NİKAİA’NIN ANTİK DÖNEMDEKİ TARIMSAL ÜRETİMİNE DAİR İZLER: NİKAİA’DAN BİR PRES TAŞI

Bu makalede, Bursa İli, İznik İlçesi, Orhaniye Köyü’nde Bursa İli ve İlçeleri Kültür Envanteri projesi kapsamında 2017 yılında bulunmuş olan bir zeytinyağı presi vida ağırlık taşı tanıtılmaktadır. Beyaz mermerden küp şeklinde kesilen bloğun, üzerinde bulunan dübel delikleri ve ön yüzde betimlenen stilize edilmiş 8 kollu khristogram motifi nedeniyle, orijinalinde bir sunak alt tablası veya bir tür mezar anıtı (?) olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Mermer blok, üzerindeki betime göre ilk olarak MS 5.-6. yüzyılda kullanılmış olmalıdır. Bununla birlikte, bloğun devişirme malzeme olarak, zeytinyağı presi vida ağırlık taşı işleviyle kullanıldığı evreye ilişkin taşın üzerinde herhangi bir tarihleyici ipucu bulunmamaktadır.

Some Traces on Nikaia’s Agricultural Production in Antiquity: A Press Stone from Nikaia

In this article a new discovered screw press stone, which was documented in Orhaniye village around ancient Nikaia during the researches in frame of the cultural inventory project in Bursa and its districts, is presented. The cubic shaped blockstone from white marble with dowel holes on its upper surface and an eight armed cross pattern on its front side could be used as an altar base or a kind of grave monument (?). In accordance with pattern on front side the marble block might be used primarily in 5. - 6. Century AD. However, there isn’t any trace on the block, which indicates when the block was used as spolie with the function of screw press stone.

PDF

___

Angold, Michael (2004). “Nikaia Kenti MS 1000 - 1400”. Tarih Boyunca İznik, Ed: Işık Akbaylıgil - Halil İnalcık - Oktay Aslanapa, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, s. 27-55.
Aydınoğlu, Ümit (2009). Dağlık Kilikia Bölgesinde Antik Çağda Zeytinyağı ve Şarap Üretimi: Üretimin Arkeolojik Kanıtları. İstanbul: Ege Yayınları.
Durugönül, Serra ve Sencer Şahin (1993). “Begräbnisstätte einer Familie bei Nikaia”. Epigraphica Anatolica, S. 21, s. 55-60.
Frankel, Rafael (2016). “Olive and Wine Production”, Ed: Georgia L. Irby, A Companion to Science, Technology and Medicine in Ancient Greece and Rome, Volume II, West Sussex: Wiley-Blackwell, s. 550-569.
Keskin, Esra (2015). Küçük Asya’da Kutsal Kent Euchiata ve Bizans Dönemi Taş Eserleri. Ankara: Serüven Kitabevi.
Mercangöz, Zeynep (2001). “Kuşadası’nda Parktaki Bizans Taş Eserleri”. Ed: Ayşe G. Şerifoğlu, Geçmişten Geleceğe Kuşadası Sempozyumu, İzmir, s. 155- 167.
Merkelbach, Reinhold (1985). “Nikaia die Rankenreiche (ΕΛΙΚΩΡΗ). Ein übersehenes Fragment aus Arrians Bithyniaka”, Epigraphica Anatolica, S. 5, s. 1-3.
Merkelbach, Reinhold (1987). Nikaia in der römischen Kaiserzeit, Opladen: Westdeutscher Verlag.
Plinius (2005), Genç Plinius’un Anadolu Mektupları. Plinius, Epistulae. 10. Kitap. Çev. Çiğdem Dürüşken ve Erendiz Özbayoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Scranton, Robert L. (1957). Corinth Vol. XVI. Medieval Architecture in the Central Area of Corinth. Princeton-New Jersey: The America School of Classical Studies at Athens.
Sodini, Jean-Pierre ve Kostas Kolokotsas (1984). Aliki II: La basilique double. Paris: Ecole Française d’Athenes.
Stephanos Byzantinos (1839). Stephani Byzantii, Ethnikon. Ed: Antonius Westermann, Leipzig.
Strabon (2012). Antik Anadolu Coğrafyası. Geographika: Kitap XII-XIII-XIV. Çev. Adnan Pekman, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Şahin, Sencer (1978). Katalog der antiken Inschriften des Museums von İznik (Nikaia) / İznik Müzesi Antik Yazıtlar Kataloğu, Teil (Kısım) I. Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Şahin, Sencer (1978). Katalog der antiken Inschriften des Museums von İznik (Nikaia) / İznik Müzesi Antik Yazıtlar Kataloğu, Teil (Kısım) II, 3, Testimonia. Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Şahin, Sencer (2004). “Hellenistik ve Roma Çağlarında İznik / Nikaia”. Tarih Boyunca İznik. Ed: Işık Akbaylıgil - Halil İnalcık - Oktay Aslanapa, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Terry, Ann (1998). “The Sculpture at the Cathedral of Eufrasius in Porec”. Dumbarton Oaks Papers 42, Vol. 42, s. 13-64.
Tiryaki, Ayça (2016). “Bursa İli Nilüfer İlçesinde Bulunan Bizans Dönemi’ne Ait Mimari Plastik Taş Eserler”. Ed: Mustafa Şahin - Sezai Sevim - Doğan Yavaş, Odrysses’ten Nilüfer’e Uluslararası Nilüfer Sempozyumu, Ankara: Özyurt Matbaacılık, s. 817-841.
Yalçın, Asnu Bilban (1996). “Alcune osservazioni sul decoro scultoreo e musivo delle chiese protobizantine di Cnido in Caria”. Ed: Claudia Barsanti, Bisanzio e l’Occidente: arte, archeologia, storia; studi in onore di Fernanda de Maffei, Roma, s. 105-128.