Manzum halk hikâyeleri içerikli bir yazma eser

Göttingen (Almanya) Georg August Üniversitesi Kütüphanesinde, içinde beş manzum halk hikâyesi bulunan bir yazma bulunmaktadır. Herhangi bir başlığı olmayan mecmua niteliğindeki yazmada sırasıyla Kitâb-ı Muhammed Hanifî, Kitâb-ı Caèfer-i Dayyâr, Kitâb-ı Kesük Baş, Kitâb-ı Cimcime-i Sultanî, Dâsitân-ı İbrahim Mahlûk adlı metinler bulunmaktadır. Bu yazıda, hikâyeler hakkında kısaca bilgi verildikten sonra, eserin dil özellikleri ve söz varlığına değinilmektedir. Ayrıca hikâyelerde geçen úula-, ıvuú, ãumat, yoġunda-, taşum gibi Tarama Sözlüğünde yer almayan bazı sözcükler belirlenerek metinlerden hareketle bu sözcüklere anlam verilmeye çalışılmaktadır.

Folk tales in verse of a manuscript containing

In the library of Georg-August University Goettingen (Germany), there is a manuscript which has five folktales. This manuscript which hasn't any title partakes of a periodical, has texts which are sequentially titled in Kitâb-ı Muhammed Hanifî, Kitâb-ı Caèfer-i Dayyâr, Kitâb-ı Kesük Baş, Kitâb-ı Cimcime-i Sultanî, Dâsitân-ı İbrahim Mahlûk. In this text, the vocabulary and the language propery of the work is mentioned, after informing about the folktales in short. Besides, some words in the folktales like úula-, ıvuú, ãumat, yoġunda-, taşum which are not in the Tarama Sözlüğü are showed clearly and are tried to make meanings with reference to the texts.

PDF

___

a.g.e.: Adı geçen eser.
a.g.m.: Adı geçen makale.
AKALIN, Mehmet, Dil Yazıları, TDK Yay., Ankara, 2001
ARGUNŞAH, Mustafa, Kirdeci Ali Kesikbaş Destanı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002
BANGUOĞLU, Tahsin, Türkçenin Grameri, TDK Yay., Ankara, 2004
CD: Kitâb-ı Caèfer-i Dayyâr
CS: Kitâb-ı Cimcime-i Sultanî
CUNBUR, Müjgân, Cimcime Sultan Destanı, Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı, Ankara, 1976
ÇELEBİOĞLU, Âmil, Türk Edebiyatında Mesnevi (XV.Yüzyıla Kadar), İstanbul, 1999
Çev.: Çeviren
DLT: Besim ATALAY, Divânü Lügâti’t-Türk I-II-III, TDK Yay., Ankara, 1986
DS: Derleme Sözlüğü, I-XI, TDK Yay., Ankara, 1993
Ebÿ Cafer Muhammed Bin Cerir’üt-Taberi, Tarih-i Taberî, (Çev. M.Faruk Gürtunca), Sağlam Yay., İstanbul?
EDPT: Sir Gerard CLAUSON, An Etymological Dictionary of Pre- Thirteenth-Century Turkish, Oxford, At The Clarendon Press, 1972 İM: Dâsitân-ı İbrâhim Mahlûk
KB: Reşit Rahmeti ARAT, Kutadgu Bilig, Kabalcı Yay., İstanbul, 2008
KKB: Kitâb-ı Kesük Baş
KÖPRÜLÜ, Fuad, Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yay., Ankara, 2003 MH: Kitâb-ı Muhammed Hanifî
OCAK, Ahmet Yaşar, Türk Folklorunda Kesik Baş (Tarih-Folklor İlişkisinden Bir Kesit), TKAE Yay., Ankara, 1989
ÖNLER, Zafer, Manzum Halk Hikâyelerinden Kitâb-ı Caèfer-i Dayyâr, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi 4(1), 1990 - Manzum Halk Hikâyelerinden Cümcüme Sultan, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi 5(2), 1991
STEINGASS, Francis Joseph, A Comprehensive Persian-English Dictionary, London: Routledge and K.Paul, 1892
ŞAHİN, Hatice, Eski Anadolu Türkçesi, Akçağ Yay., 2003
ŞEMSEDDİN SAMİ, Kamus-ı Türkî, Çağrı Yay., İstanbul, 1999
TKAE: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü
TS: Tarama Sözlüğü, I-VIII, TDK Yay., Ankara, 1963-1977
TÜRKER, Çiğdem, Manzum Halk Hikâyeleri (İnceleme-Metin-Dizin), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, Ocak 2011 Yay.: Yayınları.
YUDAHIN, K.K., Kırgız Sözlüğü, Çev.Abdullah Taymas, Ankara, 1998
YÜCE, Nuri, Mukaddimetü’l-Edeb, TDK Yay., Ankara, 1993