Mehmet PALANCI, Yaşar ÖZBAY, Osman ÇAKIR, Mehmet KANDEMİR

Üniversite öğrencilerinin başarı amaçlılıklarının beş faktör kişilik modeli ve mükemmeliyetçilik kişilik özellikleri ile açıklanması

Son yıllarda başarı kavramının bireylerin "öğrenme amaçları" ve "'performans amaçları" kapsamında ele alınarak açıklanması önemli bulunmaya başlanmıştır. Öğrencilerin başarı hedeflerini belirlemesine çok faktörlü kişi içi ve dışı süreçlerin etki ettiği bilinmektedir. Bu araştırmada, kişi içi tutarlı davranış kalıpları ile performans amaçlarına etki ettiği değerlendirilen psiko-sosyal süreçler ve ilişkili kişilik özellikleri kullanılarak başarı amaçlılığı yordanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda üniversite öğrencilerin başarı amaç oryantasyo-nunun, beş faktör kişilik özellikleri (nevrotiklik, dışa dönüklük, açıklık, uyumluluk ve sorumluluk) ve mükemmeliyetçilik kişilik özellikleriyle yordanabileceğine ilişkin anlamlı sonuçlar bulunmuştur.

Achievement goals assessment of university students with five factor personality model and perfectionism personality traits

In recent years, the concept of success has been considered within the framework of "learning aims" and "performance aims" of individuals. Multi-factorial processes which stem from both internal and external factors are generally used in order to assess the success aims of the students. The present study is a regression analysis of the success aims of students using coherent human behavior patterns, psy-cho-social processes and related personality traits which affect performance aims. The present study found that the success orientation of the students' personality traits can be evaluated via five-factor personality traits (neuroticism, extraversion, openness, agreeableness and conscientiousness) and perfectionism personality traits.

PDF

___

Akın, A., (2006). "Başarı Amaç Oryantasyonları İle Biliş Ötesi Farkındalık, Ebeveyn Tutumları ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler". Yayınlanmamış Yilhek Lisan Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ames, C. (1992). "Classrooms: Goals, structuresa, and student motivation". Journal of Educational Psychology, 84(3), 261-271.
Ames, C. & Archer, J. (1988). "Achievement in the classroom student learning strategies and motivational processes". Journal of Educational Psychology, 80, 260-267.
Aydoğan, D. (2008). "Akademik Erteleme Davranışlarının Benlik Saygısı, Durumluluk Kaygı Ve Öz-Yeterlik İle Açıklanabilirliği". Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Bacanlı, H., İlhan, T., & Arslan, S. (2007). "Beş Faktör Kuramına Dayalı Bir Kişilik Ölçeğinin Geliştirilmesi". IX. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. 17-19 Ekim, İzmir.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Barrick, M. R. ve Mount, M. K. (1991). "The Big Five Personality Dimensions and Job Performance: A Meta-Analysis". Personel Psychology, 44, 1-26.
Bassili, J. N. (2006) "Promotion and Prevention Orientations in the Choice to Attend Lectures or Watch Them Online". Journal of Computer Assisted Learning, 2, 444-455.
Borges, N. J. ve Gibson, D. D. (2005). "Personality Patterns of Physicians in Person-Oriented and Technique-Oriented Specialties". Journal of Vocational. Behavior, 67, 4-20.
Burger, J., M. (2006). Kişilik. Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu. Kaknüs Yayıncılık, İstanbul.
Chamorro-Premuzic, T. , Furnham, A. , Dissou, G. ve Heaven, P. (2005) "Personality and Preference for Academic Assessment: A Study with Australian University Students". Learning and Individual Differences, 15: 247-256.
Dweck, C. S., & Leggett, E. L. (1988). "A social-cognitive approach to motivation and personality". Psychological Review, 95(2), 256-273.
Farran, B. (2004). Predictors of Academic Procrastination in College Students. Unpublished Doctoral Dissertation. Fordham University. ABD.
Ferrari, J. R. (1992). "Procrastinators and perfect behavior: An exploratory factor analysis of self-presentation, self-awareness, and selfhandicapping components". Journal of Research in Personality, 26, 75-84.
Flett, G. L. vd. "Psychological Distress and the Perfectionistic Thinking", Journal of Personality and Social Psychology, 75 , 1363-1381.
Jagacinski, C. M., & Strickland, O. J. (2000). "Task and ego orientation the role of goal orientations in anticipated affective reactions to achievement outcomes". Learning and Individual Differences, 12, 189-208.
McManus, M. A. ve Kelly, M. L. (1999). "Personality Measures and Biodata: Evidence Regarding Their Incremental Predictive Value in The Life Insurance Industry". Personnel Psychology, 52, 137-148.
Midgley, C. , Kaplan, A. , Middleton, M. J., Maehr, M., Urdan, T., Anderman, L. , & Anderman, E., (1998). "The development and validation of scales assessing students' achievement goal orientations". Contemporary Educational Psychology, 23, 113-131.
Nicholls, J. G., Patashnick, M., & Nolen, S. B. (1985). "Adolescents' theories of education". Journal of Educational Psychology, 77, 683-692.
Özbay, Y. & Mısırlı-Taşdemir, Ö. (2003). Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 9-11 Temmuz, Malatya
Özbay, Y. & Palancı, M. (2000). "Üniversiteye Hazırlanan Öğrencilerde Sınav Kaygısı ve Başaçıkma Çabalan", IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, A. Ü. Erzurum.
Palancı, M. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Problemlerini Açıklama ve Gidermeye Yönelik Gerçeklik Terapisi Oryantasyonlu Bir Yardım Programının Geliştirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, KTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Pajares, F., & Cheong, Y. F. (2003). "Achievement goal orientations in writing: A developmental perspective". International Journal of Educational Research, 39, 437-455.
Roeser, R. W., Midgley, C., & Urdan, T. C. (1996). "Perceptions of the school psychological environment and early adolescents' psychological and behavioural functioning in school: The mediating role of goals and belonging". Journal of Educational Psychology, 88(3), 408-422.
Solomon, L. J., & Rothblum, E. D. (1984). "Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates". Journal of Counseling Psychology, 31, 503-509.
Sirois, F. (2004). "Procrastination and intentions to perform health behaviors: The role of self-efficacy and the consideration of future consequences". Personality and Individual Differences. 37, 115-128.
Sivribaşkara, V. Sibel. (2003). Özsaygının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.