Huzurevleri ve Tasarım Ölçütlerinin İrdelenmesi: Bolu ve Düzce Örnekleri
Son yıllarda tıptaki gelişmeler ve yaşam standartlarının iyileşmesi nedeniyle yaşam süresi ve buna paralel olarak yaşlı nüfus artmaktadır. Ülkelerin yaşlılık ile ilgili sınıflandırma farklılık göstermektedir. Dünya sağlık örgütü yaşlılığı “Çevreye uyum sağlayabilme yeteneğinin yavaş yavaş azalması” olarak tanımlamakta ve 60 yaş üstünü yaşlı olarak kabul etmektedir. Ülkemizde ise 65 yaş üstü insanlar Türkiye İstatistik Kurumu’na TÜİK göre yaşlı olarak kabul edilmektedir. Kırsal alanlardan kentlere olan göçler, kent yaşam şartlarının herkesi çalışmak zorunda bırakması, sosyal yapının değişerek çekirdek ailelerin artması yaşlıların bakımı ve yaşam konforu ile ilgili sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu sosyal soruna çözüm olarak ortaya çıkan huzurevleri ise mimarisi, mekân örgütlenmesi ve mekân kalitesi ile giderek önem kazanmaktadır. Yaşlı bireylere en kırılgan oldukları dönmede, fiziksel ve duygusal açıdan konforlu bir ortam sunması gereken huzurevlerinin mekânsal standartların irdelenmesi bu çalışmanın amacıdır. Bu nedenle öncelikle ülkemizde ve yurt dışında konuyla ilgili mevzuat ve literatür araştırılmıştır. Düzce ve Bolu illerinde bulunan iki huzurevinin mevcut koşulları belirlenerek değerlendirilmiş, var olan yapıların, mekânsal düzenlemelerin ihtiyaca cevap verip verilmediği araştırılarak huzurevlerindeki yaşam kalitesini etkileyen durumlar tespit edilmiştir ve yurt dışından seçilen örnek model ile benzerlik ve farklılıkları ortaya konmuştur
Anahtar Kelimeler:
Gerontoloji, Huzurevi, Tasarım Ölçütleri, Yaşlılık
EXAMINATION OF NURSERY AND DESIGN CRITERIA: SAMPLES OF BOLU AND DÜZCE
In last years, lifetime and the percentage of old people in the population increase thanks to medical development and improvement of living standards. It changes from country to country how to classify old people population. The World Health Organization defines “oldness as decreasing in orienting yourself to environment community” and accepted people above 60 as old. According to Turkish Statistical Institute TUIK , people are above 65 age are accepted as old in Turkey. Migration from rural to urban, cities life standards forcing everybody for work, increasing small families as a result of changing social structure cause the problems about old people’s care and their life quality. Homes for the aged came out as a solution for this problem and became important with their architecture, organization in the place, quality of the place. The aim of this study is to search the standards of old people homes which should offer comfortable environment in both physical and sensual aspects to old people in their most sensitive period. Therefore, firstly, legislation and literature related this subject are searched. Current conditions of old people homes in Bolu and Düzce evaluated and the situations which affect life quality standards are defined by searching; if the spatial regulations answering the needs of people or not. Similarities and differences with an example from abroad revealed
Keywords:
Elderly Care, Gerontology, Spatial Organization, Sense of Place,
___
- Beyer, G. ve Nierstrasz, F.H.J., (1967). Housing The Aged in Western Countries, Elsevier Publishing Company, Amsterdam.
- Durgun, B. (1999). Yaşlılık ve Yaşlılara Sunulan Hizmetler, İstanbul: Belbim A.Ş., No:8.
- Fich, M., Mortensen, P.D. ve Zahle, K., (1995). Old People’s Houses: An Architectural Guide to Housing for the Elderly in Greater Copenhagen, Kunstakademiets Forlag, Arkitektskolen, Copenhag.
- Görer, N. ve Çamur K., (2001). Avrupa Birliğinde Yaşlılık: Hollanda Örneği, Yaşlı Sorunlarını Araştırma Dergisi, 1,2, 115-124.
- Harel, Z. (1981). Quality of Care, Congruence and Well-Being Among Institutionalized Aged, The Gerontologist, 21,5, 523-531.
- Yrd. Doç. Dr. Karaca, F. (2010). Huzurevinde Kalan Yaşlıların Hayata Bakış Açıları ve Gelecekle İlgili Beklentileri, Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, Yıl:11 Cilt:6 Sayı:22 Nisan-Mayıs-Haziran 2010.
- Kalınkara, V. (2010). Yaşlı Bireyler İçin Yaşam Çevresinin Ergonomik Tasarımı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1,54-64.
- Midilli Sarı, R. (2009). Türkiye’deki Huzurevlerinde Mekansal Yaşam Kalitesinin İrdelenmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Pinto, M. R., De Medici, S., Van Sant, C., Bianchi, A., Zlotnicki,A., & Napoli, C. (2000). Ergonomics,Gerontechnology, and Design Fort He Home-Environments. Applied Ergonomics, 31,317-322.
- Doç. Dr. Ünlü, A. (1998). Çevresel Tasarımda İlk Kavramlar, İstanbul Teknik Üniversitesi.
- Zorlu, T. (2017). Yaşlılar İçin Konutta İç Mekan Tasarımı ve Ergonomi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, İç Mimarlık Bölümü. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, Cilt:10 Sayı:2, Sayfa:40-53.
- https://www.archdaily.com/483336/elderly-residential-building-atelier-lopes-da-costa URL-2, http://www.sosyalhizmetuzmani.org/yaslisorunu.htm
- Anonim 2006. Yaşlılara Sunulan Sosyal Hizmetlerin Değerlendirilmesi. (2006, Eylül). 2006 Özet Rapor (Nicel ve Nitel Araştırma Bulguları Özeti)
- Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği. (2008, Eylül). 2008 Dördüncü Kısım Kurulış Bölümleri
- https://eyh.aile.gov.tr/mevzuat/ulusal-mevzuat/yonetmelikler/huzurevleri-ile-huzureviyasli-bakim-ve-rehabilitasyon-merkezleri-yonetmeligi
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Düzce Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Flaman Resim Anlayışından Çağdaş Sanata Evlilik Ritüelinin Temsili
Huzurevleri ve Tasarım Ölçütlerinin İrdelenmesi: Bolu ve Düzce Örnekleri
Sanatçı ve Siyasetçi: Jacques-Louis David ve “Marat’ın Ölümü”
Duvarın Yıkılışı ve Arazi Sanatı