TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE İSİMLERİ SIFAT YAPAN EKLERİN DURUMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME VE YENİ BİR TERİM ÖNERİSİ

Genel olarak ekler, kelime bünyesinde görülen, tek başına anlamı olmayan ve kullanılmayan, bunun yanında sözlerle birleşerek ya anlam değiştirme ya da eklendiği söze diğer kelimelerle birlikte kullanılabilecek şekilde işleklik kazandıran görevli şekiller olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada; kaynaklarda daha çok isimden isim yapma veya sıfat olarak kullanılan vasıf isimleri yapma görevi üstlendiği belirtilen ve isimden isim yapan ekler başlığı altında tasnif edilen bazı eklerin, eklendiği sözlerin anlamlarında ortaya çıkan birbirleriyle ilişkili/ilişkisiz durum incelenmiş ve buna göre işlevleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca üstlendikleri görev dikkate alınarak bu eklerin genel ek tasnifi içindeki yerleri tespit edilip buna göre yeni bir adlandırmaya ihtiyaç olup olmadığı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe, Yapım Ekleri, Sıfat-Fiil, Sıfat-İsim Ekleri

PDF

___

BANGUOĞLU Tahsin, Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2004.
BİLGEGİL M. Kaya, Türkçe Dilbilgisi, Dergah Yayınları, İstanbul 1984.
DELİCE H. İbrahim, “Türk Dilinde İşlevsel Ek Tasnifi Denemesi”, Cumhuriyet Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 221, Sayı 24, Sivas Aralık 2000.
EDİSKUN, Haydar, Türk Dilbilgisi, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul 2003.
ERGİN Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul 2008.
GENCAN Tahir Nejat, Dilbilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, İstanbul 1975.
GÜLENSOY Tuncer, Türkçe El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara 2005.
GÜLSEVİN Gürer, “Türkçede “Sıra Dışı Ekler” ve Eklerin Tasnif-Tanımlama Sorunu Üzerine”, V. Uluslararası Türk Dil Kurultayı Bildirileri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2004.
KARAAĞAÇ Günay, Türkçenin Söz Dizimi, Kesit Yayınları, İstanbul 2009.
KORKMAZ Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2009.
TURAN Zikri, “Türkçenin Yapım ve Çekim Düzeninde Yer Alan Eklerin Sınıflandırması Nasıl Olmalıdır? IV. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II 24-29 Eylül 2000, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007, s.1835–1844.
TÜRKÇE SÖZLÜK, (Komisyon), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1998.