OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK ÇALIŞMALARI KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİ
Okuma yazmaya hazırlık çalışmaları, okul öncesi eğitimde yer verilen etkinliklerden birisi olupçocukların ilkokula uyumlarını ve hazır bulunuşluk düzeylerini desteklemek amacıyla yapılanetkinliklerdir. Bu etkinliklerle çocuklar okuma yazmaya ve ilkokula hazır hale getirilir. Okul öncesiöğretmenleri ilkokula hazırlık için sosyal, duygusal, bilişsel ve motor gelişim alanları ile özbakımbecerilerini desteklemeye yönelik etkinliklerin eşliğinde okuma yazmaya hazırlık çalışmaları yaptırırlar.Bazı öğretmenler okuma yazmaya hazırlık çalışmaları için defter, kağıt, kalem vb. kullanmakta çocuklarayazı yazdırmaya çalışmakta ve bu çalışmalarda sıklıkla çizgi çalışmalarına yer vermektedirler. Oysa okulahazırlık pek çok beceriyi geliştirmeyi kapsayan, uzun bir süreç içerisinde hedefe ulaşılan çalışmalarıkapsamaktadır. Bu çalışma, okul öncesi öğretmenlerinin okuma yazmaya hazırlık çalışmalarıkonusundaki görüşlerini ve uygulamalarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya Mersin ilmerkezindeki Toroslar ilçesindeki bağımsız anaokullarda görev yapan 5-6 yaş grubu çocuklarla çalışan35 okul öncesi öğretmeni katılmıştır. Veriler öğretmenlerle görüşmeler yapılarak elde edilmiştir. Verileriçerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin okuma yazmaya hazırlıkçalışmaları kapsamında çoğunlukla çizgi ve yazı yazma çalışmalarına yer verdikleri tespit edilmiştir.
PRE-SCHOOL TEACHERS 'VISITS ON READING AND WRITING PREPARATION STUDIES
Reading and writing preparation activities are one of the activities in pre-school education and they are activities aimed to support children's primary school adaptation and readiness levels. With these activities, children are made ready to read and to primary school. Pre-school teachers do social, emotional, cognitive developmental areas with self-care skills for elementary school preparation as well as readiness to read and write. Some teachers use notebooks, paper, pens, etc. for readiness to read. They are trying to print the text on their children and often use them in their studies. However, readiness is a task that reaches the goal over a long period of time involving many skills development. This study was carried out in order to determine thoughts and practices of pre - school teachers about reading literacy studies. 35 preschool teachers working in 5-6 year old children working in independent kindergartens in Toroslar district of Mersin province participated in the study. The data were obtained by interviewing teachers. Data were analyzed by content analysis. As a result of the research, it was determined that the teachers usually included in the writing and writing activities in the scope of preparation for reading and writing.
___
- Bay, N. ve Alisinanoğlu, F. (2008). Anasınıfı öğretmenlerinin okuma yazmaya hazırlık çalışmalarına ilişkin yeterlilik algılarının belirlenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Bayraktar, V. ve Temel, F. (2014). Yazı farkındalığı becerileri. Ed. Z. Fulya Temel (Yay. haz.), Her yönyüle okul öncesi eğitim-4, Dil ve erken okuryazarlık içinde (s. 65-90). Ankara: Hedef CS Yayıncılık.
- Bayraktar, V. ve Temel, F. (2014b). Okuma-Yazmaya Hazırlık Eğitim Programı’nın Çocukların Okuma-Yazma Becerilerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(3), 08-22.
- Çelik, N. ve Daşcan, Ö. (2014). Son değişikliklerle okul öncesi eğitimi programı ve etkinlik kitabı. (Derleme). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Coşkun, L. ve Deniz, Ü. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin çocukların okuma yazmaya hazırlık becerilerini desteklemeye yönelik uygulamaları (Teksas eyaleti örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2017, 233-260.
- Dickinson, D. K. ve Caswell, L. (2007). Building support for language and early literacy in preschool classrooms through in-service professional development: Effects of the literacy environment enrichment programme (LEEP). Early Childhood Research Quarterly, 22, 243- 260.
- Erdoğan, T. (2013). Okul öncesi dönemde okuma-yazmaya hazırlık. Ed. Tolga Erdoğan (Yay. haz.), İlkokula (ilköğretime) hazırlık ve ilkokul (ilköğretim) programları içinde (s. 109-134). Ankara: Eğiten Kitap.
- Ergül, C., Karaman, G., Akoğlu, G., Tufan, M., Dolunay-Sarıca, A. ve Bahap-Kudret, Z. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “erken okuryazarlık” kavramına ilişkin bilgi düzeyleri ve sınıf uygulamaları. İlköğretim Online, 13(4), 1449-1472.
- Erkan, S. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeydeki ilköğretim birinci sınıf gören öğrencilerin okula hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 186-197.
- Ertürk-Kara, H. G. ve Gözcü, S. (2015). Okula hazır olma konusunda öğretmen ve aile görüşleri: Bir olgu bilim çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD,) 16(2), 391-408.
- Feiler, A., Andrews, J., Greenhough P., Hughes, M., Johnson, D., Scanlan, M. ve Ching Yee, W. (2007). Improving primary literacy linking home and school. New York: Routledge Taylor And Francis Group.
- Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş, (Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Güven, G. (2011). Okul öncesi eğitim programında kullanılan yöntem ve teknikler. Ed. Fatma Alisinanoğlu (Yay. haz.), Okul öncesinde özel öğretim yöntemleri içinde (s. 67-110). Ankara: Pegem Akademi.
- Karaman, G. (2014). Erken okuryazarlık becerilerinin tarihsel gelişimi, kuramsal temelleri ve kapsamı. Ed. Z. Fulya Temel (Yay. haz.), Her yönüyle okul öncesi eğitim-4, dil ve erken okuryazarlık içinde (s. 11-34). Ankara: Hedef CS Yayıncılık.
- Koçyiğit, S. (2016). Okul öncesi eğitimin tanımı, amacı, önemi ve ilkeleri. Ed. Rengin Zembat (Yay. haz.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (s. 13-28). Ankara: Hedef CS Yayıncılık.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okul öncesi eğitimi programı. Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Nation, K. ve Snowling, J. M. (2004). Beyond phonological skills: broader language skills contribute to the development of reading. Journal of Research in Reading, 27, 342-356.
- Parlakyıldız, B. ve Yıldızbaş, F. (2004). Okulöncesi eğitimde öğretmenlerin okuma yazmaya hazırlık çalışmalarına yönelik uygulamalarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Spira, E. G., Bracken, S. S. ve Fischel, E, J. (2005). Predicting improvement after first-grade reading difficulties: the effects of oral language,emergent literacy, and behavior skills. Developmental Psychology, 41, 225-234.
- Uyanık-Balat, G. (2010). Okul öncesi eğitimde anlatım, tartışma, soru cevap, örnek olay, gezi, gözlem ve gösteri öğretim yöntemleri. Ed. Rengin Zembat (Yay. haz.), Okul öncesinde özel öğretim yöntemleri içinde (s. 255-284). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.