Kültür aktarımında yazılı anlatımın rolü

Bugün dil öğretiminin tartışılmayan değerlerinden biri “kültür öğretimi”, “kültür aktarımı”dır. Öğrenciler Türk kültürünü anlatan metinleri ne kadar okursa okusun veya dinlerse dinlesin bu metinlerdeki kültür unsurlarını yazılı ve sözlü olarak başkasına aktarmazsa bu kültür unsurlarını bilip, sahiplenip sevemez. Bunun için dil derslerinde yazma çalışmalarını Türk kültür unsurlarını tanıtıp benimsetebilecek şekilde düzenlemek gerekir Türkçeyi ve Türk kültürünü öğretmek amaç olduğu zaman akla ilk gelen metinler Halk Edebiyatı metinleri olmalıdır. Çünkü Halk Edebiyatı ürünleri, hem kültür zenginliğimizi hem de Türkçemizi bugünlere aktarmışlardır. Türkçe dersinde türkü, mani, şiir, hikâye, destan, masal, halk fıkrası (özellikle Nasrettin Hoca fıkraları bu konuda çok güzel imkânlar sunar.) fabl, tekerleme ve bilmece gibi halk edebiyatı türleri aracılığıyla öğrencilere kültürümüzü öğretebiliriz Kültür aktarımı konusunda kullanılabilecek diğer metinler de usta yazarların eserleridir. Çünkü bir milletin dilini en iyi kullanan yazarlardır. Bu yazarların eserlerindeki güzel ve doğru Türkçe öğrenciler için örnek oluşturacaktır. Bu konunda yapılacak yazma çalışmaları çok ve çeşitli olabilir fakat özellikle Türk kültürünü yansıtan metinlerden hareketle yapılacak Dikte çalışması, Not alma, Özet çıkarma, Yeniden yazma, Sıraya koyma, Yer değiştirme, Devam ettirme, Değiştirme, Çerçeveyi doldurma, Esinlendirmek, Kelime ağları oluşturmak ve Resim kullanma gibi çalışmalar Türk kültürünü öğrencilere tanıtıp sevdirmede önemli rol oynarlar.

The role of written expressions in Transforming cultural values

Today, one of the unquestionable assets of language education is “culture teaching” and “culture transfer”. Students no matter how much they read or listen the texts explaining Turkish culture; they can’t know, own and like the cultural components in these texts if they don’t transfer them to somebody else in written and verbal form. Therefore, writing studies in language courses should be arranged in such a way that introducing the Turkish cultural values and making them to be inhereted. Whenever the aim is to teach Turkish and Turkish culture, the texts to be considered first should be from those of the Folk Literature. Because, the products of Folk Literature have transferred both our cultural richness and native language of Turkish to these days. In the course of Turkish, we can teach our culture to the students through the samples of folk literature such as folksongs, poems, stories, sagas, legends, communal jokes (particularly the jokes of Nasreddin Hodja provide very good occasions in this issue), fables, tongue twisters, and puzzles. The other texts to be used in culture transfer are the literature of great writers, since writers are the ones who use the standard language of a nation. Good and right Turkish in these writers’ works are a fine example for students. Writing studies to be made in this issue may be many and various, but studies particularly based on texts reflecting Turkish culture such as dictation practice, note taking exercise, summary writing, rewriting, putting in order, displacement, maintenance, conversion, framework filling, giving inspire, making vocabulary networks and picture using play important role in introducing and endearing Turkish culture to the students

PDF

___

AKTAŞ, Şerif (1989), Kompozisyon Öğretimi Üzerine, Ankara.
AKYÜZ, Yahya (1994) Türk Eğitim Tarihi, Kültür Koleji Yayınları, İstanbul.
AYTAÇ, Gürsel (1997), Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Gündoğan Yayınları, Ankara.
BORATAV, Pertev Naili (1998), Az Gittik Uz Gittik, İstanbul.
BRUNER, Jerome S. (1991), Bir Öğretim Kuramına Doğru, (çev. F. Varış-T. Gürkan) Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
BUZAN, T.-KEENE, R. (1997), Dehanın El Kitabı, (çev. Sinem Gül), Sabah Yayınları, İstanbul.
DUYMAZ, Recep (1986), Uygulamalı Kompozisyon Bilgileri, İstanbul.
DEMİREL, Özcan (1993), Yabancı Dil Öğretimi, Usem Yayınları, Ankara.
DURUKAFA, Gönül (1992), “Cluster Metodu”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. VIII, S. 3 , s. 83-114, Ankara.
EYÜPOĞLU, Sabahattin (1981), Sanat Üzerine Denemeler ve Eleştiriler, İstanbul.
GÖĞÜŞ, Beşir (1971), Anadili Olarak Türkçe’nin Öğretimine Tarihsel Bir Bakış, Ankara.
GÖKÇEN, Enver Naci (1977), Kompozisyon İlkeleri ve Antolojisi, İstanbul.
KANTEMİR, Enise (1976), Türk Dili ve Edebiyat Öğretmeni, M.E.B Yayınları, İstanbul.
KARAALİOĞLU, S. Kemal (1982), Kompozisyon Sanatı, İstanbul.
KARATAY, Namdar Rahmi (1945), Yazma Dersleri, Maarif Matbaa, İstanbul.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (1982), Temel Eğitim Programı, MEB Basımevi, İstanbul.
MARSHALL, Julia (1974), Anadili Öğretimi (çev. Cahit Külebi), MEB Basımevi, İstanbul.
NOYANALPAN, Ningur (1991), “Eğitimde Yaratıcılığa Genel Bakış.” Yaratıcılık ve Eğitim, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara.
OKTAR, L.- YAĞCIOĞLU, A. S. (1991), “Metnin Retorik Yapısının Okuma Anlama Becerisi Üzerindeki Etkileri, (K.İMER-N.E.UZUN) VII. Dilbilim Kurultayı Bildirileri, Ankara.
ÖZDEN, Yüksel (1999), Öğrenme ve Öğretme, Pegem Yayıncılık, Ankara.
RICO, Gabriele (2000), Writing The Natural Way, U.S.A.
RINVOLUCIL, Mario (1995), “Dikte. Eski Bir Uygulama-Yeni Bir Yöntem Bilim” (çev. Hakan Gür), Dil Dergisi, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara.
ROBBİNS, Anthony (1993), Sınırsız Güç (çev. Mehmet Değirmenci), İnkılap Kitabevi, İstanbul.
TANSEL, Fevziye Abdullah (1985), İyi ve Doğru Yazma Usûlleri I-II, İstanbul.
TEKŞAN, Keziban (2001), Yazma Çalışmalarında Ön Hazırlığın Etkisi, (Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi), Çanakkale.
WHITE, R.-V. ARNDT (1997), Process Writing, U.S.A.
YALÇIN, S. Dilek (1998), “Yazma Eğitiminde Yeni Bir Araştırma Alanı. Yaratıcı Yazarlık” Türkçenin Öğretimi ve Eğitimi, Sempozyum Bildirileri, 5-6 Haziran 1998, Ankara Üniversitesi TÖMER Gaziantep Şubesi, Gaziantep, s.145-152.
YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu) (1997), YÖK Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
YÜKSEL, Sedit (1980), Şeyh Galip Eserlerinin Dil ve Sanat Değeri, Kültür Yayınları, Ankara.