İBRAHİM ÇÜTCÜ, AYDIN ÖZDEMİR, Mehmet Şekip YİĞİT

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ VE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİNİN FİRMANIN İHRACAT PERFORMANSINA ETKİSİ: GAZİANTEP İLİ ÖRNEĞİ

İhracat miktarı, makro ölçekte ülke ekonomisini etkilerken mikro ölçekte ise firmaların karlılığı, verimliliği, ciroları gibi birçok faktörü etkilemektedir. Bu nedenle küresel rekabette ayakta kalabilmek açısından firmaların ihracat performansı, ülke ekonomisi içerisinde büyük önem arz etmektedir. Ekonomi literatüründe firmaların ihracat performansını etkileyen birçok değişken bulunmaktadır. Bununla birlikte çalışmada, bağımlı değişken olan ihracat performansını etkileyen en önemli faktörlerden ikisi olan İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY) ve Toplam Kalite Yönetimi (TKY) bağımsız değişken olarak kabul edilmiştir. Araştırma verileri Gaziantep ilinde faaliyet gösteren orta ve büyük ölçekli 216 firmadan elde edilmiştir. Toplam Kalite Yönetimi (Üst Yönetim Katılımı, Çalışan Kalite Eğitimi, Çalışan Yetkilendirilmesi, Müşteri Odaklılık), İnsan Kaynakları Yönetimi (İşe Alım ve Seçim, Eğitim ve Geliştirme, Performans Değerlendirme) ve İhracat Performansı ve Yurtdışı Müşteri ile İlişki (İhracat Performansı, Yurtdışı Müşteri ile İlişkiler) yapılarını içeren ölçüm modeli İkinci Düzey Doğrulayıcı Faktör Analiz kullanılarak doğrulanmıştır. Daha sonra araştırma hipotezleri Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) kullanılarak test edilmiştir. Araştırma bulguları; Toplam Kalite Yönetiminin, İhracat Performansı ve Yurtdışı Müşteri ile İlişki üzerinde negatif ve anlamlı (β=-0,110, p

THE EFFECT OF HUMAN RESOURCES MANAGEMENT AND TOTAL QUALITY MANAGEMENT ON THE EXPORT PERFORMANCE OF FIRM: THE CASE OF GAZIANTEP PROVINCE

While the amount of exports affects national economy on the macro scale, it affects many factors such as profitability, productivity and turnover of firms on the micro scale. For this reason, export performance of firms has great importance within national economy in terms of being afloat at the global competition. In the economy literature at this study, there are many variables that affect the export performance of firms. However, Human Resources Management (HRM) and Total Quality Management (TQM) which are two of the most important factors affecting the export performance, which is the dependent variable, was accepted as independent variable. Research data was obtained from 216 middle and large sized firms that are operating in Gaziantep province. Measure Model that consisting of Total Quality Management construct (Top Management Commitment, Employee Quality Training, Employee Empowerment, Customer Focus), Human Resources Management construct (Recruitment and Selection, Training and Development, Performance Appraisal) and Export Performance and Importer Relationship construct (Export Performance, Importer Relationships) was confirmed using Second Order Confirmatory Factor Analysis. And research hypothesis was tested using Structural Equation Modelling (SEM). Research findings demonstrate that Total Quality Management has a negative and significant (β=-0,110, p

