Peyami Safa’nın romanlarında Rus imajı

Milliyetçi bir yazar olarak Peyami Safa’nın Ruslara bakışında mensubu olduğu Türk milletinin, yaşayıp gördüklerinin ve okuduklarının büyük tesiri olmuştur. Peyami Safa, romanlarının hiçbirinde Rusları leitmotiv olarak ele almaz. Bununla birlikte hemen her romanında dolaylı olarak Ruslardan ve Rusya’dan bahsettiğini görürüz. Bu bahislere bütüncül bir gözle baktığımız zaman onun Ruslar hakkındaki düşüncelerini tespit etmiş oluruz. Buna göre sıradan Rus halkına acıdığını, Sovyetler Birli-ği’ni idare edenlerle onların Türkiye’de gönüllü ajanlığını yapan yerli tip-lere de kızdığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

The image of Russians in the novels of Peyami Safa

As a nationalist writer, Peyami Safa has been affected regarding Russians from his own Turkish nationality, life story and these were read by him. Peyami Safa doesn’t take Russians as a leitmotiv in his novels. However, we see that he indirectly mentions about Russians and Russia almost in all his novels. We ascertain his thinking about Russians, when we look these mentions with the holistic view. Accordingly, we can say that he has pity on Russian people, is cross with the administrators in the Soviet Union and their native, volunteer secret agents in Turkey.

___

  • ALLEN, M. E. D. – MURATOFF, Paul (1966), 1828-1921 Türk Kafkas Sınırın-daki Harplerin Tarihi, Ankara. GÖZE, Ergun (1969), Peyami Safa Nazım Hikmet Kavgası, Yağmur Yay., İstan-bul. GÖZE, Ergun (1989), Rusya’da Üç Esaret Yılı (Bir Türk Subayının Hatıraları), Boğaziçi Yay., İstanbul. KAFALI, Mustafa (2002), “Altın-Orda Hanlığı”, Türkler, c. 8, Yeni Türkiye Yay., Ankara. KOHN, Hans (1983), Panislavizm ve Rus Milliyetçiliği, (Çev: GÜNER, Agâh Oktay), Kervan Yay., 2. Baskı, İstanbul. LEYLAK, Mehmet Halil (1990), I. Petro Döneminde Rusya’da Yapılan Yenilik-ler, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Danışmanı: Prof. Dr. Abdülhaluk Çay, Ankara. ÖZDEMİR, Fatih (2009), Türk Romanında Ruslar, Doktora Tezi, Marmara Üni-versitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Danışman: Prof. Dr. Sema Uğurcan, İstanbul. P[eyami] S[afa], Değerli Kumandanlarımızdan Köprülülü Kâzım Paşa, tarihsiz, Orhaniye Matbaası.
  • SAFA Peyami (1997a), Bir Akşamdı, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA Peyami (1998a), Bir Tereddüdün Romanı, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1959), Mahutlar, Toprak Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1993), Sözde Kızlar, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1994), Matmazel Noraliya’nın Koltuğu, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1996), Cânân, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1997b), Mahşer, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1997c), Yalnızız, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1998b), Biz İnsanlar, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1999a), Fatih – Harbiye, Ötüken Yay., İstanbul. SAFA, Peyami (1999b), Sosyalizm-Marksizm-Komünizm, Ötüken Yay., İstanbul.