3-6 YAŞ ARASINDAKİ ÇOCUKLARDA BENLİK ALGISI, ÖZ SAYGI VE ÖZ YETERLİLİĞİN EBEVEYN TUTUMU VE AKRAN KABULÜ İLE İLİŞKİSİ

Çocukların benlik algısı gelişimi bebeklik dönemlerinden itibaren başlamaktadır. Bu araştırmanın amacı:aile tutumları, akran kabulü ve belirlenen yaş, cinsiyet, evde aile büyüklerinin yaşaması gibi bağımsızdeğişkenlerin 3-6 yaş arası çocukların benlik algısı bağımlı değişkeni üzerinde etkisinin incelenmesidir.Araştırmanın örneklemi Ankara ilinde bulunan Devlet Su İşleri Çocuk Bakımevi ve Karayolları Kreş veGündüz Bakımevinde bulunan 3-6 yaş arası 140 çocuk ve ailelerinden oluşmaktadır. Araştırmada; Turaşlı(2014) tarafından Türkçeye uyarlanan “Demoulin Benlik Algısı Testi”, Şendil (2008) tarafından geliştirilen“Ebeveyn Tutum Ölçeği” ve sosyometri yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak çocukların benlik algısıüzerinde; yaşın, akran kabulünün ve evde bir aile büyüğünün varlığının etkisi belirlenmiştir.

RESEARCH OF RELATIONS BETWEEN SELF PERCEPTION, PARENTAL ATTITUDES AND PEER ACCEPTANCE OF CHILDREN BETWEEN AGES 3 TO 6 YEARS

Development of children’s self-perception starts from infancy period. Purpose of thisresearchinvestigatesthe effects of variables such as family attitudes, peer acceptance, age, gender and presence of family elders at home on the self-perception of children aged 3-6 years. Research’s sample consists of 140 children and their families in Ankara. The "DeMoulin Self-Perception Test" adapted to Turkish by Turaşlı (2014), The "Parental Attitude Scale" developed by Şendil (2008)and sociometry have been used in this research. As a result; this research have indicated children’s self-perception effects from age, peer acceptance and presence of family elders at home.