PDF

___

Aaby, N. E. and D.S. Slater. (1989), "Management İnfluences On Export Performance: A Ieview Of The Empirical Literatüre 1978-88", International Marketing Review, Vol. 6, p. 7-26.
Altunışık, R., Coşun, R., Bayraktaroğlu, S. Ve Yıldırım, E. (2010), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı (6. Baskı), Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
Altunışık, R. (2008), “Anketlerde Veri Kalitesinin İyileştirilmesi İçin Öntest (Pilot Test) Yöntemleri”, Pazarlama Ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, C.1., S. 02, Haziran 2008, s. 1-17
Anderson, J. C., and Gerbing, D. W. (1988), “Structural Equation Modeling İn Practice: A Review And Recommended Two-Step Approach” Psychological Bulletin, V.103, N.3, p.411-423. Doı: 10.1037/0033-2909.103.3.411
Armstrong, M. (2006), Strategic Human Resource Management-A Guide To Action, London Kogan Page, London.
Bayazıt, Ö. (1998), “Toplam Kalite Yönetimi'nin Yürütülmesinde Önemli Bir Araç: Kalite Çemberleri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.53, S.1. s.95-105.
Buchanan, D. A., and Huczynski, A. A. (2007), Organizational Behaviour, Pearson Education, UK.
Can, Y. (2017), “Sosyal Medya Pazarlaması Kanalı Olarak Instagram Daalgılanan Sürü Davranışı Ve Satın Alma Niyeti”, Akademik Bakış Dergisi, C.59, S.1, s.208–220.
Cooper, R.G. and Kleinschmidt, E. (1985), “The İmpact Of Export Strategy On Export Sales Performance”, Journal Of International Business Studies, V.16, N.2, p.37-56.
Çavusgil, S.T. and Zou, S. (1994), “Marketing Strategy Performance Relationships: An İnvestigation Of The Emprical Link İn Export Market Ventures”, Journal Of Marketing, V.58, N.2, p.1-21.
Çelik, M , Turunç, Ö , Bilgin, N . (2015), “Çalışanların Örgütsel Adalet Algılarının Psikolojik Sermaye Üzerine Etkisi: Çalışanların İyilik Halinin Düzenleyici Rolü”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16, S.4, s.559-585.
Deming, W. E. (1982), Quality, Productivity, And Competetive Position. MIT Center For Advanced Engineering, Cambridge.
Fornell, C., and Larcker, D. F. (1981), “Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error”, Journal Of Marketing Research, V.18, S.1, p. 39-50.
Fotopoulos, C. B., and Psomas, E. L. (2009), “The İmpact Of “Soft” And “Hard” Tqm Elements On Quality Management Results”, International Journal Of Quality & Reliability Management, V.26, N.2, p.150-163.
Gitlow, H. S. (1994), Quality Management: A Curriculum Resource Guide. American Asse Gürbüz, Sait Ve Şahin, Faruk, (2016), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-YöntemAnaliz, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Hair, J.F, Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R.E. (2014), Multivariate Data Analysis, 8th Edition, Pearson Education Limited, USA.
Harzing, A.W. and Van Ruysseveldt, J. (Eds.) (2004) International Human Resource Management, 2nd Edition, Sage Publications, London.
Herbig, P., Palumbo, F. and O’hara, B. S. (1994), “Total Quality And The Human Resource Professional”, The Tqm Magazine, V.6, N.2, p.33-36.
Katsıkeas, S. Constantıne, Leonidou, Leonıdas C. Ve Morgan, Neil A., (2000), “Firm Level Export Performance Assessment, Review Evaluation And Development”, Journal Of The Academy Of Marketing, V.28, N.4, p.493-511
Kline, R.B. (2016), Principles And Practice Of Structural Equation Modeling ,(Fourth Edition), The Guildford Press, New York:
Lages, L.P., Silva, G. and Styles C. (2009), “Relationship Capabilities, Quality, And Innovation As Determinants Of Export Performance”, Journal Of International Marketing, V.17, N. 4, p. 47-70
Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015), Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları (2. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
Nunnally, J.C. (1978), Psychometric Theory, 2nd Edition, Mcgraw-Hill, New York.
Palo, S., and Padhi, N. (2005), “How Hr Professionals Drive Tqm: A Case Study İn An Indian Organization”, The Tqm Magazine, V.17, N.5, p.467-485.
Presser, S., M.P. Couper, J.T. Lessler, E. Martin, J. Martin, J. Matin, J.M. Rothgeb Ve E. Singer (2004), “Methods For Testing And Evaluating Survey Questions”, Public Opinion Quarterly, Spring, s. 109-130.
Schonberger, R., and Knod, E. M. (1994), Operations Management: Continuous Improvement. Irwin Professional Publishing.
Sekaran, Uma, (1992), Research Methods For Business: A Skill Building Approach, Second Edition, John Wiley & Sons, Inc., USA.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler Ve Lisrel Uygulamaları, Ekinoks, Ankara.
Koçak Alan, A., Tümer Kabadayı, E. and Yılmaz, C. (2016), “Cognitive And Affective Constituents Of The Consumption Experience in Retail Service Settings Effects On Store Loyalty”, Service Business, V.10, N.4, p.715–735.
Taner, B.,ve İlke (2005), “Toplam Kalite Yönetimi’nin Başarıyla Uygulanma Esasları Bir Hizmet İşletmesi Örneği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, V.14, C.1, s.535- 362.
Thirkell, Peter C. and Ramadhani Dau. (1998), "Export Performance: Success Determinants For New Zealand Manufacturing Exporters ", European Journal Of Marketing, V.32, N.9/10, p. 813-829.
Tsaur, S.-H. And Lin Y.-C. (2004), “Promoting Service Quality İn Tourist Hotels: The Role Of Hrm Practices And Service Behavior”. Tourism Management , C.25, p.471–481
Zaiţ, A., and Bertea, P. E. (2011), “Methods For Testing Discriminant Validity”, Managemnet And Marketing, V.9, N.2, p.217- 224.