SANAYİ SEKTÖRÜNDE REKABET GÜCÜNÜN ÖLÇÜMÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Bu çalışmanın ana amacı Türkiye’nin sanayi sektörünün rekabet gücünün karşılaştırmalı üstünlük yöntemiyle analiz etmektir. Çalışmada 2001-2017 dönemi ele alınmış ve Harmonik Sitem (HS) 2 haneli sınıflandırma kullanılmıştır. Çalışmada Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ), Açıklanmış Simetrik Karşılaştırmalı Üstünlükler (ASKÜ), Ticaret Dengesi İndeksinden (TDİ) yararlanılmış ve sanayi sektörünün ürün haritası oluşturulmuştur. Yapılan analizler sonucunda; Türkiye’nin 73 fasıldan oluşan sanayi sektörünün AKÜ endeksine göre 34 fasıl için dış ticarette üstünlüğü, ASKÜ endeksine göre 31 fasıl için dış ticarette rekabet gücüne, TDİ endeksine göre de Türkiye sadece 19 fasılda dış ticarette net ihracatçı konumdadır. Fasıl sayılarına göre Türkiye'nin sanayi sektöründeki karşılaştırmalı üstünlük oranı %46, rekabet gücü oranı %42, net ihracat gücü oranı ise %26’dır. ASKÜ ve TDİ endeks değerleriyle oluşturulan ürün haritasında ise Türkiye hem rekabet üstünlüğüne hem de net ihracatçı durumda olduğu A grubu fasıl sayısı 19’dur. Rekabetçi durumda olup dış ticaretin istenilen seviyede olmadığı grup olan B grubunda ise fasıl sayısı 12’dir. Sanayi sektörünün rekabet üstünlüğünün olmadığı ve net ithalatçı durumda olduğu D grubu fasıl sayısı ise 42’dir. Sanayi sektörü, ürün haritasına göre küresel dış ticarette istenilen seviyede değildir.
THE MEASUREMENT OF COMPETITIVE POWER IN PRODUCTION INDUSTRY: AN EXAMPLE OF TURKEY
The main purpose of this research is to analyze competitive power of Turkish production industry by comparative advantage method. In this research, 2001-2007 period is studied and HS2 classification is used. We used revealed comparative advantage, revealed symmetric comparative advantage and trade equilibrium index and create product map. As a result of our analyzes Turkey is net exporter in 34 chapters according to revealed comparative advantage, 31 chapters according to revealed symmetric comparative advantage and 19 chapters according to trade equilibrium index. According to chapter numbers the comparative advantage rate is % 46, the competitiveness ratio is % 42, net export power ratio is % 26 in Turkey's industrial sector. In product map which is created by revealed symmetric comparative advantage and trade equilibrium index the number of A group chapter in which Turkey is net exporter is 19. In B group which Turkey is comparative but not in sufficient level there are 12 chapters. In D group which Turkey has not competitive advantage and net exporter there are 42 chapters. According to production industry map the share of Turkey in global foreign trade is not in expected level.
___
- Adıgüzel, M. (2011), “Uluslararası Rekabet Gücü: Belirleyici Faktörler ve Ölçülmesi Türkiye
Bağlamında Bir Değerlendirme”, Ankara: Nobel Yayın.
- Altay Topçu, Sümerli Sarıgül, S. (2015), “Comparative Advantage and the Products Mapping of
Exporting Sectors in Turkey”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(18), 330-348.
- Altay, H. (2008), “Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi Kapsamında Türk Endüstrilerinin Avrupa
Birliği (15) Pazarındaki Rekabet Gücü Düzeylerinin İncelenmesi: 1995-2007”. Dumlupınar
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21: 215-240.
- Altıntaş, N. ve Akpolat, A.G. (2013), “Tekstil Sektöründe Avrupa Birliği İle Türkiye Arasındaki
Rekabet Analizi”, KAÜ İ.İ.B.F. Dergisi, 4(6), 33-42.
- Amighini A. (2005), “China in the International Fragmentation of Production: Evidence from the
ICT Industry”, The European Journal of Comparative Economics, 2 (2): 203-219
- Atik, H. (2005), “Yenilik ve Ulusal Rekabet Gücü”, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Balassa, B. (1965), “Trade Liberalisation and Revealed Comparative Advantage”, The
Manchester School of Economics and Social Science, 33: 99-123.
- Bashimov, G. (2014), “Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Karşılaştırmalı Avantajı: Türkiye ve
Pakistan Örneği”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 31-42.
- Bashimov, G. (2015), “Türkmenistan’ın Uluslararası Ticaretteki Karşılaştırmalı Üstünlüğü: Tekstil
Endüstrisi Örneği”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 12-21.
- Çeştepe, H., Ermiş, A. (2007), “Türk Seramik Sektörünün Rekabet Gücü (1996-2002)”, Süleyman
Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 12(1), 127-143.
- Çivi, E. (2001), “Rekabet Gücü: Literatür Araştırması”, Yönetim ve Ekonomi, 8(2), 21-38.
- Erkan, B. (2013), “Türkiye’nin Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü İhracatında Uluslararası Rekabet
Gücünün Belirlenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 93-110.
- Ertürk, E. (1996), “Uluslararası İktisat”, Ekin Kitabevi, İstanbul
- Ervani, E. (2013), “Export and Import Performance of Indonesia’s Agriculture Sector”, Journal of
Economics and Policy, 6 (1), 54-63.
- Gacener Atış, A. (2014), “Türkiye’nin Tekstil ve Konfeksiyon Sektörünün Karşılaştırmalı Rekabet
Analizi”, Ege Akademik Bakış, 14 (2), 315-334.
- Havrila, I., Gunawardana, P. (2003), “Analysing Comparative Advantage and Competitiveness:
An Application to Australia’s Textile and Clothing Industries”, Australian Economic Papers, 42
(1), 103-117
- Hinloopen, J., Marrewijk, C.V. (2001), “On the Empirical Distribution of the Balassa Index”,
Review of World Economics, 137 (1), 1-35.
- Ishchukova, N., Smutka, L. (2013), “Comparative Advantage: Products Mapping of the Russian
Agricultural Exports”, Agris on-line Papers in Economics and Informatics, 5(3), 13-24.
- Karaalp, Hacer Simay, Yılmaz, Nazire Deniz (2012), “Assessment of Trends in the Comparative
Advantage and Competitiveness of the Turkish Textile and Clothing Industry in the Enlarged EU
Market”, Fibres & Textiles in Eastern Europe, 3 (92), Poland 2012, s. 811.
- Konyalı, G., Emirhan, P.N. (2004), “Türk Cam Sanayii ve Seramik Sanayiinin Avrupa Birliği
Piyasasındaki Ticaret Yapısı ve İhracat Performansı”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 4(2), 27-40.
- Kök, R. ve Çoban, O. (2005), “Türkiye Tekstil Endüstrisi ve Rekabet Gücü: AB Ülkeleriyle
Karşılaştırmalı Bir Analiz Örneği (1989–2001)”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 20(228), 68–81
- Laursen, K. (1998), “Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of
International Specialization”, Danish Research Unit for Industrial Dynamics (DRUID) Working
Paper No: 98-30.
- Liesner, H. (1958), “The European Common Market and British Industry”, The Economic Journal,
68(270): 302-311.
- Ma, A.S. (2013), “Revealed Comparative Advantage Measure: ASEAN-China Trade Flows”,
Journal of Economics and Sustainable Development, 4(7), 136-145.
- Mushanyuri, B.E., Mzumara, M. (2013), “An Assessment of Comparative Advantage of
Mauritius”, European Journal of Sustainable Development, 2 (3), 35-42.
- Özçalık, M., Okur, A. (2013), “Türk tekstil ve hazır giyim sektörlerinin gümrük birliği sonrası AB15
ülkeleri karşısındaki rekabet gücü”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),
205-223.
- Rahmaddı, R., Ichıhashı, M. (2012), “The Changing Pattern of Export Structure and
Competitiveness in Indonesia’s Manufacturing Sectors: An Overview and Assessment”, IPEDR,
36, 7-11
- Saraçoğlu, B., Köse, N. (2000), “Bazı Gıda Sanayilerinin Uluslararası Rekabet Gücü: Makarna,
Bisküvi ve Un Sanayi”, Proje Raporu: 1-79.
- Şahin, D. (2015), “Türkiye ve Çin’in Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründe Rekabet Gücünün Analizi”,
Akademik Bakış Dergisi, 47, 155-171.
- Şahin, D. (2016), “An Analysis on the International Competitiveness of Textile and Clothing
Industry in ASEAN-5 Countries”, Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi,
8, 14-25.
- Şahinli, M. A. (2011), “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi: Türkiye Pamuk Endüstrisi
Üzerine Bir Uygulama”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (21), 227-240.
- Utkulu, U., İmer, H. (2009), “Türk Tekstil ve Konfeksiyon Sektörünün Avrupa Birliği Tekstil ve
Konfeksiyon Sektörü Karşısındaki Rekabet Gücünün Alt Sektörler Düzeyinde Ölçülmesi”, Rekabet
Dergisi, 36, 3-43.
- Wıdodo, T. (2008), “Shift in Comparative Advantage, Dynamic Market and Purchasing Power
Parity in the East Asia”, Doctoral Thesis, Graduate School of Economics Hiroshima University
of Economics, Hiroshima, Japan.
- www.intracen.org
- www.tuik.gov.tr
- Yang, Y. (1999), “China’s Textile and Clothing Exports: Changing International Comparative
Advantage and Its Policy Implications”, Asia Pacific Press, CEP 99-3.