PDF

___

Akşin, E. (2013). 60-72 Aylık çocukların benlik algıları ile ilköğretime hazır bulunuşlukları arasındaki ilişkinin ve ilköğretime hazır bulunuşluk ile benlik algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ayan, S. (2012). Hükümlü çocukların benlik ve ideal benlik algı düzeylerinin sosyodemografik ve ekonomik değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 13, 59-66.
Bayhan, P. ve Artan, İ. (2012). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi (1) İstanbul: Morpa.
Bayhan P. (2016) Ergenlik Dönemi Bilişsel ve Psikososyal Gelişim. Nilgün Metin (Ed.) Doğum Öncesinden Ergenliğe Çocuk Gelişimi (s. 342-345). Ankara: Pegem Akademi.
Baydik, B., & Bakkaloglu, H. (2009). Predictors of Sociometric Status for Low Socioeconomic Status Elementary Mainstreamed Students with and without Special Needs. Educational sciences: theory and practice, 9(2), 435-447.
Bee, H. ve Boyd, D. (2007). Çocuk gelişim psikolojisi (1). (O. Gündüz, Çev.) İstanbul: Kaknüs. (2009).
Berk, L. E. (2009) Çocuk gelişimi (1). (A. Dönmez, Çev.) Ankara: İmge (2013)
Bosacki, L. S. (2007). Children’s understandings of emotions and self: Are there gender differences? Journal Research in Childhood Education. 22(2), 155- 172.
Cevher N. F., Buluş M. (2006). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarında Akademik Benlik Saygısı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: 28-39.
Christensen L. B., Johnson R. B. & Turner L. A. (2015). Research Methods, Design and Analysis (12). Edinburgh: Pearson.
Dilden B. (2004). 4-5 Yaş Türk ve Alman Anaokulu Çocuklarının Benlik Algılarının ve Bazı Kişisel Değişkenlerin Serbest Oyundaki Sosyal Etkileşim Modelleri Üzerindeli Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi.
Dündar B. (2010). Okulöncesi Dönem 6 Yaş Çocuklarının Benlik Algıları İle Bilişsel Performansları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi.
Evans-Azria M. (2004). Self-Esteem and Young Children: Guiding Principles. Dimensions of Early Childhood, 32(1): 21-27.
Günalp, A. (2007). Farklı anne baba tutumlarının okul öncesi eğitim çağındaki çocukların özgüven duygusunun gelişimine etkisi (Aksaray ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Jackson L. A., von Eye A., Fitzgerald H. E., Zhao Y. & Witt E. A. (2010). Self-Concept, Self-Esteem, Gender, Race and Information Technology Use. Computers in Human Behavior, 26(3), 323-328.
İkiz, H. (2009). 6 yaş grubundaki çocukların benlik algıları ile aile işlevleri arasındaki ilişkinin incelemesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Körükçü Ö. S. (2004). Altı Yaş Grubundaki Çocukların Özsaygı Düzeyleri İleanne Empatik Becerilerinin İncelenmesi. Doktora Tezi.
Maassen, G. H., Steenbeek, H., & Geert, P. V. (2004). Stability of three methods for two dimensional sociometric status determination based on the procedure of Asher, Singleton, Tinsley and Hymel. Social Behavior and Personality: an international journal, 32(6), 535- 550.
Millî Eğitim Bakanlığı (2013). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Okul Öncesi Programı. Ankara.
Neuman W. L. (2006). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (8). (Özge S. Çev.) Ankara: Yayınodası.
Ogelman H. G., Topaloğlu Z. Ç. (2015). 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal Yetkinlik, Saldırganlık, Kaygı Düzeyleri İle Anne-Babalarının Ebeveyn Öz Yeterliği Algısı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 241-271.
Ojo A., Akinsola E. (2012). Assessment of Self-Concept in Nigerian Children Using an Indigenous Children’s Self-Concept Scale. IFE of Psychologia, 20(2), 46-55.
Pinto A., Verissimo M., Gatinho A. & Santos A. J. (2015). Direct and Indirect Relations Between Parent-Child Attachments, Peer Acceptance and Self-Esteem for Preschool Children. Attachment & Human Development, 17(6): 586-98.
Rengin Z., Turaşlı N. K., Güven G., Sezer T., Akşin E., Yılmaz E. & Bayındır D. (2015). Validity and Reliability of the DeMoulin Self-Concept Developmental Scale for the 36- 72 Month Old Children. Journal of Education and Training Studies, 4(2): 143- 158.
Rochat P. (2013). Five Levels of Self-Awareness as They Unfold Early in Life. Consciousness and Cognition, 12: 717-731. Santrock, J. W. (2011). Yaşam boyu gelişim (13). (G. Yüksel, Çev. Ed.) Ankara: Nobel.
Sarıca, Ö. (2010). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5 ve 6 yaş grubu çocuklarının benlik kavramlarının çeşitli sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sindik J., Franceševic D., Vojnovic N. &Šimunovic I. (2010). Correlation Between Factors Related to the Stimulation of the Self-Esteem at Preschool Children ın Kindergarten. Metodicki Obzori, 10(5): 21-38.
Şendil G. & Demir E. K. (2008). Ebeveyn Tutum Ölçeği. Türk Psikoloji Yazıları, 11(21), 15-25.
Şeremet, Ö. E. (2006). Okul öncesi dönemi çocuklarının (5-6 yaş) kendilik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
Şanlı, Z. S. (2012). Probleme dayalı altı aşamalı ders işleme modelinin anaokuluna giden 60-72 aylık çocukların benlik algılarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tunç, A. ve Tezer, E. (2006). Çocuk yetiştirme stilleri ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25), 37-44.
Turaşlı, N. (2006). 6 Yaş Grubu Çocuklarda “Benlik Algısını Desteklemeye Yönelik Sosyal-Duygusal Hazırlık Programı”nın Etkililiğinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Turaşlı N. ve Zembat R. (2013). 6 Yaş Grubu Çocuklarda “Benlik Algısını Desteklemeye Yönelik Sosyal-Duygusal Hazırlık Programı”nın Etkililiğinin İncelenmesi. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2: 1-16.
Turaşlı, N. K. (2014). Validity and reliability of the DeMoulin Self-Concept Developmental Scale for Turkish preschoolers. Eurasian Journal of Education Research, 55, 55-72.
Yakupoğlu, Y. (2011). Erkençocukluk döneminde yer alan, okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların benlik kavramı algısıyla babalarının bağlanma stillerinin (güvenli – korkulu – kayıtsız – saplantılı) arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yaralı K. (2015). Okul Öncesi Eğitime Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Bilişsel Tempolarına Göre Benlik Algılarının İncelenmesi. Yüsek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
Yavuz E., Güven G., Bayındır D., Sezer T. & Yılmaz E. (2016). Annelerin Çocuğunu Kabul Düzeyi ile Çocukların Benlik Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3): 1065-1081.
Yavuzer H. (2016). Ana-Baba ve Çocuk (26). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yazıcı Z., Taştepe T. (2013). Ebeveynlerin Aile Ortamı Algısı İle Çocukların Benlik Algısı Arasındaki İlişki. International Journal of Human Sciences, 10(2): 98-112.
Zembat R., Turaşlı N., Güven G., Sezer T., Akşan E. Yılmaz E. & Bayındır D. (2016). Validity and Reliability of the Demoulin Self-Concept Developmental Scale fort he 36- 72 Month Old Children. Journal of Education and Treaining Studies 4(2): 143-158.
Zincirkıran Z. (2008). Okulöncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 6 Yaş Grubu Çocuklarının Benlik Kavramlarının Bazı Değikenlere Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi.