MİCHEL FOUCAULT’NUN İKTİDAR VE ÖZNE KAVRAMLARINA BİR BAKIŞ: GÖZETİM TOPLUMU

Foucault’nun iktidar ve özne arasındaki ilişkiyi her yerde ve her durumda oluşan bir olgusal kabulden yola çıkarak açıklamış olması çalışmadaki temel çıkış noktasıdır. Foucault’ ya göre özne bireyden farklıdır ve içinde bulunduğu toplumun disiplinci -düzenleyici politikaları tarafından ehlileştirilmiştir. Çalışma öncelikle öznenin nasıl ortaya çıktığı, bireyden farklı yönlerinin neler olduğu ve özneyi özne konumuna getiren iktidarın nasıl işlediğini ele almaktadır. Bu noktadan hareketle modern toplum içerisinde kendisini özgür bir karar veren olarak gören “özneleşmiş” bireyin aslında iktidar tarafından nasıl bir sarmal içerisinde yeniden üretildiği analiz edilmelidir düşüncesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu analizin sorunsallaştırma ve sorgulama olduğunu dile getiren Foucaultcu bakış açısı, direniş hareketini göstererek içinde bulunduğu iktidarı sorgulayan bireyin yeniden özneden dönüşümünü ele almaktadır. Bu direnişte entelektüelin rolüne vurgu yapan Foucault, entelektüel aracılığıyla öznenin gözetim toplumundan nasıl kurtulacağının değerlendirmesini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada Foucaultcu bakış açısı ile iktidar, özne ve birey arasındaki ilişkinin nasıl işlediği üzerine bir okuma yapılmaktadır.

A VIEW OF MICHEL FOUCAULT’S CONCEPTS OF POWER AND SUBJECT: SURVELLIANCE SOCIETY

The starting point of this study is the Foucauldian’s conceptualization of the relation between power and subject as n factual acceptance in anywhere and any situtation. According to Foucault, subject, which gets obeyed by the politics of disciplinary and regulatory whitin the society, is different than the agent. This study appraches how the subject is constructed, what are the differences from the agent and how the power works for constructing the subject. Therefore, this study aims at analyzing the reconstruction of the “subjectified” agent, which sees itself as a free will, spirally by the power. The Foucauldian approach embodies that analyze as a problematization and questioning process, and points the reconstruction of the agent from the subject questioned the power. Foucault emphasizes the role of the intellectual in that revolution. It is executed how the subject is rescued from survelliance society by intellectual. Hence, in this study it is revealed how the relationship of the power, the subject and the agent work with by Foucauldian perspective.

PDF

___

Bauman, Zygmunt,(2011), Bireyselleşmiş Toplum, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Boyne, R., (2009), Foucault ve Derrida: Aklın Öteki Yüz,. Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
Brocklesby, John. Cummings, Stephen, (1996), “Foucault plays Habermas: An Alternative Philosophical Underpinning For Critical Thinking”, The Journal Of The Operational Research Society, 47/6,s.741-745.
Constanble, M., (1991), “Foucault & Walzer: Sovereignty, Strategy & the State” , Polity, 24/2, 1991, s.269-293.
Foucault, Michel, (1982),“The Subject and Power”, Critical Inquiry, 8/4, s.777-795.
Foucault, Michel, (1980), Power/Knowledge: Selected Interviews& Other Writings 1972-1977, (ed.) Gordon, C. New York: Pantheon Books.
Foucault, Michel, (1988), Cinselliğin Tarihi II, İstanbul: Afa Yayınları.
Foucault, Michel, (1995), Discipline& Punish: The Birth of The Prison, New York: Vintage Books.
Foucault, Michel, (1997), Ethics: Subjectivity and Truth, (ed.) Rabinow, P. New York: The New Press.
Foucault, Michel, (2000), Psikoloji ve Ruhsal Hastalık, İstanbul: Birey Yayıncılık.
Foucault, Michel, (2002a), Kliniğin Doğuşu, İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Foucault, Michel, (2002b, Toplumu Savunmak Gerekir, İstanbul: YKY.
Foucault, Michel, (2003a), İktidarın Gözü Seçme Yazılar 4, İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, Michel. Gutman, Huck. Hutton, Patrick H., (2003b), Kendini Bilmek ,İstanbul: OmFelsefe.
Foucault, Michel, (2004), Marx’tan Sonra, İstanbul: Chiviyazıları.
Foucault, Michel, (2005b), Büyük Kapatılma Seçme Yazılar 3, İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, Michel, (2005b), Entelektüel’in Siyasi İşlevi, İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, Michel, (2005c), Özne ve İktidar Seçme Yazılar 2, İstanbul: Ayrıntı.
Foucault, Michel, (2006a), History of Madness, Oxford: Routledge.
Foucault, Michel, (2006b), Kelimeler ve Şeyler: İnsan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi, Ankara: İmge Kitabevi.
Garland, D. , (1986), “Foucault’s ‘Discipline and Punish’—An Exposition and Critique”, American Bar Foundation Research Journal, 11/4, 1986, s.847-880.
Gordon, N. , (1999), ”Foucault’s subject: An ontological Reading”, Polity, 31/3,1999, s.395-414
Holub, R. C. ,(1985), ”Remembering Foucault”, The German Quarterly, 58/2,1985, s.238-256.
Kulynych, J. J., (1997), ”Performing Politics: Foucault, Habermas and Postmodern Participation”, Polity, 30/2, s.315-346
Kurzweil, E., (1977), “Michel Foucault: Ending the Era of Man”, Theory and Society, 4/3, s.395- 420.
Love, N. S., (1989), ”Foucault & Habermas on Discourse & Democracy”, Polity, 22/2,s.269-293
Newman, Saul, (2004), “The place of Power in Political Discourse”, International Political Science Review, 25/2, 2004, s.139-157.
O’Neil, J., (1986), “The Disciplinary Society: From Weber to Foucault”, The British Journal of Sociology, 37/1, s.42-60.
Pickett, B. L., (1996), “Foucault and the Politics of Resistance”, Polity, 28/4, s.445-466
Revel, J. (2005). Michel Foucault: Güncelliğin Bir Ontolojisi, İstanbul: Otonom Yayıncılık.
Said, E. W. , (1972), “Michel Foucault as an Intellectual Imagination”, Boundary ,2, 1/1,s.1-36.
Smart, B., (2003), “Michel Foucault”, The Blackwell Companion to Major Contemporary Social Theorists, New York: Blackwell Publishing.
Spargo, T., (2000), Foucault ve Kaçıklık Kuramı, İstanbul: Everest Yayınları.
Merquior, J.G., (1985), Foucault, London: Fontana Press.
Mills, Sara, (2005), Michel Foucault, London: Routledge.
Tadros, V., (1988), “Between Governance and Discipline: The Law and Michel Foucault”, Oxford Journal of Legal Studies, 18/1, s.75-103.
Tekelioğlu, Orhan, (2003), Foucault Sosyolojisi, Bursa: Alfa Aktüel Kitabevi.
Thiele,L. P., (1990), “The Agony of Politics: The Nietzschean Roots of Foucault’s Thought”, The American Political Science Review, 84/3, S.907-925
Turkel, G., (1990), “Michel Foucault: Law, Power and Knowledge”, Journal of Law and Society, 17/2, s.170-193.