / kelime gruplarıyla cümlenin yüklemi arasında ilişki kurduğu tanıklı örneklerle dikkatlere sunulmuştur.

+lAr çokluk eki üzerine

The plural suffix +lAr is a noun inflectional suffix, which has been used to make nouns plural since Old Turkish. Today, this suffix is actively used in Turkish used in Turkeyand other modern Turkish dialects. In this study, in contrast to what is presented in existing grammars, attention is drawn through witnessed examples to the fact that the plural suffix +lAr establishes a relationship between the words / word groups it is attached to and the predicate of the sentence.

PDF

___

Banguoğlu, Tahsin (1995), Türkçenin Grameri, 4. bs., Ankara: TDK Yay.
Baydar, Turgut (2008) “Özne Türleri Üzerine”, VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Ankara (yayın sırasında).
Bozkurt, Fuat (2000), Türkiye Türkçesi, 2. bs., Ankara: Hatiboğlu Yayınevi. Delice, H. İbrahim (2000), “Türk Dilinde İşlevsel Ek Tasnifi Denemesi”, Türklük Bilimi Araştırmaları, S.: 9, Sivas, s.135-150.
Deny, Jean (1941), Türk Dili Grameri, (Tercüme: Ali Ulvi Elöve), İstanbul: Maarif Matbaası
Eckmann, Janos (1995), Nehcü’l-Feradis, (Semih Tezcan-Hamza Zülfikar), Ankara: TDK Yay.
Emre, Ahmet Cevat (1945), Türk Dilbilgisi, İstanbul.
Ergin, Muharrem (1989), Türk Dil Bilgisi, 18. bs., İstanbul: Bayrak Yay.
Ertane Baydar, Arzu Sema (2009), “+lAr Çokluk Ekinin Kırım Tatar Türkçesindeki Kullanılışı Üzerine”, IV. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı 26-28 Eylül 2009, Bildiri Kitabı, s.211- 221, Kırım- Simferopol (Akmescit).
Gabain, A. Von (1995), Eski Türkçenin Grameri, (Çev. Mehmet Akalın) 2. bs., Ankara: TDK Yay.
Grönbech, K (1995), Türkçenin Yapısı, (Çev. Mehmet Akalın), Ankara: TDK Yay.
Gülsevin, Gürer (2004), “Türkçede ‘Sıra Dışı Ekler’ ve Eklerin Tasnif- Tanımlanma Sorunu Üzerine”, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, 20-26 Eylül 2004, TDK Yay., Ankara, s.1267-1284.
Kahraman, Tahir (1999), Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: TDK Yay., s.291-293.
Karahan, Leylâ (1998), “Birleşik Kipli Fiillerde Çokluk Eki -lAr’ın Yeri”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, S.: 563, Ankara: TDK Yay., s.381-388.
Kononov, A. N. (1956), Grammatika Sovremennogo Türetskogo Literaturnogo Yazıka, Moskva- Leningrad: İzdatelstvo Akademi Nauk SSSR.
Korkmaz, Zeynep (2003), Türkiye Türkçesi Grameri -Şekil Bilgisi-, Ankara: TDK Yay.
Mustafayev, E. M. (1996), Büyük Rusça-Türkçe Sözlük, İstanbul: Engin Yay.
Turan, Zikri (2007), “Türkçenin Çekim ve Yapım Düzeninde Yer Alan Eklerin Sınıflandırılması Nasıl Olmalıdır”, IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, 24-29 Eylül 2000, TDK Yay., Ankara, s.1835-1844.
Tülek, Ahmet (hzl) (2005), Ömer Seyfettin’den Seçme Hikâyeler, Ankara: Akçağ Yay.
Üstünova, Kerime (2007), “Yalın Durum Karmaşası”, Turkish Studies / Türkoloji Araştırmaları, Volume 2/2 Spring, s.736-748.
Üstünova, Kerime (2008), Ad İşletimi (Biçim Bilgisi), İstanbul: Kesit Yay.